Italiaanse premier Draghi stapt op na vertrouwenscrisis
Premier Draghi van Italië vertrekt. Dat heeft hij bekendgemaakt in de Italiaanse Tweede Kamer, waar hij tot twee keer toe een staande ovatie kreeg van veel aanwezige parlementariërs.
"In het licht van de stemming van gisteravond in de senaat, vraag ik u om deze vergadering te schorsen", zei Draghi in het parlement. "Ik ga nu naar de president om hem mijn beslissingen mee te delen."
Dat ontslag heeft hij inmiddels ingediend. Rond half 10 vanochtend arriveerde Draghi op het Palazzo Quirinale, het presidentieel paleis. Daar vroeg president Mattarella aan Draghi om voorlopig aan te blijven als waarnemend premier, om "lopende zaken af te handelen".
De premier, oud-president van de Europese Centrale Bank, bedankte voor het applaus: "Ook bankiers van centrale banken hebben een hart":
Gisteravond overleefde Draghi in de senaat weliswaar een vertrouwensstemming over zijn positie, maar drie regeringspartijen hadden niet meegestemd. De premier, die de stemming juist had aangevraagd omdat hij wilde dat de coalitie steun voor hem zou uitspreken, kon daarom niet anders dan opstappen.
De val van zijn kabinet komt nog geen anderhalf jaar nadat de partijloze Draghi het stokje had overgenomen van premier Conte. Draghi had van Mattarella de opdracht gekregen om Italië uit de economische crisis te leiden waarin het land door de pandemie was gestort.
Omdat de partijloze Draghi niet door kiezers was verkozen, vond hij het belangrijk om te regeren op basis van brede parlementaire steun. Alle grote partijen namen tot de vertrouwenscrisis deel aan zijn 'regering van nationale eenheid', alleen de extreemrechtse Broeders van Italië (met 32 van de 630 zetels) niet.
Politieke crisis
Die brede steun viel toen de populistische Vijfsterrenbeweging, de grootste partij in het parlement, vorige week een stemming boycotte over een miljardensteunpakket voor Italianen. Dit pakket was bedoeld om de pijn van de inflatie te verzachten. Maar de Vijfsterrenbeweging was het niet eens met het plan om een grote afvalenergiecentrale in Rome te bouwen, de aanleiding voor de terugtrekking.
Achter de schermen speelde er meer. De Vijfsterrenbeweging staat er slecht voor in de peilingen: als er nu verkiezingen zouden zijn, zou de partij 11 procent van de zetels verkrijgen, zo laten peilingen van Politico zien. In 2018, bij de laatste verkiezingen, won die partij nog 33 procent van de stemmen, oftewel 227 zetels.
De partij heeft nu met de val van de regering de handen vrij om meer een eigen koers te varen, in aanloop naar vervroegde verkiezingen na de zomer. In peilingen is de extreemrechtse Broeders van Italië de Vijfsterrenbeweging voorbijgevlogen, wat ook geldt voor de Lega van voormalig vicepremier Matteo Salvini.
Italiaanse kranten spreken schande van de politieke crisis, omdat de ex-bankier onder Italianen populair is en hij het land met relatief vaste hand door de coronacrisis heeft geloodst.
"Italië verraden", kopte de krant La Repubblica vanochtend:
Draghi wilde vorige week al opstappen als premier, maar president Mattarella weigerde zijn ontslag. Veel inwoners van Italië, onder wie een groep van vele honderden burgemeesters en zorgmedewerkers, hadden de ex-bankier opgeroepen om aan te blijven. Draghi noemde die steun "ongeëvenaard en onmogelijk om te negeren". Verder uitte hij kritiek op de Vijfsterrenbeweging, die volgens hem het partijbelang boven het landsbelang stelt.
Na alle steunbetuigingen gaf Draghi aan dat hij dan misschien toch premier wilde blijven, maar alleen als de coalitiepartijen met hem verder willen. Nu die zich in de senaat hadden onthouden van stemming over zijn positie, was zijn positie onhoudbaar geworden.
