Staatsgreep in Sudan: leger roept noodtoestand uit en ontbindt regering

In Sudan is een staatsgreep door het leger aan de gang. Het hoofd van de Sudanese militaire raad, generaal Burhan, meldt dat hij de noodtoestand heeft uitgeroepen en de regering heeft ontbonden. Een nieuwe regering neemt tot de verkiezingen in 2023 de macht over, zegt hij. Ook worden verschillende gouverneurs uit hun functie gezet.

Sinds vanochtend komen er berichten naar buiten over een coup in Sudan. Premier Hamdok en een aantal hoge functionarissen zijn opgepakt en militairen zouden de staatsomroep in Omdurman, de grootste stad van het land, hebben bestormd. Ook het telefoon- en internetverkeer in het land zijn verstoord, de wegen naar het vliegveld zijn geblokkeerd en het vliegverkeer is naar verluidt stilgelegd.

Premier Hamdok is volgens het ministerie van Informatie naar een onbekende locatie gebracht door het leger. Hij zou worden gedwongen om een verklaring te ondertekenen waarin hij zijn steun uitspreekt voor het leger. Ondertussen verspreidt het ministerie zelf een verklaring van Hamdok waarin hij oproept tot vreedzaam protest ter verdediging van de revolutie van 2019.

Op sociale media worden beelden gedeeld van betogers die gehoor geven aan die oproep. Te zien is dat er barricades worden opgeworpen en autobanden in brand worden gestoken. Ook zouden demonstranten zijn doorgedrongen tot aan het hoofdkwartier van het leger.

Dit zijn beelden uit de Sudanese hoofdstad Khartoem:

Een comité van Sudanese artsen meldt op Facebook dat er twaalf mensen gewond zijn geraakt. Er zijn ook berichten over geweerschoten, maar die zijn nog niet bevestigd.

In Sudan is het onrustig sinds wijdverbreide demonstraties in 2019 een einde maakten aan het bewind van dictator Omar al-Bashir. Sindsdien ruziën het leger en burgerbestuurders over de machtsverhoudingen in het land. Het is de bedoeling dat ze de macht delen in aanloop naar vrije verkiezingen.

De assistent van premier Hamdok zegt tegen de Saudi-Arabische nieuwszender Al Arabiya dat het leger verantwoordelijk is voor het zaaien van onrust in Sudan, met name in het oosten, waar ook Khartoum ligt. Hij zegt dat de economische crisis in het land door het leger is aangegrepen om een staatsgreep te plegen.

Vanuit de Verenigde Staten en de Europese Unie wordt bezorgd gereageerd op de berichten uit Sudan. EU-buitenlandchef Josep Borell roept alle betrokken partijen op om de geplande transitieperiode te volgen. De Amerikaanse gezant voor Sudan, Jeffrey Feltman, waarschuwt dat een couppoging in strijd is met de afspraken, en dat dit Sudan de steun van de VS kan kosten.

Ook de Verenigde Naties, de Afrikaanse Unie en de Arabische Liga roepen Sudan op om de afspraken van 2019 te volgen. De VN-missie in het land, die toeziet op de vreedzame transitie in Sudan, roept alle partijen op tot terughoudendheid. Ook vraagt de missie om alle arrestanten van vandaag weer vrij te laten. De Franse president Macron dringt aan op de vrijlating van premier Hamdok.

Het land kende sinds het vertrek van Bashir al meerdere couppogingen. Vorig jaar probeerden leden van de voormalige geheime dienst de macht over te nemen, eind september meldde het leger dat militairen een staatsgreep hadden voorkomen van een groep militairen die Bashir steunen.

Vorige week zondag gingen nog duizenden mensen de straat op in de hoofdstad Khartoum om het leger op te roepen een staatsgreep te plegen. Ze hopen dat daadkracht van de militairen een eind kan maken aan economische problemen.