In Maastricht worden mantelzorgers ingezet om thuiszorg te verlichten
Het ziekteverzuim in de thuiszorg en verpleeghuiszorg blijft stijgen. Ruim 10 procent van de medewerkers in deze branche was in de maand november ziek, meldt branchevereniging Actiz op basis van cijfers van verzuimdatabedrijf Vernet. In Maastricht zoeken ze naar oplossingen om te voorkomen dat het zorginfarct nog nijpender wordt.
Het UMC Maastricht en thuiszorgorganisatie Envida starten vandaag met een balie waar ze mantelzorgers en patiënten leren om zelf druppels in het oog aan te brengen na een staaroperatie. Relatief eenvoudig, zou je denken, maar deze handeling moet bij ouderen vier keer per dag worden uitgevoerd door een thuiszorgmedewerker.
Het is een ontwikkeling die past bij steeds meer zorg uit het ziekenhuis halen. Jaren geleden deden ze al een proef in het Maastricht UMC. Ze leerden er bijvoorbeeld patiënten hun eigen steunkousen te verwisselen. Zorgverzekeraar VGZ zag dat dat werkte en stak er een half miljoen euro in.
Drukte in ziekenhuizen en thuiszorg
Door de coronapandemie is de uitrol nu in een stroomversnelling geraakt. "Het is een oplossing voor nu en voor de toekomst", zegt Lisette Ars van thuiszorgorganisatie Envida. "Door corona hebben we het nu versneld opgepakt, omdat we minder over de vloer willen komen vanwege het besmettingsrisico en omdat ons ziekteverzuim zo hoog is."
Het ziekteverzuim, onderzocht door databedrijf Vernet, is in de sector verpleging, verzorging en thuiszorg in een maand tijd gestegen van 8,7 procent naar 10,1 procent. In de ziekenhuizen was dit in de maand november 7,5 procent.
Marion van Mulekom, opleidingscoördinator bij het Maastricht UMC, legt uit dat veel patiënten langer dan nodig in het ziekenhuis blijven omdat er geen thuiszorg voor hen beschikbaar is. Dat terwijl de bezetting in de ziekenhuizen heel hoog is. "We trekken nu samen met de thuiszorg op. Zij geven bij ons aan waar ze het heel druk mee hebben, en daar spelen we op in."
Het is de start van een tweejarige samenwerking. "Dit is nog een relatief eenvoudige handeling. maar we zijn ook van plan om iets ingewikkeldere handelingen aan te leren, zoals het toedienen van antibiotica via een infuus." Normaal gesproken komt een thuiszorgmedewerker vier keer per dag langs voor deze handeling, maar dat zou kunnen worden terug geschroefd naar één keer.
Het is ook volgens brancheorganisatie Actiz een positieve ontwikkeling. "Het feit dat ziekenhuizen en zorgorganisaties samen nadenken over hoe ze de zorg anders willen inrichten, kunnen wij alleen maar steunen."
'Waar leggen we de grens?'
Maar niet iedereen is enthousiast. Belangenorganisatie Mantelzorg Nederland maakt zich grote zorgen. "Nu zijn het de oogdruppels, vorige week was het nog het toedienen van zuurstof thuis door mantelzorgers. Waar leggen we de grens? En wat als het fout gaat?", reageert directeur Liesbeth Hoogendijk.
Mantelzorg Nederland heeft oog voor de krapte in de zorg, stelt Hoogendijk in haar reactie. Maar, "het is belangrijk om de belangen van iedereen in ogenschouw te nemen. Je wilt niet de ene noodsituatie wilt verruilen voor de andere." Ars van Envida zegt hier begrip voor te hebben, maar benadrukt dat het altijd in goed overleg gaat en per situatie wordt bekeken of de mantelzorger niet overbelast is.
In Maastricht zijn ze er in elk geval van overtuigd dat dit een deel van de oplossing is voor de krapte op de arbeidsmarkt en het hoge ziekteverzuim. Het ziekenhuis en de thuisorganisatie willen dat dit straks vertaald wordt naar andere delen van het land, en merken dat er al veel belangstelling is van collega's.
