Noodhulp Haïti komt lastig op gang, en meer crises dreigen

Ingestorte huizen, overvolle ziekenhuizen, onbegaanbare wegen, bijna 1500 doden en 7000 gewonden. De gevolgen van de aardbeving in Haïti afgelopen zaterdag zijn verwoestend. En dan teistert tropische storm Grace het eiland ook nog. Mogelijk valt er op sommige plaatsen tientallen centimeters regen.

Saskia Padberg heeft een restaurant in Pieton-Ville, aan de rand van hoofdstad Port-au-Prince. Veel van haar personeel heeft familie in het zwaarst getroffen gebied, in het zuidwesten van Haïti, vertelt ze in het NOS Radio 1 Journaal: "Het is vreselijk om aan te horen. Huizen zijn ingestort of half ingestort. Van één van mijn personeelsleden is een nichtje overleden."

Hoe de situatie daar nu precies is, valt lastig te zeggen: "Contact houden is moeilijk. Elektriciteit is uitgevallen, dus hun telefoons kunnen ze niet opladen."

Huizen zijn compleet verwoest in het rampgebied en veel mensen zoeken een slaapplaats:

Volgens Pieter Jan Wouda van Artsen zonder Grenzen (AzG) is er sprake van "totale ontreddering" bij de bevolking. Ziekenhuizen kunnen de zorg amper aan. Patiënten moeten buiten behandeld worden.

Haïti wordt door "ramp na ramp overspoeld". Wouda doelt daarmee op de eerdere aardbeving in 2010 en orkaan Matthew die het eiland in 2016 trof, op de coronacrisis, maar ook op de politieke crisis op het eiland. Al jaren is de regering instabiel en eind vorige maand werd de president zelfs vermoord.

Dat houdt het werk van AzG niet tegen, zegt Wouda: "We hebben veel ervaren lokaal personeel. Meteen na de ramp zijn helikopters uitgevlogen om gewonden te stabiliseren. We hebben medische noodvoorraden geleverd en ziekenhuizen versterkt met personeel."

Het getroffen gebied bereiken is moeilijk. "Wegen en bruggen zijn vernield, er raast nu een storm overheen, maar we zijn vindingrijk. We zetten helikopters in, terreinwagens, we gaan over het water, of het laatste deel per crossmotor en anders te voet."

De politieke instabiliteit zorgt wel voor veel onveiligheid in het land. Bendes maken in delen de dienst uit. Dat compliceert ook het werk van hulpverleners: "Mijn collega Ronald heeft afgelopen zondag bijvoorbeeld veel tijd verprutst om één wijk van Port-au-Prince door te komen."

De ergste ramp moet wellicht ook nog komen, zegt Wouda. Door het natuurgeweld is goede gezondheidszorg en schoon drinkwater schaars. Dat kan zorgen voor grootschalige cholera-uitbraken. Na de aardbeving in 2010 was daar ook sprake van en hielden de infecties jarenlang aan. Wouda: "Vaak zie je dat het grootste aantal slachtoffers pas na de ramp komt."

Bij Saskia Padberg zakt de moed in de schoenen als het gaat om de toekomst van Haïti: "Ik weet het niet meer. Het lijkt wel alsof God z'n handen van dit land heeft afgetrokken. Zo van: bekijk het zelf maar."