San Francisco roept noodtoestand uit vanwege apenpokken

De burgemeester van San Francisco roept de noodtoestand uit vanwege het oplopende aantal apenpokkengevallen in de stad. "We hebben grote behoefte aan vaccins voor de inwoners van San Francisco", aldus burgemeester Breed, die zegt dat haar oproepen tot federale steun vooralsnog niet gehoord worden.

Met de noodtoestand, die na het weekend ingaat, kan de lokale overheid meer middelen aanwenden tegen de uitbraak, en kunnen die middelen ook sneller ingezet worden. Van lockdowns of andere beperkende maatregelen is geen sprake.

De lokale gezondheidsautoriteiten noemen San Francisco "het epicentrum van het land. Dertig procent van alle gevallen in Californië zijn in San Francisco." In de stad zijn tot nu toe 261 gevallen van apenpokken vastgesteld, op 800 in de hele staat Californië. In de Verenigde Staten zijn nu zo'n 4600 apenpokkenbesmettingen geregistreerd.

Gebrekkige informatievoorziening

In Californië zijn niet veel vaccins, tot grote ergernis van de lokale lhbti-gemeenschap, waar tot nu toe de meeste gevallen opduiken. Het virus wordt overgedragen door intensief lichamelijk contact en net als in Europa wordt het vooral gevonden bij mannen die seks hebben met veel verschillende partners, al kunnen ook andere groepen apenpokken oplopen.

Een deel van de ergernis van de lhbti-gemeenschap komt ook voort uit de gebrekkige informatievoorziening over het virus in San Francisco. Men zegt voor informatie over apenpokkentesten of -vaccins afhankelijk te zijn van sociale media in plaats van de officiële kanalen.

Politiek wordt de apenpokkensituatie in de stad in verband gebracht met de aidsepidemie van de jaren tachtig. "San Francisco liep voorop in de reactie op hiv en covid-19 en we zullen ook vooroplopen bij de apenpokken", zegt de Democratische politicus Scott Wiener, die San Francisco in de Senaat van Californië vertegenwoordigt. "We kunnen en zullen de lhbti-gemeenschap niet in de kou laten staan."

100.000 vaccins in Nederland

In Nederland bestaat ook een tekort, ondanks het feit dat de overheid al in 2019 100.000 doses van het (derde generatie) pokkenvaccin Imvanex inkocht. Dat was uit voorzorg in het geval van biologisch terrorisme.

Met deze voorraad kunnen in principe een significant aantal mensen in Nederland worden gevaccineerd die het grootste risico lopen. Dan gaat het om mannen die vaak seks hebben met wisselende mannelijke partners. Het virus wordt overgedragen door intensief lichamelijk contact.

Maar ook in Nederland kan niet iedereen die verhoogd risico loopt worden gevaccineerd die een hoger risico loopt. Er is voor gekozen om mannen en transgenders die PrEP medicijnen gebruiken, om hiv-infecties te voorkomen, als eerste te vaccineren. Deskundigen denken dat zij het grootste risico lopen. Het gaat om ongeveer 32.000 mensen die tweemaal een vaccin moeten krijgen. De overige doses worden gereserveerd voor militairen of beroepsgroepen, zoals bepaalde zorgmedewerkers, die in sommige gevallen meer kans kunnen hebben om besmet te raken.

Nederland heeft uit solidariteit 10.000 doses beschikbaar gesteld voor andere Europese landen die nauwelijks of geen doses hebben.