Op Madagaskar is geen conflict, maar lijden mensen toch honger
Wereldwijd lijden er 155 miljoen mensen honger, schrijft Oxfam Novib in een nieuw rapport. En een van de drie grootste veroorzakers, naast conflicten en de coronapandemie, is klimaatverandering. Dat leidt tot extreme droogte en mislukte oogsten, met name in Oost-Afrika.
Een van de zwaarst getroffen landen is het eiland Madagaskar. Daar lopen 400.000 mensen het risico op hongersnood en meer dan een miljoen mensen hebben nu te weinig eten. Hoewel het land een geschiedenis kent van langdurige conflicten, komt het ernstige voedseltekort nu niet door oorlog; jarenlange droogte als gevolg van klimaatverandering ligt ten grondslag aan de problemen.
Geen conflict, wel honger
Hoe penibel de situatie in het land is, schetst Lola Castro van het Wereldvoedselprogramma van de VN: "De situatie daar is echt dramatisch", zegt Castro, die onlangs het gebied bezocht, in een video op Twitter. "We zien in Zuid-Madagaskar de impact van klimaatverandering in de ergste vorm. We hebben al vijf opeenvolgende jaren van droogte gehad in dit gebied."
Madagaskar is nu het land dat wereldwijd het hoogste scoort op de schaal van het IPC, een organisatie die landen analyseert waar geen conflict gaande is maar waar toch voedselschaarste is. Castro noemt voedseltekort in Madagaskar "het topje van de ijsberg". "Andere landen gaan de gevolgen van klimaatverandering ook snel voelen. Dit gaan we zien in Angola, in het noorden van Mozambique. We gaan dit fenomeen eerst kleinschalig zien. En als we er niets aan doen, gaan we het daarna op een hele grote schaal zien", zegt ze tegen The Washington Post.
Als er niets wordt gedaan, zal het aantal mensen in hongersnood stijgen naar 500.000, zegt David Beasley, van het Wereldvoedselprogramma tegen persbureau AP. "Mensen eten al maanden rauwe rode cactusvruchten, wilde bladeren en sprinkhanen." Beasley benadrukt dat het land "niets" heeft bijgedragen aan de klimaatverandering die we nu zien. "Maar nu betalen juist zij de hoogste prijs."
Naast de droogte wordt Madagaskar geteisterd door een soort zandstormen, die de lokale bewoners 'tiomena's' noemen. Een 52-jarige inwoner van Madagaskar vertelde eerder aan The Guardian hoe de tiomena's de afgelopen vijf jaar erger en erger zijn geworden. "De vruchtbare grond is weggevaagd en de cactussen, die we doorgaans in tijden van voedseltekorten eten, zijn dood. De tiomena's hebben de gewassen en ons vee - de zeboes, schapen en geiten - allemaal vernietigd."
Waar blijft de hulp?
Vanuit meerdere hoeken wordt opgeroepen om te doneren en te helpen. De Verenigde Staten doneerden drie weken geleden al 40 miljoen dollar aan noodhulp voor ondervoede kinderen, zwangere vrouwen en nieuwe moeders. "Dit bedrag is niet genoeg voor iedereen", zegt de Amerikaanse ambassadeur Michael Pelletier. "Ik ben blij om te zien dat de internationale gemeenschap aandacht besteedt aan de urgente situatie in Madagaskar. Maar we hebben meer nodig." De VN-organisatie voor humanitaire hulp OCHA zegt de hulp op te schalen. "Maar er is meer nodig", benadrukt ook OCHA.
Schoenzolen eten
In het land is tevens onrust ontstaan over een Franse journalist, die de ernst van de situatie in beeld probeerde te brengen. Ze maakte een item over mensen die uit nood de huid van zeboes eten, die normaal gesproken wordt gebruikt voor schoenzolen.
De overheid probeerde haar vervolgens de mond te snoeren; de gouverneur van Androy, in het zuiden van het land, betichtte haar van "het verspreiden van valse informatie". De organisatie Reporters Without Borders heeft zijn onvrede geuit over het "bezoedelen" van de journalist.
