Effect accijnsverlaging alweer onzichtbaar, benzineprijs loopt verder op
De benzineprijs is opnieuw hard aan het stijgen en weer bijna net zo hoog als voordat de accijns in april met 17,3 cent werd verlaagd. De adviesprijs voor een liter benzine is volgens consumentencollectief United Consumers circa 2,36 euro. Dat zou mét accijns dus nog hoger uitvallen. Dit zijn een aantal factoren die bijdragen aan de hoge prijs aan de pomp:
1. Olieprijs.
De olieprijs is, zoals je hieronder kunt zien, weer flink opgelopen. Onder andere de onzekerheid rond de oorlog in Oekraïne maakt de prijs onvoorspelbaar. Zo laten verschillende Europese landen weten zo snel mogelijk onafhankelijk te willen worden van Rusland en wil de Europese Unie nog dit jaar sancties op Russische olie instellen. Tegelijkertijd is er niet direct een alternatief voorhanden.
Oliekartel OPEC, dat een alternatief zou kunnen bieden voor Russische olie, laat namelijk keer op keer weten hun 'kraan' niet verder open te zetten voor Europa, om zo de prijs weer wat te laten dalen. Maar de olieprijs is zeker niet het enige dat invloed heeft op de benzineprijs.
2. De dollarkoers
Een belangrijke factor die op de achtergrond meespeelt is de dollarkoers. Nederlandse bedrijven betalen olie in dollars, "en dat tikt heel zwaar mee", zegt Paul van Selms van United Consumers. "De dollar werd het afgelopen half jaar alleen maar sterker." Een half jaar geleden was een euro 1,13 dollar waard, nu is dat 1,06 dollar. Dat betekent dat de inkoop van olie sowieso al duurder is geworden voor Nederlandse bedrijven.
3. Hoge prijzen van raffinaderijen
Raffinaderijen, die olie verwerken tot benzine en diesel, hebben met nog meer kostenstijgingen te maken. Ze verbruiken veel energie, legt ING-econoom Rico Luman uit, en ook de energieprijzen zijn de laatste tijd hard gestegen. Verder wordt de prijs opgedreven omdat er minder brandstof uit Russische raffinaderijen naar ons toe komt, aldus Luman.
Terwijl olie (nog) niet onder het EU-sanctiebeleid valt, "zijn bedrijven terughoudend met het afsluiten van contracten met Russische raffinaderijen", bevestigt Jilles van den Beukel, energie-expert bij het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Europese partners vinden het momenteel riskant om nieuwe contracten af te sluiten.
"Dit is ook het seizoen om onderhoud uit te voeren", zegt Van den Beukel, "waarbij werkzaamheden worden stilgelegd." Daarbij komt dat er de laatste jaren minder kleine raffinaderijen open zijn. Dat leidt ertoe dat de raffinaderijen die nog wel voor Europese landen werken een hoge prijs vragen, zowel voor benzine als voor diesel.
4. Meer vraag naar benzine
Het valt econoom Luman op dat het prijsverschil tussen benzine en diesel weer is toegenomen. "Deel van verklaring is dat de vraag naar specifiek benzine nu sneller stijgt. Ook is de dieselprijs naar verhouding wel heel hard opgelopen de afgelopen drie maanden. Het seizoen dat weer meer mensen gaan rijden begint en je ziet ook weer meer woon-werkverkeer."
Ewout Klok, voorzitter van Beta, Belangenvereniging Tankstations, herkent die ontwikkeling niet: "Dat valt wel mee. Wij merken niet per se dat er meer brandstof verkocht wordt."
Op dit moment ligt de prijs van diesel rond 2 euro per liter, dat is tenminste 20 cent lager dan vlak voor de accijnsverlaging. Die prijsstijging gaat volgens United Consumers dus inderdaad minder hard dan bij euro 95.
"Wat pas écht een groot verschil gaat maken", zegt Klok, "is dat Duitsland vanaf juni voor drie maanden de benzineprijs gaat verlagen met minimaal 30 cent, en ook de dieselprijs." Hij verwacht dat consumenten in het grensgebied - Overijssel, Drenthe, Gelderland, Limburg - naar het buurland vertrekken om daar te gaan tanken. Dat zou de Nederlandse tankstations dus fors kunnen raken.
