'Nederland krijgt er dit jaar 350 miljonairs bij door migratie'

• Gidi Pols

  redacteur Economie

Meer miljonairs komen in Nederland wonen dan er vertrekken. Dit jaar krijgt Nederland er per saldo 350 miljonairs bij, valt af te leiden uit cijfers die de NOS heeft opgevraagd bij migratieadviesbureau Henley & Partners.

"Afgelopen jaar zagen we een beweging van miljonairs richting Nederland", zegt een woordvoerder van het bedrijf dat mensen met veel vermogen adviseert op het gebied van investeringen, waarmee ze vaak in landen een 'gouden' visum of paspoort kunnen krijgen. "Redelijk veel expat-miljonairs uit het Verenigd Koninkrijk zijn naar Nederland verhuisd." Het ligt voor de hand dat dat met de Brexit samenhangt, maar dat verband is niet vastgesteld. Ook is niet bekend of er meer of minder miljonairs dan andere jaren bij zijn gekomen.

Op basis van het eigen klantenbestand en statistieken over vastgoed en visumaanvragen volgt het bedrijf de migratiebewegingen van zo'n 150.000 miljonairs. Het adviesbureau "voor wereldburgers" schat dat met name Rusland, China en India dit jaar veel miljonairs verliezen, terwijl de Verenigde Arabische Emiraten, Australië en Singapore er juist duizenden bij krijgen.

Sinds de oorlog in Oekraïne en de Europese sancties tegen Rusland lijken met name rijke Russen uit te wijken naar plekken als Dubai.

Hoe het komt dat ook Nederland aantrekkelijk is voor buitenlandse miljonairs is onduidelijk. "Nederland heeft niet echt een programma voor investeringsmigratie", zegt een woordvoerder van Henley. Daarmee doelt ze op speciale programma's waarbij rijken een visum of paspoort kunnen krijgen op voorwaarde dat ze investeren in het land.

Zijn er ook Nederlandse gouden paspoorten?

Nee, maar er bestaat wel een regeling voor buitenlandse investeerders die een verblijfsvergunning kunnen krijgen als ze ten minste 1,25 miljoen euro investeren in Nederland. Dat mogen geen investeringen in vastgoed zijn, bovendien is er een strenge toets door de Financial Intelligence Unit.

Door de relatief strenge eisen heeft Nederland tussen 2013 en 2019 slechts twintig aanvragen gekregen. Hiervan zijn er tien goedgekeurd. Vorig jaar ontdekten journalisten van De Groene Amsterdammer wel dat Nederland een fraudegevoelige achterdeur heeft: de kennismigrantenregeling.

In Europa trekken Portugal en Griekenland de meeste miljonairs. Die landen bieden wel 'gouden' visums of paspoorten aan. In Portugal kregen in alleen mei bijvoorbeeld al 119 buitenlanders - waaronder 17 Chinezen, 10 Brazilianen en 7 Indiërs - een visum in ruil voor bijvoorbeeld de aankoop van een Portugees huis van meer dan een half miljoen euro.

Met dit visum kunnen de miljonairs vijf jaar lang door het hele Schengengebied reizen. Na vijf jaar kunnen ze bovendien een Portugees paspoort aanvragen. In Malta is het ook mogelijk direct een paspoort te krijgen, tot frustratie van de Europese Commissie.

Henley & Partners speelt een belangrijke en omstreden rol in deze sector. Het bedrijf hielp onder meer bekende fraudeurs aan paspoorten, ontdekten de onderzoeksjournalisten van OCCRP dit jaar.

Vorig jaar bleek al uit gelekte documenten dat het bedrijf afspraken regelde tussen de toenmalige premier van Malta en verschillende superrijken om hun aanvraag voor een Maltees paspoort te bespoedigen. Het ging onder meer om een Saoedische prins en de ex-vrouw van de Russische oligarch Roman Abramovitsj.