'Diplomatiek gegijzelde' basketbalster VS bekent schuld in rechtbank Moskou
De Amerikaanse basketbalster Brittney Griner heeft in een rechtbank in Moskou toegegeven dat ze cannabisolie in haar bezit had toen ze in februari op de luchthaven in de Russische hoofdstad werd aangehouden. Ze ontkent echter dat ze de middelen bewust heeft meegenomen. Volgens haar advocaat heeft Griner haar bagage haastig gepakt en is ze daarom onzorgvuldig geweest.
Griner, een van de bekendste vrouwelijke basketballers ter wereld, is speelster van topploeg Phoenix Mercury in de Amerikaanse WNBA. In de maanden dat de Amerikaanse competitie stilligt speelt ze al jarenlang in de Russische competitie, waar ze veel meer geld verdient dan in Amerika.
Ze riskeert een gevangenisstraf van maximaal tien jaar. De Verenigde Staten zeggen dat ze ten onrechte wordt vastgehouden. Het land gaat ervan uit dat Griner het slachtoffer is van wat gijzeldiplomatie wordt genoemd: het vastzetten van buitenlanders met verzonnen of zwaar overdreven aanklachten om iets van een andere regering gedaan te krijgen.
Onder meer Iran en China worden ook regelmatig beticht van dergelijke praktijken. Recent kwamen er twee Iraans-Britse vrouwen vrij die jarenlang hadden vastgezeten, naar verluidt in ruil voor meer dan een half miljard dollar die het Verenigd Koninkrijk Iran nog verschuldigd zou zijn. In China werden een aantal jaar geleden twee Canadese zakenmannen aangehouden nadat Canada de Chinese topvrouw van telecombedrijf Huawei had gearresteerd. Ze kwamen vrij nadat Canada de Huawei-topvrouw had laten vertrekken.
Koopman des doods
Zulke overwegingen spelen volgens Amerika ook een rol bij de detentie van Griner. De zaak van Griner valt onder de verantwoordelijkheid van Roger Carstens, de Amerikaanse speciale presidentiële gezant voor gijzelingszaken. Onder meer het moment van haar arrestatie, een week voor de Russische invasie van Oekraïne, roept vragen op. Rusland heeft haar mogelijk als preventief wisselgeld vastgezet, is de redenering.
Een andere mogelijkheid die wordt geopperd is dat Rusland een gevangenenruil wil bewerkstelligen. Russische media speculeren op een ruil met Viktor Bout, een wapenhandelaar met als bijnaam merchant of death. Bout zit een gevangenisstraf van 25 jaar uit omdat hij wapens wilde leveren aan FARC-rebellen die daarmee Amerikaanse veiligheidstroepen konden bestoken in Colombia.
Brief van Griner
Griners familie heeft er bij de Amerikaanse regering op aangedrongen werk te maken van haar vrijlating. Griner stuurde een brief aan president Biden waarin ze zei te vrezen nooit meer vrij te komen. Daarop belde Biden de vrouw van Griner met de boodschap dat hij er alles aan doet om haar vrij te krijgen.
Rusland ontkent dat Griner om diplomatieke redenen wordt vastgehouden. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergej Rjabkov stelt dat "Amerikaanse pogingen om publiekelijk lawaai te maken niet helpen bij het praktisch oplossen van problemen". Hij zegt ook dat Rusland pas bereid is met Amerika over het lot van Griner te spreken als er een uitspraak van de rechter ligt.