Klimaatrapport leidt niet tot spoedvergaderingen in bestuurskamers
Linda Wisse
Linda Wisse
Bedrijven die veel CO2 uitstoten in Nederland gaan hun klimaatplannen niet verder aanscherpen na de publicatie van het klimaatrapport van het IPCC. Dat blijkt uit een rondgang van de NOS.
De bedrijven die in de tabel hieronder genoemd worden, zeggen al ambitieuze doelen te hebben. Alleen Shell heeft niet inhoudelijk gereageerd. Het bedrijf laat weten dat zij het rapport nog aan het bestuderen zijn.
De installatie van Tata Steel in IJmuiden stootte vorig jaar de meeste CO2 uit, zo'n 5,8 megaton. Dat komt neer op zo'n 4 procent van de totale CO2-uitstoot in Nederland in 2020, blijkt uit cijfers van het CBS. Tata Steel zelf zegt meer dan dat uit te stoten, zo'n 12 megaton. Ook de CO2-uitstoot van Vattenfall rekent Tata Steel mee. "De restgassen van Tata worden gebruikt door Vattenfall om warmte en elektriciteit van te maken. Bij die verbranding komt ook weer CO2 vrij", zegt Tata Steel IJmuiden.
Tata Steel 'beseft de urgentie' van het klimaatrapport, maar geeft aan dat zij hun klimaatplannen al hebben verscherpt. De plannen hoeven volgens hen niet worden aangepast. "Een onafhankelijk bureau is aan het kijken met welke technologieën wij de klimaatdoelstellingen kunnen behalen. In september verwachten we de eerste resultaten van dat onderzoek", zegt Tata Steel.
Dit is hoeveel CO2 de bedrijven uitstoten:
Top 5 bedrijfsinstallaties met de meeste CO2-uitstoot in 2020
| Installatie | CO2-uitstoot (in megaton) |
| Tata Steel IJmuiden | 5,8 |
| Chemelot | 4,7 |
| Shell Nederland Raffinaderij | 4,1 |
| DOW Benelux | 4,1 |
| Vattenfall Power Velsen | 3,4 |
| Bron: Nederlandse Emissieautoriteit |
Dat onderzoek wordt niet door iedereen als een stap vooruit gezien. "Dat is vooral uitsteltactiek. Ze weten allang dat het anders kan, en dat gebeurt ook al. Bijvoorbeeld in Zweden, daar maken ze op kleine schaal al staal met waterstof", zegt Marjan Minnesma, directeur van duurzaamheidsorganisatie Urgenda.
Tata is niet de enige die de klimaatplannen naar aanleiding van het rapport niet opnieuw op de tekentafel legt. Zo zeggen Chemelot, Dow en Vattenfall dat zij al bezig zijn met verduurzamen. "We gaan niet sneller verduurzamen, want met onze verscherpte klimaatplannen in juni dit jaar halen we de doelstellingen van het klimaatakkoord ook", zegt chemiebedrijf DOW.
Industrieterrein Chemelot zegt bezig te zijn de totale uitstoot van broeikasgassen in 2030 te halveren ten opzichte van 1990. "We zijn op weg naar een klimaatneutraal 2050 en 2030 vormt een belangrijke tussenstap."
Andere grote CO2-uitstoters: Yara Sluiskil (3,3 megaton), Esso (2,6 megaton) en RWE Eemshaven (2,5 megaton) hebben nog niet gereageerd op vragen van de NOS. Uniper Centrale Maasvlakte, die volgens de Nederlandse Emissie autoriteit zo'n 3,4 megaton CO2 uitstoot, zegt in een korte reactie dat er op korte termijn meer moet gebeuren en dat overheden en de private sector daarin moeten samenwerken.
Shell, wiens raffinaderij 4,1 megaton uitstootte in 2020 en wiens chemietak 2,6 megaton, is het klimaatrapport nog aan het bestuderen en heeft verder geen reactie, ook niet op hun beslissing om in hoger beroep te gaan tegen het vonnis in de klimaatzaak tegen Milieudefensie. Rechtbank Den Haag deed eind mei uitspraak dat het olie- en gasbedrijf in 2030 de CO2-uitstoot met 45 procent moet hebben teruggebracht ten opzichte van 2019. Het is de eerste keer dat een bedrijf zo'n verplichting van de rechter kreeg opgelegd.
De VN-baas Antonio Guterres zei gisteren dat dit rapport de doodsklap moest zijn voor kolen, olie en gas. De branchevereniging van Nederlandse olie- en gasbedrijven (NOGEPA) zegt in een reactie: "Het rapport onderstreept de urgentie van het stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen. Het is aan ons als industrie om alternatieven aan te dragen en te transformeren." Die mogelijkheden zijn er, volgens de branchevereniging, op het gebied van waterstof.
Politiek
Deze bedrijven die veel uitstoten, en VNO-NCW, de vertegenwoordiger van het bedrijfsleven, zeggen dus al bezig te zijn met verduurzaming, maar ook de politiek heeft een grote rol in de discussie, zeggen zij. "Het lijkt alsof iedereen naar elkaar kijkt", zegt Victor van der Chijs, voorzitter van Deltalinqs, de ondernemersvereniging van de haven- en industriële bedrijven in Rotterdam.
"Kies voor een industriepolitiek. Met onze industrie en infrastructuur kunnen we het verschil maken. We moeten een voorbeeldfunctie hebben in de verduurzaming. Dan ben je de aanvoerder en kun je met vergroening van processen ook geld verdienen. Maar bedrijven kunnen dat niet individueel, daarin moet iedereen elkaar helpen", zegt Van der Chijs.
