Veteranen waarderen excuses aan Dutchbat: 'Onzichtbare rugzak van mijn rug'
Olaf Nijeboer van de Vereniging Dutchbat III is blij met excuses van het kabinet over de omstandigheden waaronder Nederlandse militairen in 1995 naar Srebrenica zijn uitgezonden. Na afloop van de ceremonie in Schaarsbergen zei hij te hopen op een herstel van de relatie tussen de maatschappij, de veteranen en de politiek.
"Ik heb het gevoel dat er echt iets is veranderd", zegt Dutchbatter Nijeboer. "Datgene wat wij hebben gemist wordt erkend. Doordat we als personen gewaardeerd worden kunnen we een stap verder gaan, en iets afsluiten."
Dat afsluiten is volgens hem een proces. "Vandaag hebben we emoties, hebben we gehoord wat er gezegd is. En dat moeten we komende tijd gaan verwerken." Hij verwacht dat de ceremonie van vandaag de komende week extra binnenkomt bij de veteranen.
De excuses vindt hij van groot belang. "Kijk maar gewoon naar de situatie thuis. Als je hommeles hebt met iemand in je gezin, dan heb je ook een gesprek waarin je erkent wat je beter niet had kunnen doen. Dan pas kom je tot elkaar en kun je een stap maken. Zelfs als dat na 27 jaar is."
"27 jaar na dato zijn sommige woorden nog nooit uitgesproken", zei premier Rutte:
Onderzoeker Alma Mustafic overleefde als kind de genocide in Bosnië. Ze keek de herdenking thuis en is erg teleurgesteld. "Ik ben zeker niet tegen de erkenning van het leed van Dutchbatters, maar ik vind het pijnlijk dat we in Nederland weinig stilstaan bij de slachtoffers van deze genocide."
In documentaires, maar ook in de toespraken vandaag, gaat het over hoe erg het voor Dutchbat was. Volgens Mustafic getuigt het van weinig reflectie, omdat er 8000 mensen zijn vermoord. Daarnaast vindt ze dat Defensie en Den Haag de gezamenlijkheid tussen de Dutchbatters en overlevenden heeft tegenwerkt.
"Er zijn wel twee 'excuus-Bosniërs' uitgenodigd, maar ik en anderen waren niet welkom", zegt Mustafic. "Terwijl veel Dutchbatters ons er wel bij wilden hebben, werd ik door het ministerie gebeld dat ik bij de herdenking vandaag niet welkom was."
De moordpartij rond de val van Srebrenica geldt als de grootste georganiseerde volkerenmoord in Europa na de Tweede Wereldoorlog. In de video, die we in 2020 maakten, zie je hoe het zo mis kon gaan:
Oud-Dutchbatmilitair Alice Schutte is na afloop van de ceremonie opgelucht. "Alsof er een onzichtbare rugzak van mijn rug af is. Ik ben blij met de woorden van de minister-president en de minister van Defensie. Ik hoop dat het voor veel collega's het leed verzacht, helemaal nu we het Ereteken hebben gekregen. Dat is een fysiek blijvende herinnering."
Het gaat volgens Schutte niet om het woord 'excuses', maar om de erkenning. "Dat wij alles hebben gedaan wat binnen onze macht lag. En dat het nooit zo ver had mogen komen." Ze zegt dat ze "absoluut geraakt is" door alle woorden. Temeer ook omdat de woorden haar ouders, die mee waren, zeer raakten. "We moeten ook stilstaan bij het thuisfront, dat er al die jaren mee heeft gelopen. Zonder hen waren wij er misschien niet meer geweest."
Schutte en Nijeboer vinden het van groot belang dat er veel aandacht moet zijn en blijven voor de slachtoffers van Srebrenica. "Volgens mij staat dat bovenaan dat niet vergeten mag worden. Wij zijn ondergeschikt", zegt Schutte. Nijeboer: "Wij hebben nu erkenning en waardering gekregen. Maar deze mensen hebben net zo hard waardering nodig."
