Weer excuses aan Groningers: 'Alles op alles voor minder gaswinning'
Premier Rutte en staatssecretaris Vijlbrief hebben in een debat met de Tweede Kamer opnieuw excuses aangeboden voor de manier waarop de politiek is omgegaan met de Groningers in het gaswinningsgebied. Zij hebben toegezegd dat zij hun uiterste best doen om de aangekondigde extra gaswinning zo veel mogelijk terug te schroeven.
Vijlbrief heeft begrip voor de boosheid van de Groningers en gaat een deel van zijn werkweek kantoor houden in het aardbevingsgebied, zodat hij makkelijker bereikbaar is.
Hij deed als nieuwe staatssecretaris harde beloften. "Als ik klaar ben met deze taak is de gaswinning gestopt, moet de schade eerlijk zijn betaald en moeten zo veel mogelijk huizen zijn versterkt." In 2023 of 2024 wordt er echt definitief gestopt met de gaswinning, zegde hij toe.
Moeilijk uit te leggen
In januari kondigde het kabinet aan dat er waarschijnlijk toch extra gas gewonnen moet worden, ondanks eerdere beloften dat dit alleen bij een heel strenge winter zou gebeuren. Dat komt door een stikstoffabriek die te laat klaar is, waar buitenlands gas kan worden omgezet naar het laagcalorische Groningengas.
En daarnaast heeft Duitsland op basis van een langlopend contract om de levering van meer gas gevraagd, vanwege eigen tekorten. Die vraag was door het vorige kabinet niet voorzien of te rooskleurig ingeschat.
Ik zou er zelf langzamerhand ook helemaal klaar mee zijn als ik daar woonde
Premier Rutte vindt dat moeilijk uit te leggen. "Ik zou er zelf langzamerhand ook helemaal klaar mee zijn als ik daar woonde", zei hij tegen de Kamerleden. "De vertraging van de stikstoffabriek kan ik nog uitleggen, dat kan gewoon gebeuren. Maar dat Duitse contract zit mij natuurlijk ook als graat in de keel."
Bij een bezoek aan Duitsland heeft hij erover gesproken met de bondskanselier Scholz. De betrokken ministeries van beide landen overleggen nu of zij samen het probleem kunnen oplossen.
Ondertussen is de Tweede Kamer ongeduldig over de schadeafhandeling en de versterking van de woningen in het aardbevingsgebied. Volgens het kabinet is geld niet het probleem, maar staan Shell en ExxonMobil, die samen eigenaar zijn van de NAM, erop dat alles per woning heel precies gebeurt.
Die lui moeten helemaal niet meer welkom zijn bij de staatssecretaris
PvdA-Kamerlid Nijboer is het zat dat de bedrijven steeds dwars liggen bij de afhandeling van de schade, terwijl zij miljarden aan het gas hebben verdiend. "Die lui moeten helemaal niet meer welkom zijn bij de staatssecretaris", zegt hij.
Shell wil de aansprakelijkheid in een keer afkopen, maar dat vinden weinig fracties op dit moment acceptabel. Nijboer wil dat het kabinet de bedrijven juist een extra belasting oplegt om ze te dwingen de schadeafwikkeling te versnellen.
Staassecretaris Vijlbrief staat niet onwelwillend tegenover de vraag van CDA en ChristenUnie of het geld van de mogelijke extra gaswinning aan Groningen gegeven kan worden. "Maar het is een 'wat als'-vraag die matig interessant is, want ik ben juist bezig die extra gaswinning zoveel mogelijk omlaag te krijgen."
Voor 1 april moet hij laten weten hoeveel gas er echt nodig is en of dat volgens deskundigen veilig uit de grond te halen is. Vijlbrief liet doorschemeren dat hij verwacht eerder met nieuws te kunnen komen.
