Wordt het volgende week 25 of 41 graden? 'We hebben nog geen idee'
Wordt het na het weekend warm in Nederland, heel warm of zelfs heet? Media in binnen- en buitenland schrijven volop over naderende hitte op het Europese vasteland, met krachttermen als "gevaarlijke hittegolf" en "record brekende temperaturen". In het zuiden van ons land zou begin volgende week zelfs de 40 graden worden aangetikt.
Maar niets is zo veranderlijk als het weer(model), en vooral de verwachting voor volgende week is met grote onzekerheidsmarges omgeven, zegt weerman Peter Kuipers Munneke. "Heel veel meer dan een week vooruitkijken, is meteorologisch niet verantwoord."
Maar waar komt die 40 graden dan vandaan? De temperatuur dook meerdere malen op in de 'pluim' van een toonaangevend Amerikaans weermodel. Die pluim, een grafiek met in het Amerikaanse geval zo'n twintig lijnen (die allemaal staan voor een weerberekening), kwam de laatste dagen regelmatig boven de 40 graden uit. Inmiddels zijn de temperaturen iets gezakt: de meest recente pluim schetst voor volgende week dinsdag een maximumtemperatuur tussen de 20 en 40 graden in Zuidoost-Nederland.
Het Europese weermodel komt inmiddels op ongeveer dezelfde temperaturen uit voor dinsdag. Voor maandag verwacht de Europese pluim in Zuidoost-Nederland maximumtemperaturen tussen de 25 en 41 graden.
35 graden of storm in glas water?
De marges zijn dus heel groot, zegt Kuipers Munneke. "Dat is chic voor: we hebben nog geen idee." Hij legt uit dat veel afhangt van een hogedrukgebied boven Engeland. Als dat iets meer naar het noorden verschuift, krijgen we in Nederland te maken met warme wind uit het zuidoosten. Verschuift het hogedrukgebied echter juist naar het zuiden, dan waait hier koelere wind uit het noordwesten.
"Het gaat om een subtiel verschil van slechts een paar honderd kilometer, maar dat verschil is wel bepalend. Het bepaalt of het meer dan 35 graden wordt in Zuidoost-Nederland, of dat dit alles een storm in een glas water blijkt."
Kuipers Munneke is er wel vrij zeker van dat de temperatuur in Nederland tot en met vrijdag onder de 30 graden blijft. "Vanaf zaterdag wordt het waarschijnlijk warmer. En ergens in onze omgeving wordt het heel warm, afhankelijk van wat dat hogedrukgebied gaat doen."
Volgens Kuipers Munneke is de kans op 40 graden hier uiteindelijk heel klein. In 2019 werd die temperatuur voor het eerst in Nederland gemeten: op 25 juli werd het in Gilze-Rijen 40,7 graden, een absoluut record.
"Als we nu weer 40 graden zouden meten, zo kort na de vorige keer, zou dat echt een freak event zijn", zegt Kuipers Munneke.