CBS ziet aantal daklozen stabiliseren, maar branche ziet 'overvolle opvang'
Het aantal daklozen in Nederland lag op 1 januari van dit jaar op 32.000, 4000 minder dan een jaar eerder. Vooral het aandeel 18- tot 27-jarigen is gedaald, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Daarmee is de jarenlange stijging van het aantal daklozen tot stilstand gekomen, stelt het CBS.
Sinds 2009 houdt het statistiekbureau het aantal daklozen in Nederland bij. Sindsdien is het aantal bijna verdubbeld. 80 procent van de daklozen is man, en ongeveer een derde woont in een van de vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht). Een op de vijf daklozen heeft een niet-westerse migratieachtergrond.
Het CBS plaatst een aantal kanttekeningen bij de cijfers. Daklozen ouder dan 65 jaar worden bijvoorbeeld niet meegenomen, omdat zij niet voorkomen in de bronnen waarop het CBS zijn onderzoek baseert. Ook dakloze ongedocumenteerden komen niet in de berekeningen voor.
Verder rekent het instituut thuislozen niet mee. Ze hebben net als daklozen geen eigen woonruimte, maar staan wel ingeschreven in het bevolkingsregister, met een adres bij een vriend of familielid. Het gaat dan bijvoorbeeld om 'bankhoppers'.
Ook Valente, de branchevereniging voor maatschappelijke opvang, plaatst kanttekeningen bij de cijfers: "In Nederland zijn veel onzichtbare dakloze mensen, die her en der verblijven, maar geen eigen dak boven het hoofd hebben."
De vereniging zegt bovendien dat de praktijk een ander beeld laat zien. "De opvang is overvol en dagelijks kloppen alleenstaanden en gezinnen aan voor wie geen plek is. Opvangorganisaties rapporteren zonder uitzondering een constante stroom van mensen die aanklopt bij de opvang omdat ze geen dak boven hun hoofd hebben."
Het CBS kan niet zeggen waardoor dakloosheid onder bepaalde groepen meer voorkomt. Volgens het bureau is er geen sprake van een corona-effect op de daklozencijfers.
Het Leger des Heils is voorzichtig positief over de stabilisatie van het aantal daklozen: "Dat is prachtig, maar het is nog altijd een voetbalstadion vol met mensen", zegt regiomanager Robert Paul Fennema in het NOS Radio 1 Journaal.
De organisatie voert actie op het Malieveld in Den Haag; daar branden vanochtend 32.000 lichtjes, voor iedere dakloze één. "We willen nu juist doorgaan, en niet denken: 'we zijn nu klaar'."
"Ik hoop dat ik hier over drie jaar, of het liefst nog eerder, kan terugkomen, en dat hier dan nul lichtjes branden."
'Je voelt je soms alleen'
Het NOS Radio 1 Journaal sprak in Den Haag met een man die vijf jaar geleden zijn huis kwijtraakte en sindsdien een van die tienduizenden daklozen in Nederland is. "In het begin baal je er erg van, maar op gegeven moment wen je eraan", zegt de Hagenaar daarover. "Je voelt je soms wel heel erg alleen."
Hij kan wel naar een opvang. "Dan heb je in ieder geval een dak boven je hoofd, maar het is niet altijd even leuk. Er zijn veel vechtpartijen en het eten is vaak helemaal niet goed."
Eerder maakten NOS op 3 en FunX een online special over het leven van dakloze jongeren. In de special kruip je in de huid van de dakloze Ferdi. Bekijk de special, op smartphone of desktop:
