Mogelijke oorlogsmisdaden Marioepol: 'In oorlog mag je alleen op militaire doelen schieten'
Al drie weken lang ligt de Oekraïense havenstad Marioepol zwaar onder vuur. Russische troepen hebben de stad omcirkeld en de beschietingen gaan continu door. Meer dan 80 procent van de woningen zou verwoest zijn. Volgens de burgemeester is er "geen stukje van de stad meer over dat niet is getekend door de oorlog".
Inmiddels zouden ruim 2300 mensen om het leven zijn gekomen, naar schatting zitten er nog zo'n 350.000 burgers vast in de belegerde stad. Zij zijn afgesneden van water, elektriciteit en voedsel.
De burgemeester meldt dat de Russische troepen geen konvooien met hulpgoederen en medicijnen toelaten, waardoor de situatie nijpend is. Volgens president Zelensky is dat een bewuste tactiek van Rusland, met als doel om de inwoners van Marioepol te bewegen om samen te werken met de Russen. Hij noemt dit een oorlogsmisdaad.
Het lijkt of burgerobjecten gericht worden beschoten, wat een oorlogsmisdrijf is. In een oorlog mag je alleen op militaire doelwitten schieten.
Ook volgens hoogleraar militair recht aan de Universiteit van Amsterdam en de Nederlandse Defensieacademie Marten Zwanenburg is de blokkade van hulpgoederen in strijd met het oorlogsrecht. "In een oorlog mag je burgers niet uithongeren. Als dat toch het gevolg zou zijn, moet je ze laten evacueren en dat lijkt nu niet te gebeuren." Daarnaast moeten medische voorraden in beginsel altijd worden doorgelaten, evenals voedsel voor zwangere vrouwen en kinderen, zegt hij.
Ook in strijd met het oorlogsrecht is het bombarderen van burgerobjecten en dat lijkt in Marioepol veel te gebeuren. "Het lijkt of die gericht worden beschoten, wat een oorlogsmisdrijf is. In een oorlog mag je alleen op militaire doelwitten schieten. Of de Russen gebruiken wapens die niet goed gericht kunnen worden en ook dat is in strijd met het oorlogsrecht."
Kunstacademie en theater gebombardeerd
Zo is gisteren volgens het gemeentebestuur van Marioepol een kunstacademie gebombardeerd. In de school waren op dat moment zo'n 400 mensen aan het schuilen voor bombardementen. Het is nog niet duidelijk hoeveel slachtoffers er zijn. Volgens de gemeenteraad is het gebouw verwoest en liggen er mensen onder het puin.
Afgelopen woensdag was er een luchtaanval op een theater waar zo'n 1000 tot 1200 mensen hun toevlucht hadden gezocht voor het oorlogsgeweld. Vrijdag schreef het stadsbestuur dat er 130 mensen levend uit het gebouw zijn gehaald en dat de reddingsoperatie nog bezig was.
Maar mogelijk zitten er nog honderden mensen vast in de schuilkelder onder dat theater. Er zijn berichten dat de ingang naar de schuilkelder door het puin is geblokkeerd en dat het vanwege de straatgevechten tussen Russische militairen en Oekraïense troepen vrijwel onmogelijk is om een reddingsactie te beginnen.
Met geweld naar Rusland gestuurd
Verder hebben Russische troepen vorige week duizenden mensen uit Marioepol met geweld naar Rusland gestuurd, zegt het stadsbestuur, reagerend op beweringen van Rusland dat er bussen met vluchtelingen uit Marioepol waren aangekomen. De claim van het stadsbestuur is niet onafhankelijk te verifiëren.
"De bezetters namen illegaal mensen mee uit de wijk Livoberezjny en uit de opvang in het sportclubgebouw, waar meer dan duizend mensen zich schuilhielden voor de voortdurende bombardementen", schrijft het bestuur op Telegram.
Het Russische ministerie van Defensie zei volgens het Russische persbureau RIA dat vanaf dinsdag bussen met vluchtelingen uit Marioepol in Rusland zouden aankomen.
Een van de grootste havens
Waarom is Rusland er zo op gebrand om Marioepol in handen te krijgen? Als Marioepol valt, krijgt Rusland een van de grootste havens van Oekraïne in handen en kan het een corridor over land creëren tussen de door Rusland geannexeerde Krim en de door Rusland gesteunde regio's Loegansk en Donetsk.
Door de Krim te verbinden met het vasteland van Rusland via de rebellengebieden, zou het voor Rusland veel makkelijker worden om goederen en mensen van en naar de Krim te vervoeren. Nu is het schiereiland voor Rusland alleen toegankelijk via een bijna 17 kilometer lange brug die Rusland na de annexatie heeft laten bouwen.
Welke regels gelden er tijdens een oorlog? NOS op 3 legt het uit: