Met ongekend grote oefening bij Taiwan intimideert én leert China's leger
Nooit eerder heeft China op zo'n grote schaal legeroefeningen gedaan rondom Taiwan als afgelopen week. Aan alle kanten van het eiland voer of vloog er militair materieel langs van het zogeheten Volksbevrijdingsleger (PLA). Ook werden voor het eerst raketten over Taiwan heen geschoten.
Het machtsvertoon bevestigt voor analisten waartoe het Chinese leger na jarenlange modernisering in staat is. "Ons bereik is nu zo groot dat we jullie overal kunnen raken - dat is het signaal van Peking aan Taipei." Intimidatie is het hoofddoel, benadrukt Meia Nouwens, expert op het gebied van China's leger en geopolitiek, verbonden aan het International Institute for Strategic Studies in Londen.
De trainingsmissies bieden inzicht hoe het PLA een operatie tegen Taiwan zou kunnen aanpakken. De uitgevoerde aanvalssimulatie leek gericht op een blokkade en het uitschakelen van militaire en politieke sleutelpunten.
Los van hoe realistisch die geoefende opties nu werkelijk zijn - China weet immers dat de wereld heeft meegekeken - heeft het PLA volgens kenners er sowieso belangrijke praktijkvoering mee opgedaan.
"Het bezoek van Nancy Pelosi is wat dat betreft een godsgeschenk gebleken voor het Chinese leger", zegt Collin Koh Swee Lean, defensie-analist van de Institute of Defence and Strategic Studies in Singapore. Het PLA heeft al decennia geen oorlog gevoerd, dus dit was volgens Koh een uitgelezen kans voor de strijdkrachten om met elkaar te laten oefenen 'in het echt'.
Oekraïne-scenario voorkomen
Het begin van de Russische invasie in Oekraïne heeft laten zien wat er gebeurt als verschillende legeronderdelen niet goed op elkaar zijn afgestemd. De strijdkrachten van Rusland liepen tegen zware verliezen aan. Door nu een aanval te simuleren, kunnen PLA-bevelhebbers zien waar de samenwerking fout gaat en daarvan leren.
Op het eerste oog lijkt de oefening voor het Chinese leger soepel verlopen. Maar het is nog te vroeg voor conclusies, want alle door staatsmedia vrijgegeven beelden van de operatie zijn tot in de puntjes gechoreografeerd. Ook spreken China en Taiwan elkaar tegen. Zo beweert Peking dat oorlogsschepen waren doorgedrongen tot Taiwanese territoriale wateren, wat Taipei met klem ontkent.
"Het zal pas de komende weken interessant worden als er bevestiging komt van wat er allemaal is gebeurd en hoe de coördinatie is verlopen", zegt Nouwens. "Zo waren bij eerdere oefeningen bijvoorbeeld joint operations binnen het Volksbevrijdingsleger nog altijd een zwaktepunt", samenwerking tussen en aansturing van de verschillende onderdelen van de krijgsmacht.
Westerse inlichtingendiensten zullen waarschijnlijk al weten hoe dat deze keer is gegaan. Met name de VS en Japan, belangrijke bondgenoten van Taiwan, moeten de oefening nauwlettend in de gaten hebben gehouden.
In deze video zie welke rol de Verenigde Staten spelen in de ruzie tussen China en Taiwan:
Ook voor Tokyo en Washington was de grootscheepse oefening volgens Koh en Nouwens een duidelijk signaal. Zo belandden door China gelanceerde raketten ook in de zogenoemde exclusieve economische zone van Japanse wateren terecht. "Dat is opzettelijk en ongekend", zegt Koh. "En een waarschuwing van Peking dat Tokyo zich niet met de Taiwankwestie moet bemoeien."
Het is ook nieuw dat er raketten bij de oostkant van het eiland werden geschoten. Dat is kant waar de VS schepen achter de hand houdt om eventueel in te kunnen grijpen, of om bondgenoot Taiwan te herbevoorraden. Hiermee worden volgens de analisten ook de Verenigde Staten gewaarschuwd.
'Niet de meest geavanceerde raketten'
Nouwens zegt dat China niet zijn meest geavanceerde projectielen heeft ingezet. "We hebben hier niet de meest moderne strategische raketten gezien, waar het Westen zich zo'n zorgen over maakt." Op militair vlak waren er volgens haar geen grote verrassingen in wat China voor materieel heeft ingezet.
Uiteindelijk heeft het PLA volgens de twee analisten laten zien dat het, in tegenstelling tot de vorige grootschalige oefeningen in de jaren 90, nu over de capaciteiten beschikt om over te kunnen gaan tot een blokkade van het eiland met 23 miljoen inwoners. Maar Koh noemt het een grote fout om gelijk te denken dat president Xi, die Taiwan wil 'herenigen' met China, zoiets op korte termijn zal proberen.
"Het instellen van zo'n blokkade zal internationaal zulke enorme gevolgen hebben dat China dat pas zou overwegen bij de zekerheid dat het lukt. En bij deze training hebben we nog niet eens gezien wat er gebeurt als Taiwan het vuur zou openen", sluit hij af.
