Lachgaskoeriers druk ondanks verbod: 'Ze bestellen nu een tank'
In meer dan de helft van de gemeenten in Nederland geldt op dit moment een lachgasverbod, maar lachgaskoeriers zeggen tegen NOS Stories daar weinig van te merken. Ook zien drugsonderzoekers dat in plaats van patronen nu vooral lachgastanks steeds populairder zijn onder jongeren. Uit de kleinste tank haal je tot soms wel 250 lachgasballonnen.
Onder meer in Utrecht, Rotterdam, Groningen en Leeuwarden is het verboden om op bepaalde plekken lachgas te gebruiken en/of te verkopen. Toch zeggen lachgaskoeriers in die vier plaatsen nog steeds volop bestellingen van klanten te ontvangen.
"Mensen bestellen nu gewoon een tankje aan huis", vertelt een koeriersbedrijf dat actief is in de provincies Friesland en Groningen. "En zo'n tank doen ze gewoon vier, vijf keer op een avond. Wij als bedrijf merken eigenlijk helemaal niks van het verbod."
In een vragenlijst verspreid via de Instagram-pagina van NOS Stories zegt een ruime meerderheid van de lachgasgebruikers in een gebied met een verbod dat hun gebruik gelijk is gebleven.
In onderstaande video loopt NOS Stories een avond mee met lachgaskoeriers om te kijken wat zij merken van het verbod. Ook spreken we met de politie, experts en gebruikers over het landelijk verbod op lachgas dat eraan komt. Gaat dat helpen?
Op dit moment werkt het demissionair kabinet aan een landelijk verbod op lachgas. Waarschijnlijk staat lachgas in 2022 op lijst II van de Opiumwet, samen met andere softdrugs. Dat betekent dat het bezit van en de handel in lachgas je een boete kan opleveren.
De bedoeling was dat het landelijk verbod eerder in zou gaan, maar vanwege gebrek aan geld voor handhaving stelt het kabinet het verbod op lachgas nog even uit. Meer dan de helft van de gemeenten wacht daar niet op en heeft op dit moment een (gedeeltelijk) verbod op lachgas.
Gebruikers belanden in een rolstoel
Koeriers en deskundigen zien het aantal jongeren dat blijvende schade heeft na overmatig lachgasgebruik toenemen. Vaak gaat het dan om gebruikers die tientallen lachgasballonnen per dag gebruiken.
"De impact van zo veel gebruiken, is echt heftig", zegt Laura Nijkamp, die bij het Trimbos-instituut onderzoek doet naar lachgas. "En ik denk ook niet dat het nog uitzonderlijk is. In 2017 sprak ik voor mijn onderzoek met één iemand die wel eens honderden ballonnen per dag deed. Nu hoor je dit soort verhalen steeds vaker. Daar lijkt dat gebruik uit die tanks ook wel een rol in te spelen."
In de vragenlijst van NOS Stories zeggen tientallen jongeren dat ze zich misselijk of duizelig voelden na het gebruik van lachgas. Ook hebben ze last van tintelingen en een verdoofd gevoel in hun armen en benen.
Dat gaat soms zo ver dat mensen in een rolstoel belanden, vertelt lachgasonderzoeker Nijkamp. "In ons laatste onderzoek kende eigenlijk iedereen wel iemand waarbij dat gebeurd was." Volgens haar worden de risico's van lachgas dan ook erg onderschat door gebruikers. "Vaak hebben ze dan al gekke klachten, maar denken ze: 'Het zal daar wel niet aan liggen. Of het zal mij wel niet overkomen'."
Helpt een verbod?
Maar of een verbod helpt? Meerdere deskundigen zeggen dat alleen een landelijk verbod niet voldoende is. Zo wordt het volgens hen wél moeilijker om lachgas thuis te bestellen, maar zal een kleine groep gebruikers er toch wel op een andere manier aan komen.
"Aan de ene kant helpt een verbod, maar aan de andere kant moet je er ook voor zorgen dat er voldoende informatie, hulp en zorg beschikbaar blijft voor die kleine groep gebruikers die het blijft gebruiken", sluit Nijkamp af.
