Zacht weer, vuurwerkverbod en corona: hoe gaat politie de jaarwisseling in?

De komende jaarwisseling heeft een aantal gelijkenissen met de vorige: ook nu waart het coronavirus rond, is er een lockdown van kracht en geldt er een vuurwerkverbod. Toch wordt deze Oud en Nieuw extra spannend voor de politie, denkt coronacommandant bij de nationale politie Willem Woelders. Want 2021 wordt vrijdagavond afgesloten met zeer zacht weer, na een jaar met een reeks geweldsincidenten tegen de politie.

Met onder meer de recente rellen in Rotterdam en de rellen tijdens de avondklok in het achterhoofd, hoopt de commandant dat dit soort geweld bij de jaarwisseling achterwege blijft. "Maar we prepareren ons er wel op."

Het geweld van kleine groepen is het afgelopen jaar "enorm toegenomen", zegt Woelders in het NOS Radio 1 Journaal. "Het gaat om zwaar vuurwerk, met stenen gooien, en acties gericht tegen de politie."

Zacht weer, drukkere nacht

Voor de politie is nieuwjaar bij voorbaat al het grootste evenement van het jaar. "In alle eenheden wordt Oud en Nieuw gevierd", legt Woelders uit. En het weer lijkt dit jaar voor de hulpdiensten niet mee te werken. Het blijft droog en wordt met 8 a 10 graden rond middernacht zeer zacht. Woelders: "Als het pijpenstelen regent, blijven mensen vaker binnen. Met mooi weer blijven mensen langer op straat."

Ook Jan Struijs, voorzitter van de Nederlandse Politiebond, zegt dat het weer zeker een rol speelt. Volgens Struijs scheelt kouder weer en regen de helft van de meldingen. "Alle politiemensen die dienst hebben met nieuwjaar, kijken even naar de weersverwachting."

Een andere zorg van Struijs is dat het vuurwerkverbod massaal wordt genegeerd. Het illegale vuurwerk dat online wordt verkocht is steeds groter en zwaarder, en opsporingsdiensten nemen steeds meer illegaal vuurwerk in beslag, bleek eerder deze maand. "Er wordt zoveel onderschept, maar natuurlijk ook zoveel niet", zegt Struijs. "Iedereen die in een stad woont kan beamen dat er iedere avond gewoon vuurwerk wordt afgestoken."

Ondanks het vuurwerkverbod waren er vandaag lange rijen met Nederlanders voor vuurwerkwinkels in België:

De politie controleert tijdens de jaarwisseling vooral op excessen. "Daar waar het uit de hand loopt. Dan moet je echt denken aan ruzie en overlast." Ook de feestjes staan op de radar van de politie; volgens Struijs worden "op de raarste plekken" online feestjes aangekondigd. "Er zullen mensen zijn die integer nieuwjaar gaan vieren", zegt de voorzitter. "Maar de signalen wijzen erop dat mensen een uitlaatklep zoeken. Twee jaar corona is natuurlijk erg lang, vooral voor jongeren."

'Ik houd m'n hart vast'

Woelders zegt dat hij een hoop mensen in dienst heeft vrijdagavond en -nacht. "Ongeveer hetzelfde aantal als vorig jaar. En we zorgen dat collega's goed beschermd zijn, met op maat gemaakte oordoppen en veiligheidsbrillen."

Ook de Rotterdamse brandweer bereidt zich voor op geweld. Als er ernstige ongeregeldheden uitbreken, kan de brandweer een nieuwe gepantserde brandweerauto inzetten. De wagen maakt deel uit van het Quick Response Team (QRT); op het voertuig zijn ijzeren roosters aangebracht en de QRT-leden zijn uitgerust met speciale beschermingsvesten.

Al met al hoopt Struijs "dat het geen veldslag wordt". "Ik hoop het echt oprecht voor alle politiemensen", zegt hij. "Er is zo veel zwaar vuurwerk. En veel drugs en drank, dus mensen zijn van nature al onbeheersbaarder. Ik houd m'n hart vast."