Na 59.714 meter op de Spelen is het voor Wüst dan écht welletjes
En zo bleek, om 17.41 uur op een grauwe donderdagmiddag in Peking, de olympische loopbaan van Ireen Wüst dan toch écht eindig. Zestien jaar en vijf dagen nadat op 12 februari 2006 in de Oval Lingotto van Turijn haar eerste startschot op de Winterspelen klonk, gleed de 35-jarige veterane in The Ice Ribbon van Peking voor de allerlaatste keer over de eindstreep.
De 1.000 meter van Peking was haar twintigste race in de slagschaduw van de vijf ringen. Een uitzwaaimoment waarop de 35-jarige veterane nota bene werd ingehaald door haar jeugdige enthousiasme.
Beginnersfout
Een zesde plek, meer zat er met de beginnersfout die ze bij de start maakte niet in, concludeerde ze in de catacomben. "Zo zie je maar dat ik een mens ben en geen robot."
Meer dan over haar klassering ging het in de Chinese metropool over de cijfertjes waarmee Wüst de geschiedenis van de Olympische Spelen ingaat. Inclusief ploegenachtervolgingen reed Wüst op de Winterspelen 28 races. Daarin legde ze een totale afstand van 59.714 meter af. De tijd die ze daarvoor bij elkaar nodig had: één uur, zeventien minuten, vijftig seconden en zes honderdsten.
Dertien keer betrad Wüst het erepodium. Met zes keer goud, vijf keer zilver en twee keer brons is ze de meest gelauwerde schaatsster uit de historie van de Winterspelen. Voor ze in het vliegtuig naar Peking stapte, was ze al de olympiër met de grootste erelijst van Nederland.
Spruitjes met banaan
Het onbevangen Brabantse meisje dat aankondigde 'keigaaf lekker te gaan knallen' en wenkbrauwen deed fronsen door doodleuk te vertellen dat ze het allerliefst spruitjes met banaan eet, is ze allang niet meer. Wüst is, nog een klein maandje, een topsporter die altijd en overal wil winnen. "Als dat niet lukt, dan baal ik."
Haar zesde plaats op de kilometer was een typisch geval van eigen schuld dikke bult. Ze hield vooraf te veel rekening met de beginsnelheid van haar Poolse opponent, Andzelika Wojcik, gebood de eerlijkheid haar te beginnen. Ze ging daardoor bij de start meteen 'over de punten', zoals dat in jargon heet.
Het resulteerde in een tijd van 1.15,11, waar er zoveel meer in had gezeten. De 1.14,61 waarmee de Amerikaanse Brittany Bowe het brons veroverde achter Miho Takagi en Jutta Leerdam sloeg een kleine krater in het ego van Wüst.
"Met een goede race had dat er voor mij zeker in gezeten. Ook op de Spelen kan ik blijkbaar dus foutjes maken."
Bekijk hieronder de ontknoping van de olympische 1.000 meter in Peking.
Niet dat die zesde plaats ook maar enige glans van haar afscheid weg nam, zei ze. "Het gaat niet om deze race, maar om deze hele Spelen. Met dat goud van de 1.500 meter om mijn nek kan ik niet anders dan met een glimlach van oor tot oor naar huis gaan. Zoiets had ik bijna niet durven dromen."
Met opgeheven hoofd daalde ze dus af van de Olympus, de berg waar ze vijfmaal op rij het rood-wit-blauw op de top plantte. In China is ze vrijdag op de 1.000 meter nog één keer de sherpa die haar ploeggenoot Hein Otterspeer tijdens diezelfde beklimming naar het hoogste punt gidst. Pas daarna breekt een nieuwe tijd aan.
Beetje gek
Ze haalde in de kelder van het ijspaleis nog maar eens de wijze woorden van haar moeder aan. Geniet toch eens van die tocht langs schaatsbanen en erepodia.
"Volgens haar heb ik dat altijd veel te weinig gedaan. Ik dacht altijd dat ik die eeuwige focus nodig had om tot mijn volgende prestatie te komen. Nu mag ik dus eindelijk genieten. En dat is best wel een beetje gek."
Bekijk hieronder de reactie van Ireen Wüst na de 1.000 meter in Peking.
Donderdagochtend zat ze voor de laatste keer in de behaaglijke tunnel waar ze zich achttien jaar lang heerlijk in verschanste als er weer eens een belangrijke race in het verschiet lag. Bij het ontwaken ontplofte haar telefoon bijna van alle berichtjes die ze kreeg. Grote gemene deler, daar was hij weer: geniet van je allerlaatste olympische race.
Het was niet hoe Wüst erin stond. Ze drukte alle boodschappen weg en richtte zich op de laatste van talloze kilometers op het ijs. "Ik had echt iets van: hallo, dit zijn de Spelen, ik ga voor het podium. Wanneer je er zo in staat, ben je helemaal niet bezig met zoiets als een laatste wedstrijd."
Definitief afscheid
Ze keek vooruit naar 12 maart, de dag waarop ze tijdens de finale van de wereldbeker in een uitverkocht Thialf definitief afzwaait op de 1.500 meter. De gedachte aan dat moment alleen al deed de schaatsster leunend over een dranghek naar adem happen.
Nadat ze wat opkomende tranen had weggeslikt en zichzelf daarmee herpakte sprak ze haar voornemen uit. "Daar ga ik van genieten."
De vraag was of ze wellicht ook op deze dag van het vaarwel van het olympische schaatsen had genoten. Wüst had maar één passend antwoord dat ze niet vaak genoeg kon herhalen. "Nee. Nee. Néé. Néé."
Bekijk hieronder de rit van Ireen Wüst op de 1.000 meter in Peking.
Het klinische decor van het immense stadion met 12.000 lege stoeltjes, die slechts bezet waren door een handjevol zwijgende Chinezen, nodigde niet echt uit tot een emotioneel vaarwel.
Eerst was er dus die vermaledijde start. En dan klonk er na die tweeënhalve ronden, die toch al aanvoelden alsof ze een eeuwigheid duurden, ook nog eens een oorverdovende stilte als beloning.
Overtuiging
"Ik was blij dat in ieder geval mijn ploeggenoten ergens in een hoekje op de tribune zaten. Het gaf me het idee dat er toch nog iemand aanwezig was bij mijn afscheid."
Het deed haar onwillekeurig vier jaar teruggaan in de tijd. Naar het moment dat ze na het zilver op de ploegenachtervolging van Pyeongchang samen met 32 meegereisde familieleden en vrienden nog in de heilige overtuiging verkeerde dat de Olympische Spelen voor haar voltooid verleden tijd waren.
Ze was 31 jaar, voelde zich een sportvrouw op leeftijd en kon het zich niet voorstellen dat ze er in Peking nog bij zou zijn. Ze knipte evenwel de olympiade in twee behapbare brokken van twee jaar en vond zichzelf zodoende opnieuw in Azië terug voor een afscheid van de Spelen.
Anders dan generatiegenoot Sven Kramer, die in Peking bezig lijkt met een sportieve martelgang, is Wüst blij dat zij wél op haar hoogtepunt kan stoppen. Met cynische grappen houden de twee, samen dik zeventig jaar oud, Kramer in zijn laatste dagen als schaatser overeind.
Het Einde
"Ik gun hem een afscheid zoals ik dat beleef. Je hebt het alleen niet altijd voor het zeggen. Hij is voor mij nog altijd de grote sportman die hij is. Ik ben blij dat ik de route die ik sinds 2004 heb afgelegd aan zijn zijde heb mogen meemaken."
Maar eerst dus nog die metrische mijl in Heerenveen. Waar Kramer eerder al aankondigde zich daar onder geen beding te vertonen, keek Wüst nu al reikhalzend uit naar dat moment. De vooruitblik naar Het Definitieve Einde ging gepaard met een kleine disclaimer. "Bereid je maar voor. Dat wordt pas écht emotioneel."
