Rusland en Israël ruziën over voorgenomen verbod op Joodse organisatie
Een Israëlische delegatie is vandaag naar Moskou gevlogen om te praten over het voorgenomen verbod op een Joodse organisatie met banden met de Israëlische regering. Het Joods Agentschap helpt wereldwijd veel Joden met hun immigratie naar Israël. In de loop der jaren zijn honderdduizenden Joden uit de Sovjet-Unie, en daarna Rusland en andere voormalige Sovjetstaten met behulp van het agentschap verhuisd naar Israël.
Volgens Rusland overtreedt de organisatie de wet door persoonsgegevens van Russen te verzamelen en die door te spelen aan de Israëlische regering. Israël zegt dat er gewoon sprake is van het in alle openheid noteren van persoonsgegevens van Joden die willen emigreren. Morgenochtend Russische tijd buigt de rechter zich over de zaak.
Op de achtergrond lijken meerdere zaken een rol te spelen bij het voornemen van het Kremlin. De laatste jaren is er in het land sprake van een structurele inperking van vrijheden van Russische activisten, media en oppositie, maar ook van buitenlandse ngo's en mensenrechtenorganisaties die actief zijn in het land. Ze krijgen te maken met allerlei strenge regels of worden verboden.
Migratie naar Israël toegenomen
Daarnaast lopen de spanningen tussen Rusland en Israël sinds de oorlog in Oekraïne sterk op, hoewel de banden van oudsher goed zijn. Er wonen 1,3 miljoen Joden uit Rusland en voormalige Sovjetstaten in Israël, ze maken zo'n 15 procent van de bevolking uit. Israël wil de banden met Rusland ook warm houden vanwege de situatie in buurland Syrië. Operaties om aan Iran gelieerde milities in Syrië te bombarderen door Israël, worden gecoördineerd met Rusland, dat het luchtruim in Syrië beheerst.
Israël heeft in tegenstelling tot het Westen geen sancties ingesteld tegen Rusland, maar zich wel uitgesproken tegen de oorlog en Russische oorlogsmisdaden, en civiele hulp gestuurd naar Oekraïne. Ook heeft de migratie van Russische Joden naar Israël sinds de oorlog een vlucht genomen.
Er zijn sinds eind februari al zo'n 20.000 Russen officieel naar Israël vertrokken en 37.000 Russen verblijven er op een toeristenvisum om de uitkomst van de oorlog af te wachten, of met het oog op een definitief verblijf. Velen van hen zijn goed opgeleid, en ook een aantal vermogende Russische Joden is vertrokken.
Onder de migranten is ook de opperrabbijn van Moskou, Pinchas Goldschmidt, die weigerde zijn steun uit te spreken voor de oorlog in Oekraïne. Goldschmidt en zijn familie spreken van een ballingschap. Ook zo'n 16.000 Oekraïense Joden zijn naar Israël gevlucht.
'Iets anders dan het sluiten van McDonald's'
In mei liepen de banden ook al een deuk op toen de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov een extreemrechtse complottheorie echode door te beweren dat Adolf Hitler Joods bloed had en Joden zelf de grootste antisemieten zijn. De Russische president Poetin bood daar later zijn verontschuldigingen voor aan.
Concrete gevolgen voor de relatie tussen Israël en Rusland waren er toen niet. Mocht Rusland de ban op het Joods Agentschap echter doorzetten, dan treft Israël vergeldingsmaatregelen. "We zullen dit niet stilletjes accepteren, dit is niet als het sluiten van McDonald's", zegt een Israëlische functionaris tegen de krant Yedioth Ahronoth. Yair Lapid, de demissionaire premier van Israël, rept van "ernstige gevolgen voor onze bilaterale relatie". Gisteren kondigde Israël al aan de humanitaire hulp voor Oekraïne uit te breiden.
Rusland zegt ondertussen dat er slechts sprake is van een juridische kwestie. Kremlinwoordvoerder Peskov: "De situatie moet niet politiek gemaakt worden of worden geprojecteerd op het geheel van de Russisch-Israëlische relaties."
