Franse vissers woedend over conflict met Britten: 'Ik snap er niets van'
Valérie Arnout kijkt een beetje treurig naar haar marktkraam met vis. "Dit is alles wat ik heb nu: krab, een paar kreeften en wat schaal- en schelpdieren." Ze verkoopt vis in de haven van Boulogne-sur-Mer, in Noord-Frankrijk. Vanaf de kades heb je uitzicht op de Britse krijtrotsen aan de overkant van Het Kanaal. "Meer vis dan dit komt er niet meer binnen bij ons. Door de Brexit."
Sinds 1 januari hebben niet meer alle Franse vissers het recht om in Britse wateren te vissen. De twee landen hebben daar slaande ruzie over. En in Boulogne-sur-Mer, de grootste vissershaven van Frankrijk, zijn ze woedend.
"Ik snap er niets van", zegt visser Luc Ramet die net van zee komt. "Ik mag de Britse wateren niet meer in om te vissen. En dat doe ik al heel mijn leven. En tientallen collega's hier in Boulogne ook niet. Dat kunnen we niet lang volhouden. En wat het helemaal gek maakt: Britse vissers mogen wel gewoon in Franse wateren vissen en hier hun vis verkopen."
Vergunningen
Het conflict over de visrechten speelt al sinds begin dit jaar de Brexit van kracht werd. Er werd destijds afgesproken dat Europese vissers hun werk mochten blijven doen in Britse wateren en rond de Kanaaleilanden Jersey en Guernsey. Maar er golden wel voorwaarden: ze moesten aantonen dat ze daar in het verleden ook al visten.
Volgens de regering in Parijs vroegen in totaal 2127 Europese vissers een vergunning aan om na de Brexit in Britse wateren te mogen blijven vissen. Daarvan werden er 1913 door Londen gehonoreerd. "Degenen die geen vergunning kregen, waren bijna allemaal Franse vissers", zei minister Annick Girardin van Maritieme Zaken.
Een kijkje op de vismarkt bij Arnout:
NOS/Frank Renout
NOS/Frank Renout
In Londen werd gezegd dat die Franse vissers niet konden aantonen dat ze vroeger al in het gebied visten, zoals afgesproken. Maar volgens Parijs schonden de Britten de afspraken: ze eisten onverwacht de gps-data van de boten en kleine Franse vissers hebben geen gps-apparatuur.
"Ik heb wel erg pech gehad", vertelt visser Luc Ramet. "Ik heb een tijdje geleden een nieuwe boot gekocht. Maar de Britten hebben de vergunning afgegeven voor mijn oude boot, want daarmee viste ik vroeger in Britse wateren. De visser die dat schip van me heeft gekocht is superblij: hij mag daar vissen. Maar ik mag met mijn nieuwe boot dus niet die Britse wateren in."
Verschillende protestacties
In mei van dit jaar stoomden Franse vissers op naar het Kanaaleiland Jersey voor een eerste protestactie. De Britse autoriteiten stuurden daar twee patrouilleschepen op af. Daarna kwam de Franse regering in actie. De diplomatieke druk op de Britten werd opgevoerd, maar er kwam nauwelijks beweging in de zaak.
Voor de regering van president Macron was afgelopen maand daarom de maat vol. De Britten kregen een ultimatum. Als ze niet vóór 1 november met concessies kwamen, zouden strafmaatregelen volgen. Frankrijk zou zes Franse havens sluiten voor Britse vissers. En de Fransen zouden Britse schepen en Britse vrachtwagens intensief gaan controleren op zee en op de weg.
Terwijl de deadline naderde, liep de spanning op. De Fransen hielden alvast twee Britse vissers aan voor de kust van Le Havre en één ervan met de Nederlandse naam 'Cornelis-Gert Jan' werd aan de ketting gelegd.
Toch overleg, geen sancties
Emmanuel Macron en Boris Johnson voerden een week geleden overleg over de kwestie tijdens de G20 in Rome. Daarbij werd besloten om toch weer rond de tafel te gaan zitten. "En zolang we onderhandelen, voeren we geen sancties in", zei Macron.
Beide partijen gingen praten, er werd alsnog een aantal nieuwe vergunningen uitgedeeld, maar een oplossing kwam er niet. "We hebben onze standpunten en onze zorgen uitgewisseld", zei de Britse minister David Frost afgelopen week. "Een dialoog is mogelijk maar er zijn nog steeds belangrijke meningsverschillen'', zei de Franse staatssecretaris Clément Beaune.
Inmiddels is onduidelijk hoeveel vergunningen de Fransen nog eisen. Minister Girardin zei in het parlement dat ze wachtte op 27 vergunningen: 14 van de Britten en 13 van Jersey. En dan zijn er ook nog tijdelijke vergunningen, die Frankrijk wil laten omzetten in permanente, en is er nog een onbekend aantal jonge Franse vissers dat boten overnam van vissers die vroeger in Britse wateren visten: over hun lot zijn Londen en Parijs het ook niet eens.
Als dit conflict niet snel wordt opgelost, moeten ze ermee stoppen. Dan zit er niets anders op dan hun boot te verkopen.
De meningsverschillen blijven, maar beide landen willen doorpraten. Dat gebeurt komende week ook weer. Ondertussen blijven de opgeschorte sancties in de lucht hangen.
In Boulogne-sur-Mer is de stemming in mineur. "Het conflict kan desastreuze gevolgen hebben voor de vissers hier", vertelt directeur Etienne Dachicourt van visserijcoöperatie CME. "Er zijn vissers die sinds januari 40 procent van hun inkomsten kwijt zijn: het deel dat ze normaal in Britse wateren visten. Als dit conflict niet snel wordt opgelost, moeten ze ermee stoppen. Dan zit er niets anders op dan hun boot te verkopen."
