Tientallen burgers gered uit Azovstal-complex, evacuatie in volle gang

Tientallen burgers zijn de afgelopen 24 uur geëvacueerd uit het Azovstal-complex in Marioepol. De VN bevestigt dat de reddingsoperatie in volle gang is. President Zelensky zegt maandag de eerste groep van honderd evacués te ontvangen in de stad Zaporizja.

Afgelopen weekend zijn voor het eerst vrouwen, kinderen en ouderen geëvacueerd uit de schuilkelders van het belegerde industriële complex. In en rondom de Azovstal-fabriek vechten de laatste Oekraïense strijdkrachten tegen het Russische leger en pro-Russische separatisten.

Volgens de Oekraïense vicepremier Veretsjoek zitten er nog altijd honderden burgers vast in de tunnels en bunkers in het complex. "Het is een humanitaire catastrofe", meldt ze op Telegram. "Het eten, het water en de medicijnen raken op."

'Niet genoeg lucht'

Sommige burgers hebben ruim twee maanden doorgebracht op het industriële terrein. "De bombardementen waren zo hevig", zegt een vrouw die inmiddels is geëvacueerd. "Bij de uitgang kon men een luchtje scheppen - er was niet genoeg lucht in de bunker - maar ik was te bang om naar buiten te gaan."

De vrouw vertelt geëmotioneerd dat ze twee maanden in duisternis heeft geleefd:

De evacuatie gebeurt in samenwerking met de VN en het Rode Kruis. Afgelopen vrijdag vertrokken de eerste bussen vanuit Zaporizja. Zaterdagmorgen kwamen ze aan bij de Azovstalfabriek. De rit is ongeveer 230 kilometer.

"Vrouwen, kinderen en ouderen die zich bijna twee maanden schuil hebben gehouden in de fabriek zullen naar Zaporizja worden gebracht", laat de VN weten. In deze door Oekraïne gecontroleerde stad zullen de verzwakte burgers worden opgevangen en verzorgd.

Uitgebreide controle

Om de omgeving van de staalfabriek te kunnen verlaten, worden de burgers eerst gecontroleerd door het Russische leger. Het Kremlin wil er zeker van zijn dat er geen Oekraïense strijdkrachten bij zitten, of dat er bijvoorbeeld informatie of wapens het complex uit worden gesmokkeld.

Het is nog onduidelijk hoeveel personen er nu precies geëvacueerd zijn. Zelensky sprak zondagmiddag op Twitter van een groep van honderd personen, terwijl de Russische autoriteiten toen spraken van zo'n tachtig mensen. Ook is nog onduidelijk of het gaat om aanvullende evacués, of dat deze groep onderdeel uitmaakt van de burgers waar Zelensky over spreekt.

Er worden namelijk ook burgers geëvacueerd naar gebied dat onder Russische controle staat. Russische media schrijven dat een onbekend aantal burgers is overgedragen aan de VN en het Rode Kruis. Maar de VN doet geen uitspraken over het totale aantal evacués "om de veiligheid van de burgers en hulpverleners te kunnen waarborgen".

Nog 100.000 burgers in Marioepol

Ook buiten het industriële complex zijn er burgers die het grotendeels verwoeste Marioepol willen verlaten. De autoriteiten van de stad laten weten dat de evacuatie van deze personen is uitgesteld tot maandagmorgen. De havenstad is op het industrieterrein na volledig in handen van het Russische leger.

Er zijn naar schatting nog zo'n 100.000 burgers in Marioepol. Volgens de lokale autoriteiten zijn ruim 20.000 inwoners gedood bij bombardementen of beschietingen. Dit aantal valt niet verifiëren. De VN heeft vastgesteld dat er minstens 2345 burgers in heel Oekraïne zijn gedood, maar dat zijn alleen bevestigde sterfgevallen. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk veel hoger.