Oxfam Novib: 155 miljoen mensen wereldwijd lijden honger, 20 miljoen meer dan vorig jaar
Het aantal mensen dat honger lijdt is met 20 miljoen toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Dat schrijft Oxfam Novib in een nieuw rapport, waarin wordt becijferd dat er wereldwijd momenteel 155 miljoen mensen honger lijden. Een half miljoen daarvan hebben wat wordt genoemd catastrofale honger: zij lopen het risico te overlijden door voedselgebrek.
De drie grootste veroorzakers van honger zijn conflicten, de klimaatcrisis en de coronapandemie. Bij twee op de drie mensen die honger lijden, is de oorzaak te vinden in conflicten als burgeroorlogen. Klimaatverandering leidt tot extreme droogte en mislukte oogsten door bijvoorbeeld sprinkhaanplagen, met name in Oost-Afrika.
"Klimaatverandering kan ook weer tot conflicten leiden", zegt Madelon Meijer van Oxfam Novib. "Omdat oogsten mislukken en grond niet meer te bewerken is, gaan mensen rondtrekken. De strijd om natuurlijke hulpbronnen wordt harder, waardoor het aantal conflicten toeneemt."
Palmolie
Land dat eerder werd gebruikt voor de productie van bijvoorbeeld rijst, wordt volgens Oxfam Novib nu vaker benut voor producten die belangrijk zijn voor het westen, zoals palmolie voor biobrandstof. "Eigenlijk is het een kwestie van landconflicten tussen kleinschalige boeren en grote bedrijven, wat op verschillende manieren tot meer honger leidt".
In Jemen zijn door de burgeroorlog armoede en honger toegenomen. Door blokkades, de burgeroorlog en brandstofcrisis zijn de basisvoedselprijzen sinds 2016 meer dan verdubbeld. Ook wordt volgens Meijer uithongering nog steeds gebruikt als oorlogswapen.
'Hunger hotspots'
De coronapandemie is een veroorzaker van honger, niet omdat mensen ziek worden, maar omdat de lockdowns in sommige landen verstrekkende gevolgen hebben gehad. Dagloners konden een lange periode niet aan het werk en hadden dus geen inkomsten. Ook heeft lang niet elk land een sociaal vangnet waarop de burgers kunnen terugvallen. "Dit, gekoppeld aan mislukte oogsten of een conflict, heeft ertoe geleid dat de voedselprijzen schrikbarend zijn gestegen, soms met wel 40 procent", zegt Meijer.
Een ander bijkomend effect zijn de zogenoemde 'hunger hotspots', plekken waar sinds corona het aantal mensen dat langdurig ondervoed is enorm is toegenomen. Voorbeelden zijn Brazilië, Zuid-Afrika en India. In Brazilië kampt bijna de helft van de bevolking met voedseltekorten.
In India leidde de sluiting van de scholen ertoe dat 120 miljoen kinderen hun dagelijkse hoofdmaaltijd misten. Ook stelt het rapport dat vooral meisjes en vrouwen worden getroffen door honger. Zij eten vaak het laatst en het minst.
Door de mens veroorzaakt
Volgens Oxfam Novib legt de pandemie de diepe ongelijkheid bloot. "Het vermogen van de 10 rijkste mensen is vorig jaar met 413 miljard dollar toegenomen. Dit is 11 keer meer dan het bedrag dat volgens de VN nodig is voor alle humanitaire hulp."
Daarom pleit Oxfam Novib ervoor dat de internationale gemeenschap eerlijke en duurzame voedselsystemen creëert, in plaats van telkens te reageren op acute honger, anders blijft het dweilen met de kraan open.
Meijer: "Ik zeg altijd: 'People are not starving, peole are being starved.' Honger is een probleem dat door mensen wordt veroorzaakt, dus het is ook een probleem dat mensen kunnen oplossen."