Zaak Wiersum: zitting beëindigd, beide verdachten blijven zwijgen
16.40 uur - zitting beëindigd voor vandaag
De rechtbank haalt nog enkele passages aan uit (WhatsApp-)gesprekken tussen de verdachten en hun omgeving. Zo komt even ter sprake dat Giermo B. vlak na de moord een nieuwe auto koopt. Tijdens een eerdere zitting bleek al eens dat B. opeens veel geld leek te hebben.
De rechtbank gaat morgen verder met het bespreken van het dossier. Woensdag mogen nabestaanden gebruik maken van het spreekrecht en komt het Openbaar Ministerie met een strafeis.
Een samenvatting van de zittingsdag is hier terug te lezen:
16.20 uur - bewakingsbeelden van schietpartij
De rechtbank toont camerabeelden waarop het neerschieten van Wiersum heel in de verte te zien is. De beelden zijn voor pers en publiek niet of nauwelijks zichtbaar.
Uit beschrijvingen blijkt dat te zien is hoe op de ochtend van de moord de verdachte witte Opel Combo rond 06.20 uur door de buurt rijdt. Ongeveer een uur later stapt Wiersum in zijn auto en komt een in het zwart gekleed figuur naast hem staan, die lijkt te schieten. Mogelijk is dit een poging die mislukt, waarna Wiersum nadat hij is uitgestapt alsnog wordt neergeschoten. Bij de beelden zit geen geluid.
Na de schietpartij is te zien hoe de vermoedelijke schutter wegrent. Hij heeft een opvallend loopje.
15.30 uur - Wiersum had woordenwisseling met schutter
Een ooggetuige heeft gezien hoe Derk Wiersum werd neergeschoten. Hij beschrijft hoe de advocaat vanuit zijn auto een korte woordenwisseling had met een onbekende man. Die rende daarna weg. De politie houdt er rekening mee dat toen al is geprobeerd Wiersum neer te schieten, maar dat het wapen haperde.
Wiersum stapte uit en ging achter zijn belager aan. Die haalde vervolgens iets uit zijn zak, waarna verschillende schoten klonken. Nadat Wiersum was geraakt, rende de schutter hard weg.
Verder vertelt de rechtbank dat er onderzoek is gedaan naar een groot aantal telefoons, waaronder nummers die de verdachten zouden hebben gebruikt. Volgens het Openbaar Ministerie bewoog een aantal toestellen mee met de gestolen auto's die bij de moord zijn gebruikt.
14.55 uur Rechtbank start met behandeling zaak
Met de nodige vertraging begint de rechtbank met het doornemen van het dossier. Verschillende getuigen zien na het neerschieten van Derk Wiersum, op 18 september 2019, iemand wegrennen. Op basis van de signalementen verspreidt de politie een compositietekening. Camerabeelden leiden de politie naar een witte Opel Combo, die bij de liquidatie gebruikt lijkt te zijn.
De gestolen auto wordt teruggevonden bij Giermo B. in Almere. Zijn dna zit in de auto, net als bloed van Derk Wiersum. Giermo B. heeft intussen een ticket geboekt naar Suriname. Hij wordt op Schiphol uit de rij geplukt en aangehouden.
Uit nader onderzoek blijkt dat het huis van Wiersum al wekenlang vanuit verschillende gestolen auto's in de gaten is gehouden. Verdachte Moreno B. wordt later aangehouden, ook op basis van achtergebleven dna-materiaal.
Ondanks de zware beschuldigingen, geven beide verdachten aan dat ze niets willen zeggen in de rechtszaal. "Alles is in mijn eerdere verklaringen te lezen", zegt Giermo B. "Ik beroep me op mijn zwijgrecht." Medeverdachte Moreno B. denkt er hetzelfde over: "Ik ben niet tot antwoorden verplicht."
13.30 uur - Opnieuw vertraging
Advocaat Gerald Roethof heeft een nieuwe reden aangevoerd waarom de rechtszaak vandaag uitgesteld zou moeten worden. Hij is het niet eens met een kleine wijziging in de tenlastelegging. Hij zou als verdediging toestemming moeten geven om door te gaan met de zaak na die wijziging, maar dat wil hij niet doen.
De rechtbank vroeg Roethof naar zijn motivatie. Hij wilde zijn standpunt niet onderbouwen en zei alleen dat uitstel in het belang van zijn cliënt is. Roethof zei in de zaak waarin het draait om een collega-advocaat "bepaalde emoties" te proeven. "Maar ik probeer het zakelijk te houden en naar de wet te kijken."
De rechtbank heeft na een nieuwe schorsing bepaald dat de zaak vanmiddag toch behandeld kan worden.
13.15 uur - Rechtbank wil doorgaan met proces
De rechtbank heeft na zo'n twee uur beraad besloten door te willen met het proces en wijst alle verzoeken van de advocaten om extra getuigen te horen af.
Volgens de verdediging is een van de gestolen auto's op de dag van de moord op Wiersum gebruikt door iemand anders. De advocaten willen die persoon ondervragen. Maar volgens de rechtbank is het feit dat mogelijk ook een ander in de auto heeft gereden nog geen alibi voor de twee verdachten die vandaag terechtstaan.
Weer een andere getuige is voortvluchtig en volgens de rechtbank valt niet te verwachten dat hij binnenkort kan worden ondervraagd. Ook kroongetuige Nabil B. zal waarschijnlijk niet "binnen aanvaardbare termijn" kunnen worden gehoord, omdat zijn medische situatie dat niet toelaat. Daarom worden alle verzoeken van de verdediging afgewezen.
Wie was advocaat Derk Wiersum?
12.30 uur - Rechtbank heeft meer tijd nodig
De rechtbank heeft meer tijd nodig om tot een besluit te komen over de verzoeken van de advocaten. De zaak gaat naar verwachting rond 13.00 uur verder.
11.10 uur - OM acht uitstel van behandeling niet nodig
De officier van justitie reageert op het uitstelverzoek van de advocaten. Hij zegt dat nog meer mensen ervan verdacht worden een rol te hebben gespeeld bij de moord op Wiersum, maar dat alleen de huidige verdachten "op de plaats delict gebracht kunnen worden". Daarom vindt de officier nadere getuigenverhoren niet nodig.
Het OM stipte ook de aanslag op Peter R. de Vries aan, die optrad als vertrouwenspersoon van kroongetuige Nabil B. in het Marengoproces. "We houden er rekening mee dat de schietpartij impact heeft op de emotionele en medische toestand van de kroongetuige", zei de officier. Het kan daarom nog lang duren voordat B. ondervraagd kan worden. Het OM wil daar niet op wachten. De officier wil dat de zaak doorgaat zoals gepland.
"Daarnaast is de ruzie tussen Wiersum en de kroongetuige wat ons betreft opgepompt. Wij kunnen niet vaststellen dat dit invloed heeft gehad op wat de dag erna is gebeurd." De rechtbank trekt zich terug voor beraad en verwacht om 12.00 uur te beslissen of de behandeling verder kan gaan of uitgesteld moet worden.
10.55 uur - Roethof waarschuwt voor gerechtelijke dwalingen
Volgens advocaat Gerald Roethof, die verdachte Moreno B. bijstaat, zijn in het verleden gerechtelijke dwalingen ontstaan, nadat rechters onderzoekswensen van advocaten terzijde hadden geschoven. Hij vindt, net als de advocaat van Giërmo B., dat er duidelijke aanwijzingen zijn dat niet zijn cliënt, maar iemand anders bij de moord betrokken was. "Dit zijn punten waardoor de zaak vandaag helaas, helaas, helaas niet zou moeten doorgaan."
Roethofs zus en collega-advocaat Machteld Roethof, ook lid van het verdedigingsteam van Moreno B., voegde daar nog aan toe dat het van groot belang is om de kroongetuige te horen over de ruzie die hij zou hebben gehad met Derk Wiersum. Ze verwacht dat hij op termijn wel ondervraagd kan worden.
De ruzie zou zijn gegaan over een telefoon die kroongetuige B. destijds in zijn cel had. De advocaten baseren zich op een verklaring van de weduwe van Wiersum, waaruit zou blijken dat Wiersum de ruzie als heel vervelend zou hebben ervaren. Volgens het OM was de ruzie binnen een dag bijgelegd.
10.40 uur - Advocaat: Giërmo B. was niet enige die in auto reed
Verdachte Giërmo B. zegt dat hij niet de enige was die gebruik maakte van een gestolen auto - een Opel Combo - die bij de moord op Derk Wiersum is ingezet. Dat heeft zijn advocaat tegen de rechter gezegd. Volgens de raadsman heeft B. in de dagen rond de beschieting niet in de auto gereden, maar is er informatie dat iemand anders de auto had. Advocaat Taekema wil deze persoon eerst bevragen.
Derk Wiersum stond op het moment van zijn dood Nabil B. bij, de kroongetuige in het Marengo-proces. De twee zouden kort voor de moord ruzie met elkaar hebben gehad. Dat is de reden dat de verdediging ook meer wil weten van de kroongetuige zelf, maar dat is tot op de heden dus niet gelukt.
10.25 uur - Advocaten willen uitstel
De twee verdachten zitten in de zaal. Giërmo B. in een trui met capuchon, Moreno B. met lange dreads. Hun advocaten vinden dat de zaak vandaag moet worden uitgesteld, omdat een aantal getuigen nog niet is gehoord. Dat is de afgelopen tijd niet gelukt.
Zo was het de bedoeling om ook de kroongetuige in het Marengo-proces te verhoren, maar die is daar medisch gezien nog niet toe in staat. Weer een ander is spoorloos.
Op het wensenlijstje van de verdediging stond ook de neergeschoten misdaadjournalist Peter R. de Vries, net als de weduwe van Derk Wiersum en een aantal informanten. De rechtbank heeft de verzoeken van de advocaten tot dusver afgewezen. De advocaat van Giërmo B., Jacques Taekema, zegt dat De Vries "zolang hij nog leeft wat mij betreft op de getuigenlijst blijft staan".
09.45 uur - Extra veiligheidsmaatregelen
Bij de extra beveiligde rechtbank op Schiphol, waar vandaag de inhoudelijke behandeling start van de rechtszaak tegen de verdachten van de moord op advocaat Derk Wiersum, zijn de veiligheidsmaatregelen opgevoerd. Zo staan er gepantserde auto's op straathoeken.
De zitting staat zes dagen na de moordaanslag op misdaadjournalist Peter R. de Vries op de rol. Dat maakt de zitting van vandaag extra beladen.
Wiersum werd op 18 september 2019 doodgeschoten bij zijn huis in Amsterdam. Hij stond kroongetuige Nabil B. bij in het Marengo-proces over een reeks liquidaties. De moord werd ervaren als een "aanval op de rechtsstaat".
Peter R. de Vries is sinds medio vorig jaar de vertrouwenspersoon van Nabil B.
Twee hoofdverdachten
De 37-jarige Giermo B. uit Almere en de 32-jarige Moreno B. uit Rotterdam zijn de hoofdverdachten in de zaak-Wiersum. De politie heeft ze afgeluisterd en hun dna is gevonden in de gebruikte vluchtauto's. De twee ontkennen iedere betrokkenheid.
Vandaag en morgen worden in de zaak de feiten behandeld. Dat wil zeggen dat de rechtbank het dossier doorneemt en de verdachten zal ondervragen, voor zover ze zich niet beroepen op hun zwijgrecht. In totaal heeft de rechtbank deze maand vijf zittingsdagen gereserveerd voor de inhoudelijke behandeling van de zaak.
