1,5 graad opwarming komt voor de wereld al snel dichterbij
De kans wordt steeds groter dat de gemiddelde jaartemperatuur op aarde ergens in de komende vijf jaar al 1,5 graad hoger zal zijn ten opzichte van de pre-industriële tijd. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van de Wereld Meteorologische Organisatie. Volgens de WMO is de kans nu ongeveer fifty-fifty (48 %), terwijl die eerder veel lager werd ingeschat. Daarbij komt dat de kans dat het warmterecord uit 2016 de komende jaren wordt gebroken 93 procent is.
Omdat de uitstoot van broeikasgassen niet structureel omlaag gaat, neemt de kans steeds meer toe dat de 1,5 graad opwarming bereikt wordt, stelt de WMO, een VN-organisatie. Die 1,5 graad wordt alom gezien als een belangrijke grens, om twee redenen. Bij het Klimaatakkoord van Parijs spraken wereldleiders af dat de opwarming van de aarde ten opzichte van 1850 beperkt moet blijven tot ruim onder de 2 graden, maar liever nog 1,5 graad.
Bovendien is sindsdien uit wetenschappelijk onderzoek vast komen te staan dat de effecten boven die 1,5 graad al ernstig zijn. Wel wijzen de wetenschappers erop dat de temperatuur daarna mogelijk weer kan dalen. Het betekent dus niet dat die grens voor altijd overschreden is. Maar het geeft wel een voorproefje van wat zo'n warme wereld betekent.
'Iconische drempel'
Onderzoeksleider van het rapport, Leon Hermanson van het Britse Met Office zegt: "Eén jaar overschrijding van meer dan 1,5 graad Celsius betekent niet dat we de iconische drempel van het Akkoord van Parijs hebben overschreden. Maar het laat wel zien dat we steeds dichter bij een situatie komen waarin 1,5 graad voor een langere periode zou kunnen worden overschreden."
Regeringsleiders en staatshoofden komen dit najaar opnieuw bij elkaar voor een wereldwijde klimaattop. Daar zullen ze verder onderhandelen over het terugbrengen van de CO2-uitstoot. De beloftes die landen tot nu toe hebben gedaan tellen niet op tot wat nodig is om de Parijse doelen te halen. De nieuwe analyse maakt de noodzaak om zo snel mogelijk te stoppen met het verbranden van fossiele brandstoffen volgens de WMO alleen maar groter.
In de afgelopen tien maanden kwam ook het VN-klimaatpanel IPCC met een grootschalig rapport in drie delen over de ernst van het klimaatprobleem. Daaruit bleek dat sommige aspecten van klimaatverandering onomkeerbaar dreigen te worden voor een periode van eeuwen of zelfs duizenden jaren. De opwarming heeft volgens het IPCC nu al tot grote veranderingen op aarde geleid: in de atmosfeer, op land en in de oceanen.
Hoe wordt klimaatverandering aangepakt? In deze video legt NOSop3 uit hoe het klimaat altijd al veranderde, maar nu zorgwekkend snel. En hoe ziet de toekomst eruit?
Het bewijs voor meer weersextremen is toegenomen, stelt het IPCC. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om hittegolven, zware regenval, extreme droogte en tropische cyclonen. Ook meldt het rapport dat oceanen in een ongekend hoog tempo opwarmen. Tegelijk zijn er volgens het Klimaatpanel genoeg oplossingen voorhanden, maar die moeten wel onmiddellijk en grootschalig worden ingezet. Zo niet, dan raakt het het doel van maximaal 1,5 graad definitief uit het zicht.
Geen willekeurige statistiek
"Het cijfer van 1,5 graad is geen willekeurige statistiek", zegt WMO-secretaris-generaal Petteri Taalas. "Het is eerder een indicator van het punt waarop klimaateffecten steeds schadelijker zullen worden voor mensen en zelfs voor de hele planeet." Zolang mensen broeikasgassen blijven uitstoten, zal de temperatuur blijven stijgen, zegt hij.
"Daarnaast zullen oceanen steeds warmer en zuurder worden, zullen zee-ijs en gletsjers blijven smelten, zal de zeespiegel blijven stijgen en zal ons weer extremer worden."
