Landsadvocaat wil boeren die te veel uitstoten vergunning afnemen

De landsadvocaat vindt dat de vergunningen moeten worden ingetrokken van boeren die in de buurt van natuurgebieden te veel stikstof uitstoten. Dat schrijft hij in een advies aan het ministerie van Landbouw, dat het AD heeft ingezien. Het ministerie bevestigt aan de NOS dat het advies op tafel ligt, maar benadrukt dat er ook andere opties zijn en dat er nog geen besluit is genomen.

Als de vergunning van een veehouder wordt ingetrokken, moet die vrijwel meteen stoppen. De maatregel gaat verder dan bijvoorbeeld onteigening, waarbij het jaren kan duren voordat een bedrijf wordt opgeheven. Juist vanwege het snelle resultaat vindt de landsadvocaat dat beter dan andere opties, schrijft hij in een door het ministerie gevraagd advies.

Hij stelt dat er grote spoed nodig is, omdat er op sommige plekken snel weer vergunningen afgegeven moeten worden voor de bouw van huizen en wegen. "Naar mijn mening is het dan ook onontkoombaar om ook al direct in te zetten op niet-vrijwillige beëindiging van piekbelasters", schrijft hij volgens het AD.

Het ministerie zegt kennis te nemen van het advies. Vorige week werd bekend dat het Planbureau voor de Leefomgeving twee plannen heeft geanalyseerd om boeren die niet vrijwillig meewerken, te onteigenen of te verplaatsen. Het intrekken van vergunningen werd daarin ook als mogelijkheid genoemd. Demissionair minister Schouten benadrukte toen al dat het om eventuele mogelijkheden gaat en dat er door dit demissionaire kabinet geen besluiten over worden genomen.

Vanmorgen zei ze opnieuw dat ze het betreurt dat er allerlei losse plannen uitlekken. "Ik vind het echt vreselijk dat dit tot heel veel onrust leidt aan de keukentafel bij de boeren. Het is niet zo van 'wij komen even langs om uw land en uw boerderij in te nemen'. Absoluut niet. Dat is nu het beeld dat ontstaat en ik vind het heel erg dat mensen daar verdrietig van worden. U mag van mij verwachten dat we heel zorgvuldig met mensen omgaan. Dit is hun levenswerk."

Zij herhaalt dat er een probleem is met stikstofuitstoot. "Dat zit niet alleen bij de landbouw, maar bij allerlei sectoren." Zij vindt het haar taak om nu alvast te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om dat op te lossen. En voor boeren wordt er bijvoorbeeld gekeken of ze op een andere plek verder kunnen of dat ze op een andere manier kunnen werken. Het onteigenen van boeren, of ze op een andere manier dwingen om te stoppen, is wat haar betreft de allerlaatste optie.

Boeren boos

Land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland noemt het intrekken van vergunningen van boeren "schandalig" en wil er met de Nederlandse boeren alles aan doen om deze "schending van de rechten" aan te vechten. "Als er ooit een reden is geweest om als sector verenigd te zijn, demonstrerend, lobbyend of richting het publiek, dan is het nu wel", zegt voorzitter Van der Tak.

Bij RTV Drenthe zegt voorzitter Bruins van LTO Noord dat het on-Nederlands is "om rechtmatig verkregen vergunningen in te trekken". Hij is "enorm woest" over het voorstel. "Het wordt steeds gekker."