Thuiszorghulp heeft voortaan ook recht op sociale zekerheidsregelingen
De rechtbank van Rotterdam geeft zorghulp Carol Kollmann gelijk in haar rechtszaak tegen het UWV. De zorghulpverlener vond dat ze recht heeft op een WW-uitkering en het meetellen van haar arbeidsverleden voor de WW, nadat ze erachter kwam dat ze daar door de zogeheten Regeling dienstverlening aan huis niet automatisch recht op heeft. De rechter vindt dat de bepaling die zorghulpen uitsluit van sociale zekerheidsregelingen neerkomt op indirecte discriminatie. Die mag van nu af aan niet meer toegepast worden
In Nederland hebben werknemers recht op sociale zekerheidsregelingen zoals een WW-uitkering als ze onvrijwillig werkloos raken. Dat geldt voor alle werknemers behalve voor huishoudelijk werkers die minder dan vier dagen per week in een particulier huishouden werken.
Daaronder vallen ook zorghulpen die betaald worden uit een persoonsgebonden budget. De rechterlijke uitspraak kan gevolgen hebben voor zo'n 60.000 mensen kunnen die mogelijk wel recht krijgen op sociale zekerheidsregelingen.
Vrouwen
"Dit is een mijlpaal", zegt Marlies Vegter, arbeidsrechtjurist bij de Universiteit van Amsterdam en gespecialiseerd in discriminatierecht. "PGB-zorgverleners werden heel lang uitgesloten van sociale zekerheidsrechten, maar dat is verboden indirecte discriminatie. Dat oordeelt de rechter nu ook."
Vrouwenrechtenorganisaties Bureau Clara Wichmann en de Vereniging voor Vrouw en Recht stonden Kollmann bij, samen met een advocatenteam van Houthoff Advocaten. De organisaties vinden de huidige regeling discriminerend. Omdat 95 procent van de groep die huishoudelijk werk uitvoert vrouw is, worden vooral vrouwen door de regeling benadeeld.
Zwarte circuit
"Deze uitspraak is baanbrekend", zegt ook Emma van der Vos, promovenda arbeidsrecht aan de Universiteit Leiden. "Het betekent dat een hele groep mensen nu wel recht heeft op WW, terwijl hun werkgevers nooit premies hebben afgedragen."
De regeling was volgens Van der Vos ooit bedoeld om particulieren te ontlasten en tegelijkertijd huishoudelijk werk uit het zwarte circuit te houden. "De verantwoordelijkheid of iemand wit of zwart werkte en wie sociale zekerheid had, werd daarom volledig bij de werknemer neergelegd. Zij kunnen zich vrijwillig aanmelden bij het UWV om premies te betalen, maar mijn vermoeden is dat bijna niemand dit doet." Het UWV houdt hier geen cijfers van bij.
Huishoudelijke hulp
Hulpen in de huishouding die in dezelfde constructie werken zijn nog niet geholpen met dit vonnis. "Zorghulpen zijn nu gered, maar voor huishoudhulpen is de toetsing bijna hetzelfde. Daarom schat ik de kansen voor huishoudhulpen wel hoog in, maar zij moeten dat dan nog uitvechten met het UWV. Omdat ze in een soortgelijke situatie zitten, kunnen ze de zaak van mevrouw Kollmann aanvoeren", zegt Van der Vos. "Tenzij het UWV op basis van deze uitspraak al tot dezelfde conclusie komt."
Ondanks het recht op sociale zekerheidsregelingen heeft zorghulp Kollman nog geen recht op een WW-uitkering, zo oordeelt de rechter. "Mevrouw Kollmann moet eerst voldoen aan de voorwaarde dat je 26 weken van de 36 weken voor je werkloosheid moet hebben gewerkt. Dan heeft ze recht op een basisuitkering", legt juriste Van der Vos uit.
