Van ziekenhuisbed naar verpleeghuis: 'Lastig, het is razend druk in Limburg'

Ziekenhuizen in Limburg sloegen gisteren alarm vanwege het snel toegenomen aantal coronapatiënten. Maar niet alleen de ziekenhuisbedden liggen vol, liet Ernst Kuipers van het Landelijke Netwerk Acute Zorg kort daarop vallen: ook de thuiszorg en verpleeghuiszorg kampen met capaciteitsproblemen. En die beïnvloeden op hun beurt de ziekenhuiscapaciteit.

Volgens Kuipers is het probleem in Limburg tweeledig. Niet alleen is de instroom van coronapatiënten er hoger dan in andere regio's, ook de uitstroom loopt vertraging op, zei hij tegen de NOS. "Een deel van de patiënten moet eigenlijk uit het ziekenhuis naar een verpleeghuisbed, maar ook daaraan is in Limburg nu een tekort. Dat komt onder meer door een gebrek aan personeel."

Hierdoor kan het gebeuren dat coronapatiënten ziekenhuisbedden soms langer bezet houden dan strikt noodzakelijk is. Het gaat om mensen die niet meer 'ziek genoeg' zijn voor het ziekenhuis, maar nog wel aanvullende zorg nodig hebben en dus niet zomaar naar huis kunnen.

'Krijgen het simpelweg niet voor elkaar'

Tijdens de eerste coronagolf werden voor deze groep op verschillende locaties 'coronahotels' opgetuigd. Voor zulke covid-hotels zijn nu geen plannen meer, zegt Jack Jansen, bestuursvoorzitter van MeanderGroep, die vorig jaar betrokken was bij het zorghotel in Urmond. "We kunnen het personeel er simpelweg niet voor bij elkaar krijgen."

Zo transformeerde dit Van der Valk-hotel in het Zuid-Limburgse dorp Urmond vorig jaar in een coronacentrum:

De Zuid-Limburgse thuiszorg- en verpleeghuisorganisatie probeert zo slim mogelijk met beschikbaar personeel om te gaan, zegt Jansen. "Het is nu razend druk in Limburg. Daarnaast is het ziekteverzuim onder ons personeel met 13 tot 14 procent heel hoog. Wij zetten in de regio samen alles op alles om zo goed mogelijk ex-coronapatiënten over te nemen. We doen ons best."

Maar dat dat lastig is, zien ze ook elders in Limburg. "We hebben structureel overleg met de ziekenhuizen en snappen dat een deel van de patiënten bij ons verder moet herstellen", zegt Theo Mennen, directeur Wonen bij De Zorggroep, de grootste zorgaanbieder in Midden- en Noord-Limburg. "Maar we kunnen nu niet zomaar weer een coronahotel openen, zoals in de eerste golf. Dat heeft echt te maken met het personeelstekort."

Mennen zegt dat zijn organisatie daarom weleens nee moet verkopen, of mensen tijdelijk op een wachtlijst moet zetten. "Als ziekenhuizen vol raken, dan stromen ook de verpleeghuizen vol."

De tekorten lijken nu nijpender dan een jaar geleden. "Toen kwamen er in de verpleeghuizen relatief veel plekken vrij, ook omdat de instroom stagneerde. Er waren ouderen die op dat moment liever niet naar een verpleeghuis gingen omdat covid zich daar heftiger manifesteerde dan elders."

Corona-afdeling voor dementerende ouderen

Nu neemt de instroom toe en is personeel vaker ziek. Die combinatie maakt het lastig om coronapatiënten op te vangen. Toch ontstaan door de tekorten ook mooie initiatieven. Zo gaat in Venlo vandaag een speciale corona-afdeling open voor patiënten met dementie, een initiatief van De Zorggroep en de zorgorganisaties Proteion en Land van Horne.

"Daarmee proberen we vooral de ziekenhuizen te helpen, omdat de doorstroom van daaruit nu het zwaarst is getroffen", zegt Mennen. "Maar er kunnen ook dementerenden met corona terecht die het in de thuissituatie niet redden."

De covid-unit, met plek voor veertien patiënten, komt op een plek in het VieCuri Medisch Centrum waar normaal gesproken ouderen met dementie en onbegrepen gedrag worden begeleid. Zij zijn overgeplaatst naar een soortgelijke locatie in Venray of naar reguliere zorgwoningen.

Medewerkers van De Zorggroep werkten op de afdeling voor dementerenden al samen met ggz-organisatie Vincent van Gogh. Dat blijven ze doen, ook nu de locatie een corona-afdeling wordt.

"Zonder die samenwerking konden we dit niet doen", zegt Mennen van De Zorggroep. Hij ziet deze corona-unit als een van de mooie samenwerkingsprojecten in de regio Noord- en Midden-Limburg.

"Het aantal ouderen en mensen die zorg nodig hebben zal de komende jaren verdubbelen, maar het aantal medewerkers ongetwijfeld niet. Dat zagen we in niet-coronatijd al, maar door covid is die situatie behoorlijk versterkt. Daar zullen we nieuwe oplossingen voor moeten verzinnen."