Economie groeit stevig, maar omikron brengt onzekerheid
De Nederlandse economie staat er goed voor en heeft zich verrassend sterk hersteld van de coronacrisis. De bedrijvigheid zit in Nederland weer op het niveau van vóór corona, wat in niet veel eurolanden het geval is.
De groei is weliswaar nu wat teruggezakt door het oplaaien van de coronapandemie en strubbelingen in productie en transport wereldwijd, maar in de loop van volgend jaar trekt de groei weer aan. In 2022 groeit de economie naar verwachting met 3,6 procent, na een groei van 4,4 procent dit jaar.
De nieuwe coronavariant omikron is wel een factor van economische onzekerheid, zeggen economen van ING Research in een analyse van de vooruitzichten voor de Nederlandse economie.
Lonen
Het tekort aan personeel in allerlei sectoren is problematisch, aldus de ING-economen. Een kwart van de bedrijven ziet het tekort aan personeel als grootste probleem. De arbeidsproductiviteit blijft achter, er zouden meer mensen meer uren aan het werk moeten.
Krapte op de arbeidsmarkt is doorgaans een recept voor stijgende lonen, en die stijgen ook, zij het minder hard dan je zou verwachten. De stijging van de cao-lonen versnelde in de loop van dit jaar en dat zet volgend jaar door.
"Maar van 3 à 3,5 procent cao-loonstijging slaan we niet achterover", zegt ING-econoom Marcel Klok. "De totale loongroei is ook niet hetzelfde als de verhoging van de cao-lonen, want hogere startsalarissen, extra beloningen en bonussen komen er vaak nog bovenop."
Inflatie
De loonstijgingen wegen niet op tegen de inflatie, en dus is er koopkrachtverlies. De inflatie staat momenteel op het hoogste niveau in decennia en het lijkt er ook steeds minder op dat de hoge inflatie van korte duur is.
Waardoor die grote stijging komt, legt NOS op 3 uit in deze video:
Toch denken de economen van ING dat er weinig aanleiding is te vrezen voor een structureel hoge inflatie van 4 à 5 procent. In Nederland en Europa is de inflatie vooral energie en brandstof gedreven. "We verwachten dat de energiemarkt voor olie en gas volgend jaar kalmeert en dat zal de inflatie drukken", zegt ING-econoom Bert Colijn.
Van een loon-prijsspiraal is nu nog geen sprake. Aan de kant van bedrijven is er nauwelijks inflatie ondanks de sterk gestegen energie- en transportkosten. "Er is wel prijsdruk in opbouw maar die breekt vooralsnog niet door. Bedrijven stoeien ermee hoe en wanneer de gestegen kosten doorberekend moeten worden, omdat de concurrentie op volume belangrijker is", aldus Colijn.
In de Verenigde Staten is er veel meer doorwerking van de stijging van lonen en kosten en zijn meer productgroepen in prijs gestegen, waardoor de inflatie ook meer stijgt.
Obstakel
Mocht de nieuwe coronavariant omikron hard toeslaan dan is niet een nieuwe lockdown het grootste obstakel voor de economie maar de aanhoudende leveringsproblemen als gevolg van eerdere fabriekssluitingen en flessenhalzen in de zeevaartlogistiek.
Veel spullen laten op zich wachten, de logistiek verloopt moeizaam, en dat gaat gepaard met hoge containerprijzen, duurdere materialen en halffabrikaten, en moeilijke leverbaarheid van bijvoorbeeld chips. De verstoringen lopen naar verwachting nog door tot misschien begin 2023, denkt ING-econoom Marcel Klok.