'Beëindiging gijzeling goed aangepakt, minst zware wapen gebruikt'
"De politie heeft de gijzeling gisteravond in de Apple Store in Amsterdam heel goed aangepakt. Ze hebben het minst zware wapen gebruikt om de gijzelnemer uit te schakelen, een voertuig in plaats van een wapen", zegt Rico Briedjal, veiligheidsexpert bij CSO International.
"Ze hebben geanticipeerd en zo controle gekregen over de situatie", zegt Briedjal in een analyse van het politieoptreden. "Ze zijn erin geslaagd de auto tussen de gijzelnemer en de vluchtende gijzelaar te krijgen. Ze wisten dat ze hem konden uitschakelen door hem aan te rijden."
Het gevaar voor de bestuurder van het gepantserde voertuig is een risico dat bij het vak hoort, zegt Briedjal.
Beelden van het einde van de gijzelingsactie gingen de wereld over - we spraken degene die ze maakte:
Bij het inschatten van de situatie bij een gijzeling wordt een analyse gemaakt van het gedrag van de gijzelnemer. "Je kon zien dat hij niet getraind was, aan de manier waarop hij zijn wapen hanteerde en met de gijzelaar omging", zegt Briedjal. "Hij was niet in staat wapentechnische handelingen uit te voeren en in zo'n geval schiet iemand misschien zomaar zijn magazijn leeg. Dat maakt het een gevaarlijke situatie."
Bij een gijzelingsactie zijn reguliere agenten meestal als eersten ter plaatse. Daarna wordt het overgenomen door de DSI, de Dienst Speciale Interventies. Dat is een samenwerking van onder andere het Korps Commandotroepen, het Korps Mariniers en elite-eenheden van de Koninklijke Marechaussee en de politie, legt Briedjal uit. "Dat is hoogopgeleid personeel, op wereldniveau. Ik durf wel te zeggen dat ze bij de top drie van de interventie-eenheden van de wereld horen."
"Zij worden ook opgeleid om op het gedrag te letten. Dat is genoeg om een eerste inschatting van de situatie te maken." Vaak wordt ook een profiler opgeroepen. "Dat zijn topspecialisten." Zij zijn gespecialiseerd in het opstellen van een daderprofiel. Er komt ook altijd een onderhandelaar naar de plek van de gijzeling.
Zware middelen ingezet
Bij de gijzeling heeft de politie gisteravond verschillende technische middelen ingezet. Een van de belangrijkste was de robot die werd ingezet om afstand te creëren tussen de politie en de gijzelnemer. "Die wordt ingezet om mensenlevens te sparen. Hij wordt bediend door een operator en is eigenlijk zijn verlengstuk."
De laserpuntjes die op de liggende verdachte te zien waren, zijn het richtmiddel van een (semi-)automatisch wapen. "Ze richten op hem zodat ze hem in geval van een dreigende beweging met precisie kunnen uitschakelen. Je kon de lasers zien dansen, dat betekent dat de persoon die het wapen hanteerde in beweging was." Dat is een verschil met een scherpschutter. Die schiet vanuit een statische positie.
Op beelden was ook een zwaar pantservoertuig te zien, de Bearcat. "Dat is eigenlijk een tank op wielen. Multifunctioneel voor als ze bijvoorbeeld het pand in hadden gemoeten. Zo'n Apple Store heeft extra dik glas, daar heb je zo'n voertuig wel bij nodig als je erdoorheen moet. Die hadden ze achter de hand, maar hebben ze niet gebruikt."
Gijzelingsacties zijn regelmatig aan de orde, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek grofweg zo'n 500 keer per jaar. "Vaak is dat in huiselijke sfeer of in een criminele omgeving, maar dit soort inzet zien we niet vaak", zegt Briedjal.