Hulp in aardbevingsgebied komt langzaam op gang, coördinatie een uitdaging
"Er komt steeds meer hulp, maar het is niet genoeg", zegt Ghazi Danish, een Afghaanse journalist uit de door de zware aardbeving getroffen provincie Paktika. Hoewel hij sinds de machtsovername door de Taliban werkloos is, is hij nu dag en nacht bezig om ooggetuigenverslagen te verzamelen.
Hij deelt een aantal video's die hij filmde in het zwaar getroffen district Gayan. In een video liggen een omgekomen vader en zoon op een houten bed buiten een zwaar beschadigd huis, hun lichamen gewikkeld in een wit laken en winterdeken.
Vannacht regende het hard, terwijl duizenden mensen dakloos waren. "Nu is het droog. Maar het is belangrijk zo snel mogelijk tijdelijke tentenkampen op te bouwen", zegt Danish.
Paktika is een zeer arme provincie, waar de Taliban de afgelopen jaren al veel districten onder controle hadden en weinig hulporganisaties actief waren. Er wonen zo'n 700.000 mensen. De meeste huizen zijn gebouwd van modder of een combinatie van modder, bakstenen en hout. Hoewel de aardbeving met 5,9 op de schaal van Richter niet extreem zwaar was, is de schade aan dit soort huizen enorm. In het district Gayan alleen al is naar schatting 70 procent van alle huizen verwoest.
Lawines van modder
Toch heeft het zwakke bouwmateriaal ook een voordeel, vertelt Marco Savio van hulporganisatie Cordaid vanuit Kabul. "Overlevenden konden zonder veel moeite uit het puin ontsnappen, omdat ze niet onder grote hoeveelheden steen of cement lagen."
Hoewel nog onduidelijk is hoeveel mensen worden vermist, verwacht Savio daarom niet dat het dodental van ongeveer 1000 nog extreem gaat oplopen. Wel worden er steeds meer gewonden gemeld. Dat zijn er nu bijna 2000.
De regering kon 45 ambulances en vijf helikopters sturen. Maar door de regen en storm konden die niet overal meteen komen. Er zijn lawines van modder en stenen in het bergachtige gebied ontstaan. Hierdoor zijn getroffen dorpen moeilijker te bereiken. Ook telefoonnetwerken zijn beschadigd, waardoor het lastig is snel informatie te krijgen.
In deze video is meer te zien van de situatie ter plekke:
Cordaid is actief in Afghanistan en bied humanitaire hulp in het land dat in diepe armoede is geraakt sinds het vertrek van NAVO-troepen in augustus. Hierna grepen de Taliban de macht en werden miljarden aan buitenlandse banktegoeden bevroren. Net als de meeste andere hulporganisaties heeft het geen groot kantoor in het aardbevingsgebied. De coördinatie van hulp is daarom een grote uitdaging.
"Momenteel is het voor ons nog niet helemaal duidelijk wie wat gaat doen, en hoe de VN en de regering precies gaan samenwerken", zegt Savio. Hij komt net uit een vergadering bij het Afghaanse ministerie van Economie, waar alle hulporganisaties onder vallen. "Duidelijk is dat er een mechanisme moet komen met hoofdkwartieren in elk van de getroffen provincies. Dat gaat wel een paar dagen duren."
Daarom heeft Cordaid besloten tenten en dekens te gaan kopen met een extra donatie van de liefdadigheidsorganisatie Caritas, bedoeld voor de slachtoffers van de aardbeving. "Hiermee hopen we over drie dagen zo'n 600 families mee te kunnen helpen."
Stroeve communicatie over hulp
Ondertussen worstelen medische organisaties met het behandelen van alle gewonden. Een lokaal ziekenhuishoofd vertelde aan media dat er ook dokters en medisch personeel onder de slachtoffers zaten.
Bovendien kampen ziekenhuizen door de sancties tegen het Taliban-regime met chronische tekorten aan medicijnen en materialen. "Het is heel moeilijk ook maar iets van waarde het land in te brengen", zegt Savio.
De Taliban-regering heeft aangekondigd 1 miljard Afghani (ruim 10 miljoen euro) te kunnen inzetten voor de rampenbestrijding maar heeft ook aangegeven niet genoeg geld en capaciteit te hebben om het alleen te kunnen.
Doordat het Taliban-regime geen formele banden heeft met de meeste landen verloopt de communicatie over internationale hulp stroef. Zo liet de VS weten "zich niet bewust te zijn van een verzoek om Amerikaanse hulp van Afghanistans Taliban-regering".
Hulp voor de lange termijn
Volgens de VN is tenminste 14 miljoen euro nodig. Zuid Korea heeft 1 miljoen dollar aan hulp toegezegd. Ook Japan een India hebben aangekondigd te willen helpen. Vanuit Pakistan, waar het getroffen gebied aan grenst, zijn al vrachtwagens met tenten, zeilen, dekens en medicijnen onderweg. Uit andere provincies zijn ambulances en medisch personeel naar het getroffen gebied gereisd.
