Meer executies in Iran sinds aantreden president Raisi, vorig jaar zeker 333
In Iran zijn vorig jaar zeker 333 mensen geëxecuteerd, blijkt uit een rapport van mensenrechtenorganisaties Iran Human Rights (IHRNGO) en Ensemble Contre la Peine de Mort (ECPM). Dat is een toename van 25 procent ten opzichte van een jaar eerder.
Vooral in de tweede helft van het jaar nam het aantal executies sterk toe. In juni werd Ebrahim Raisi verkozen als president. Hij was de hoogste rechter van het land en behoort tot de meest conservatieve vleugel van Iran.
Opvallend is dat van alle executies maar 55 zijn bevestigd door officiële overheidsbronnen. Dat de overige executies hebben plaatsgevonden, hebben de twee mensenrechtenorganisaties via andere bronnen geverifieerd. In andere jaren werd ongeveer een derde van alle executies officieel bevestigd.
Onderhandelingen over nucleair akkoord
Ook opmerkelijk is het hoge aantal doodstraffen dat voltrokken is voor drugsgerelateerde vergrijpen; dat waren er 126, liefst vijf keer meer dan in 2020. In 2017 werden de straffen op dergelijke vergrijpen nog verlaagd, maar in de praktijk is het beleid weer strenger geworden, constateert het rapport.
De organisaties leggen een verband met de onderhandelingen die gaande zijn over een hernieuwd nucleair akkoord met Iran. Toen er vanaf 2013 tot en met 2015 over de eerste versie van het akkoord werd onderhandeld, steeg het aantal executies naar een recordhoogte van 972 in 2015.
Op dit moment wordt er onderhandeld over een nieuw akkoord dat de nucleaire mogelijkheden van Iran moet inperken. "Het lijkt erop dat de Iraanse autoriteiten minder streng in de gaten gehouden worden als er onderhandeld wordt", zegt directeur Mahmood Amiry-Moghaddam van IHRNGO.
Onder de terdoodveroordeelden zijn buitenproportioneel veel etnische minderheden. Zo behoort 20 procent van de geëxecuteerden tot de Beloetsjen, terwijl ze naar schatting zo'n 2 tot 6 procent van de complete Iraanse bevolking uitmaken. De voornamelijk soennitische Beloetjsen vormen de meerderheid in de provincie Sistan en Beloetsjistan in het zuidoosten van het land.
Oog om oog
De meeste mensen die de doodstraf kregen, werden veroordeeld voor moord: 183. Van hen waren er twaalf vrouw, onder wie twee vrouwen die werden veroordeeld voor het doden van hun echtgenoot die hen had mishandeld.
Die twee straffen werden voltrokken door hun kinderen. In Iran kunnen slachtoffers of nabestaanden er in het kader van oog-om-oog-wetgeving voor kiezen of iemand de doodstraf krijgt. Daarbij worden ze aangemoedigd die zelf ten uitvoer te brengen. Volgens de organisaties wordt die praktijk gebruikt "als middel van de autoriteiten om angst te zaaien en gewone burgers medeplichtig te maken in hun wreedheid en geweld".
IHRNGO en ECPM constateren maar één goede ontwikkeling: er werden geen openbare executies uitgevoerd, waarbij mensen bijvoorbeeld op pleinen aan kranen werden opgehangen. Die maatregelen namen de Iraanse autoriteiten vanwege de coronapandemie. Nu die naar de achtergrond verdrongen is, zijn er weer signalen dat Iran publieke executies wil hervatten, staat in het rapport.
