Russisch duo publiceert video van Navalny-grap met Kamerleden
De twee Russische komieken die Tweede Kamerleden voor de gek hielden, hebben een video van hun grap op YouTube geplaatst. Vladimir Koeznetsov en Aleksej Stoljarov, beter bekend als 'Vovan' en 'Lexus', deden zich eind april voor als medewerkers van oppositieleider Aleksej Navalny.
Stoljarov imiteerde Navalny's stafchef Leonid Volkov en spreekt - in badjas - via een videoverbinding in een besloten vergadering van de vaste Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken in de Tweede Kamer. Eerder werd door de twee al bovenstaande foto verspreid, maar nog geen video. Ook de Tweede Kamer wilde geen beelden vrijgeven.
Geen deepfake
Wel zei de echte Volkov als ook een woordvoerder van de Tweede Kamer dat er sprake was van deepfake-technologie, maar dat werd al snel door het duo ontkend. Zij zeiden dat ze slechts gebruikmaakten van schmink en een bepaalde invalshoek. Ook deepfakeonderzoeker Theo Gevers van de Universiteit van Amsterdam zegt na het zien van de YouTubevideo dat die geen deepfakes bevat.
De Russen hebben gisteren niet het hele gesprek online gezet. De video op YouTube duurt een kleine 24 minuten, terwijl het gesprek volgens NRC zo'n drie kwartier duurde.
PVV-leider Wilders zit de commissie voor en introduceert de Kamerleden aan 'Volkov':
In de video vraagt D66-Kamerlid Sjoerdsma aan Stoljarov wat de Nederlandse politici kunnen doen om te helpen. "Kunnen jullie allemaal, net als Aleksej, in hongerstaking gaan?", is het antwoord. Op vragen van andere Kamerleden herhaalt Stoljarov dat een hongerstaking het meest effectieve middel zou zijn om de Russische regering onder druk te zetten.
Hij suggereert verder dat de Kamerleden een kunstperformance kunnen doen en zich kunnen abonneren op Navalny's YouTube-kanaal. "Een donatie aan de campagne voor de parlementsverkiezingen helpt ook. Ik zal u na afloop mijn bitcoinaccount sturen."
Als Stoljarov blijft hameren op het overmaken van bitcoins schiet commissievoorzitter Wilders in de lach. Ook GroenLinks-Kamerlid Van der Lee kan zijn lachen niet inhouden als Stoljarov uitlegt dat hij het geld nodig heeft voor zijn TikTok-filmpjes, waarin hij allerlei dansjes doet. "Ik dans de hele dag door en jongeren zien zo dat ik een coole gast ben. Daarom word ik in Rusland vervolgd."
Aan het eind van de video, als Wilders hem bedankt heeft voor zijn aanwezigheid, haalt Stoljarov een roze spaarvarken tevoorschijn. Hij introduceert Mr. Pig als de nieuwe leider van de beweging mocht Navalny wegvallen. "Het is maar goed dat dit een besloten vergadering is", besluit Wilders.
Echte Volkov kan er niet om lachen
Hoewel het al snel bekend was dat de Kamerleden waren genept, kan de echte Leonid Volkov er niet om lachen. Hij zei tegen de NOS dat de twee goedbetaalde medewerkers van de Russische regering zijn en dat ze met desinformatie de oppositie aanvallen. "Zoom is in de pandemie een redding geweest, maar het Kremlin gebruikt het als wapen."
Maar misschien is er volgens Volkov toch iets goeds uit voortgekomen. "Als mensen zich hierdoor bewust worden van de nieuwe technieken van het Kremlin in deze informatieoorlog, is de uitkomst van dit hele verhaal positief voor Europese politici én voor ons."
De Tweede Kamer kondigde meteen na het incident in april een onderzoek aan. De uitkomst daarvan is nog niet bekend.