Opvallende draai van pensioenfonds ABP past in trend, maar heeft niet direct effect
ABP, het grootste pensioenfonds van Europa, is om. Vandaag keert het producenten van fossiele brandstoffen de rug toe. Maar in mei verscheen dit nog in het jaarverslag: "Als wij onze fossiele beleggingen verkopen, geven we één keer een signaal af, maar zijn we onze invloed kwijt".
Het is een opvallende draai, maar het kon niet anders, zegt bestuursvoorzitter Corien Wortmann. "Als we kijken waar we nu staan, bereiken we al in 2030 1,5 graad opwarming." Volgens haar hebben fossiele producenten wel stappen gezet, "maar het gaat niet snel genoeg".
ABP blijft inzetten op de invloed die het als grote aandeelhouder heeft. Grootverbruikers van energie, zoals de luchtvaart-, staal- en auto-industrie, kunnen in het voorjaar concrete doelstellingen verwachten. Wortmann: "We komen met criteria, een maatlat waarlangs we die bedrijven kunnen leggen. We willen concrete stappen zien."
Toen het nieuws vanmorgen naar buiten kwam, werd voor het kantoor van ABP een klein feestje gevierd. Actiegroep Fossielvrij NL en een groep mensen die bij het pensioenfonds zijn aangesloten, zetten zich al langer in voor deze beslissing en zijn er dus blij mee:
ABP is niet het eerste pensioenfonds dat uit fossiel stapt. Vorig maand kondigde PME aan dat het alle fossiele beleggingen verkocht heeft. Dat is dus al verder dan ABP, dat verwacht het merendeel van de fossiele beleggingen begin 2023 verkocht te hebben.
De beslissing van ABP zal niet direct een duidelijk effect hebben, zegt Corné van Zeijl, beursanalist bij vermogensbeheerder Actiam. "ABP is niet zo groot dat het de koers van bedrijven onder druk zet. Maar de trend heeft impact. Nederland loopt voorop, meerdere grote fondsen, met name in Europa en nu ook in de VS, stappen uit fossiel. Dat zet de koersen wel onder druk."
Onethische aandelen
Fieke van der Lecq, hoogleraar pensioenmarkten aan de VU Amsterdam, zegt dat fossiele producenten sin stocks zouden kunnen worden. Dat zijn aandelen van bedrijven die zich bezighouden met producten en activiteiten die als onethisch worden gezien, zoals tabak, wapens en gokken. Veel beleggers willen daar niet in investeren. Daardoor is de koers laag, maar zijn de rendementen hoog. Beleggers, aangetrokken door de hoge rendementen, investeren er in.
De 'sin stock-bedrijven' lopen het risico dat ze door regulering worden aangepakt. Zo is tabak streng gereguleerd in Nederland, bedrijven mogen er geen reclame voor maken en er worden forse accijnzen geheven. Ook fossiele bedrijven lopen het risico dat er een forse CO2-belasting komt. Dat zou dat het verdienmodel van die bedrijven raken.
Ook Mathijs van Dijk, hoogleraar Finance aan Rotterdam School of Management, ziet overeenkomsten tussen de sin stocks en fossiele bedrijven. "Het effect van de stap van ABP op lange termijn kan zijn dat het lastiger voor hen wordt om geld op te halen op de kapitaalmarkt", zegt Van Dijk. "CO2 lijkt een nieuwe categorie sin stock te worden. Er zijn steeds meer beleggers die zeggen dat ze de sector uitgaan."
