Kurz weg als bondskanselier, maar Oostenrijk is nog niet van hem af

Sebastian Kurz is zaterdagavond afgetreden als bondskanselier van Oostenrijk, maar dat betekent niet dat zijn dagen als machtigste man in de Oostenrijkse politiek geteld zijn. Hij draagt zijn positie over aan zijn minister van Buitenlandse Zaken en gaat zijn Österreichische Volkspartei (ÖVP) leiden vanuit het parlement.

Alles wijst erop dat de 35-jarige voormalige 'wonderboy', de jongste Europese regeringsleider ooit, vastbesloten is vanuit het parlement voor de macht te blijven vechten.

In de zes minuten waarin hij zijn aftreden toelichtte, maakte hij geen moment een geslagen indruk. Hij ontkende dat hij iets verkeerd heeft gedaan, kondigde aan dat hij dat zal bewijzen, benadrukte dat hij zich zijn hele leven heeft ingezet "om een bijdrage voor Oostenrijk te leveren" en verklaarde dat het er hem slechts om te doen is "ons wonderschone land te dienen".

Onterechte beschuldigingen

De appjes die worden gezien als aanwijzingen voor zijn corruptie, heeft hij naar eigen zeggen geschreven in het heetst van de strijd, en dat zou verklaren dat ze een verkeerde indruk wekken. "Ik ben ook een mens met emoties en fouten."

Hij voegde eraan toe dat hem overkomt wat vele toppolitici de laatste jaren is overkomen: overladen worden met onterechte beschuldigingen. Het verschil tussen hem en die anderen is dat zijn coalitiepartner, De Groenen, niet met hem verder wil, waardoor hij geen andere keus heeft dan een stap opzij te doen.

Dankbaar

Kurz toonde zich daarbij "dankbaar voor de steun in de bevolking". Veel mensen hebben volgens hem tegen hem gezegd dat hij dit niet zou moeten laten gebeuren, maar het gaat niet om hem, maar om Oostenrijk, zei hij. Want door de opstelling van de Groenen dreigt volgens hem chaos.

Hij wees erop dat hij nog altijd de volledige steun heeft van zijn eigen partij en dat zonder die partij slechts een meerpartijencoalitie met steun van de rechts-populistische FPÖ te vormen is - iets wat hij oproept als schrikbeeld, hoewel hij samen met die partij in 2017 zijn eerste kabinet vormde.

IJzersterk

Dat zijn eigen partij achter hem staat, maakt zijn positie inderdaad ijzersterk. Onder leiding van Kurz werd de ÖVP in 2019 met ruim 37 procent van de stemmen veruit de grootste partij, met 15 procentpunten meer dan de tweede partij, de sociaaldemocratische SPÖ.

In de peilingen is de ÖVP de laatste tijd wat weggezakt, maar dramatisch is die achteruitgang niet en de ÖVP heeft nog altijd een voorsprong van meer dan tien procentpunten op de SPÖ.

Ook zijn er geen tekenen van interne partijoppositie tegen Kurz. Hij heeft zijn positie de laatste jaren stelselmatig versterkt door overal getrouwen te benoemen die van hem afhankelijk zijn. Tekenend is ook dat hij in augustus nog op een partijconferentie met 99,4 procent van de stemmen als partijleider werd herkozen.

Politiek dier

Kurz lijkt er de man ook niet naar om op te geven. Hij is een typisch politiek dier. Zijn hele leven heeft hij gevochten voor zijn politieke loopbaan. Al op zijn zestiende wilde hij zich aanmelden als lid van de ÖVP, hij brak zijn studie rechten af om in de politiek te gaan, en sindsdien is politiek het enige waarmee hij zich heeft beziggehouden.

Hij is zo gericht op de politiek dat hij een uitgesproken saai privéleven lijkt te leiden. Hij woont nog altijd in de Weense wijk waar hij werd geboren, in een appartement van 65 vierkante meter, en is nog altijd samen met de vriendin die hij op de middelbare school heeft leren kennen.

Politiek is alles voor Sebastian Kurz. Een leven buiten de politiek lijkt ondenkbaar. In zijn toespraak zei hij dat hij hoopt het vertrouwen van de Groenen te herwinnen. Wellicht moeten die op den duur vaststellen dat er zonder Kurz niet te regeren valt.