Nederland zet met vier andere landen eerste stap naar PFAS-verbod

Nederland zet vandaag, samen met vier andere landen, een officiële eerste stap om PFAS-stoffen in de Europese Unie te verbieden.

Ons land heeft het samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen aangemeld bij het Europese Chemicaliën Agentschap, laat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat weten.

PFAS is een verzamelnaam voor zo'n 6000 chemische stoffen die vuilafstotend, waterafstotend en brandwerend zijn. Vanwege die eigenschappen worden ze gebruikt voor veel producten: van regenjassen en pizzadozen tot brandschuim.

Sommige PFAS-stoffen, zoals PFOS en PFOA, zijn al verboden. Het voorstel van de vijf landen is bedoeld om alle 6000 PFAS-stoffen in één keer te verbieden. Dat moet voorkomen dat de ene PFAS-stof wordt vervangen door een andere.

Lijst met essentiële producten

Of het verbod er ook komt is niet helemaal zeker. Er moeten verschillende stappen worden doorlopen tot 2025, waaronder een wetenschappelijke beoordeling en een consultatieronde. Daarna zal het nog langs de Europese Commissie en het Europese Parlement moeten.

De Europese Commissie is in principe voor een verbod. De vraag is vooral hoe het verbod eruit komt te zien en voor welke producten het gaat gelden, laat een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat weten.

Daarom moet er een lijst komen van producten waar PFAS in zit, en welke producten daarvan essentieel zijn. Voor die laatste groep zou dan een uitzondering op het verbod moeten komen. Die lijst wordt in het komende jaar gemaakt, onder andere door het RIVM.

Te veel PFAS

Een Europees verbod op PFAS is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse strategie om minder PFAS in het milieu te krijgen. Vorige maand kwam het RIVM met een rapport waaruit bleek dat Nederlanders te veel PFAS binnenkrijgen.

Het nadeel is dat deze stoffen nauwelijks worden afgebroken in de natuur. Daardoor worden ze ook wel forever chemicals genoemd: eeuwige stoffen. Ze worden teruggevonden in water, in de grond en in het menselijk lichaam.

In 2019 stelde het ministerie regels op voor de verplaatsing van vervuilde grond, om de verspreiding van PFAS tegen te gaan. Daardoor viel veel baggerwerk stil, en ook de bouw had daar last van. Inmiddels zijn die regels versoepeld.