Honderden zorgmedewerkers dreigen baan te verliezen door long covid
Ruim 500 zorgmedewerkers dreigen binnenkort hun baan te verliezen omdat ze inmiddels twee jaar ziek thuiszitten met long covid. Dat concludeert de vakbond FNV uit reacties bij het meldpunt dat eind december werd opengesteld. Kort daarvoor had de NOS de uitkomsten van een eigen onderzoek bekendgemaakt naar langdurige gezondheidsklachten bij zorgpersoneel na een coronabesmetting.
De eerste groep zorgmedewerkers komt naar verwachting in maart in aanmerking voor een WIA-uitkering vanwege arbeidsongeschiktheid. "En in werkelijkheid zullen het er nog veel meer zijn, want niet iedereen zal zich bij ons hebben gemeld", zegt FNV-vicevoorzitter Kitty Jong.
"Zij gaan er financieel flink op achteruit", aldus Jong. Veel van deze zorgmedewerkers hebben in hun tweede ziektejaar al 30 procent inkomensverlies geleden. Hun inkomsten zullen volgens Jong nog verder afnemen, in veel gevallen tot de helft van hun oorspronkelijke inkomen.
Frontlinie
Voor zorgmedewerkers kan dit betekenen dat ze hun hypotheek niet meer kunnen betalen en daardoor gedwongen worden hun huis te verkopen. Daarom moet er met spoed een financiële tegemoetkoming komen voor deze zorgmedewerkers, zegt Jong. "Zij stonden in de frontlinie."
In totaal wendden ruim 1850 mensen uit de zorg zich tot het meldpunt, variërend van ambulancemedewerkers en ziekenhuispersoneel tot verpleeghuis- en thuiszorgmedewerkers. Zij kampen met langdurige klachten als vermoeidheid, kortademigheid, aanhoudende verhoging, depressie of vergeetachtigheid. Naast de zorgmedewerkers meldden zich ook nog 245 mensen uit andere sectoren.
Voor veel zorgmedewerkers betekent long covid financiële zorgen, bovenop de gezondheidsklachten. Dat ervaart ook ambulancemedewerker Roy, die ons er eerder over vertelde:
Ook liet de FNV een onderzoek uitvoeren naar de situatie van de gedupeerde zorgmedewerkers. Een van de aanbevelingen uit het rapport (.pdf) is dat er beter moet worden samengewerkt tussen organisaties als het UWV, arbodiensten, werkgevers en C-support (een organisatie die zich inzet voor mensen met langdurige coronaklachten), zodat er betere ondersteuning komt voor longcovidpatiënten.
'Tegemoetkomingsfonds'
70 procent van de zorgmedewerkers die zich hebben gemeld, denkt op het werk besmet te zijn geraakt met het coronavirus. Tijdens de eerste golf van de pandemie, tussen maart en juli 2020, waren de richtlijnen op de werkvloer nog onduidelijk. Ook werkten veel zorgmedewerkers noodgedwongen zonder de juiste beschermingsmiddelen.
Vakbonden FNV en CNV dringen al langer aan op het instellen van een tegemoetkomingsfonds. "De tijd dringt voor veel zorgprofessionals die gedeeltelijk of volledig zijn afgekeurd", staat in een brief (.pdf) aan de ministers Kuipers van Volksgezondheid en Helder voor Langdurige zorg.
Kamervragen
Eerder stelde de SP al Kamervragen over de situatie van de langdurig zieke zorgmedewerkers, samen met andere partijen. Ze willen weten wat er wordt gedaan om deze mensen te compenseren. Minister Kuipers moet er nog op antwoorden.
Deze week werd in de Tweede Kamer een motie aangenomen van acht partijen, waaronder Lid Omtzigt, JA21, Volt en CU, over de zorg voor longcovidpatiënten. De indieners van de motie willen dat deze relatief nieuwe ziekte herkend en erkend wordt door instanties en dat zorgmedewerkers in aanmerking komen voor de WIA wanneer ze echt niet meer kunnen werken.
Dat is volgens Omtzigt nu niet altijd het geval. "Bij iemand die de eerste patiënt vervoerde is het duidelijk dat er een relaties is tussen de ziekte van de zorgmedewerker en long covid, maar in latere stadia is het lastiger te bepalen of het een beroepsziekte betreft."
Daarnaast moet er opheldering komen over de aansprakelijkheid. Waarom was er geen richtlijn waardoor groepen zorgverleners nauwelijks of geen beschermende middelen droegen, wanneer zij contact hadden met coronapatiënten?
'Heel naar'
In een reactie laat VWS aan de NOS weten dat de Gezondheidsraad in het eerste kwartaal van dit jaar met een advies komt over long covid. Afhankelijk van de uitkomsten van dat onderzoek wordt gekeken of "specifieke groepen die met langdurige coronaklachten kampen, zoals zorgprofessionals" moeten worden ondersteund, zegt een woordvoerder van het ministerie.
Minister Helder voor Langdurige Zorg wil met een aantal longcovidpatiënten en FNV in gesprek gaan. "Het is heel naar dat zorgprofessionals die twee jaar geleden vooraan stonden bij de bestrijding van covid, mogelijk als gevolg daarvan nu langdurige klachten hebben en daar schade van ondervinden", reageert ze nu. Na de gesprekken komt ze met een nadere reactie.
