Groep Belgen steunt voortvluchtige militair Conings: 'Je hebt een hart van goud'

• Daan van den Enden

"Wat zou u doen als u ooit op een dag beschuldigd wordt voor terrorist zonder een eerlijk proces? Wat zou u doen als u psychische problemen had maar niet voldoende steun kreeg en niemand keek naar je om?"

Het zijn de woorden van een van de leden van de Facebookgroep Als 1 achter Jürgen, waar steun wordt betuigd aan de voortvluchtige Belgische beroepsmilitair Jürgen Conings. De groep bestaat pas een paar dagen en heeft nu al 41.600 volgers.

Zwaarbewapend op de vlucht

Conings vertrok afgelopen maandag zwaarbewapend van een militaire kazerne. Voor zijn vertrek liet hij brieven achter met dreigementen aan de regering, het leger en virologen. Hij schreef onder andere zich "niet zonder slag of stoot over te geven". De voortvluchtige militair wist in de buurt van de bekende Vlaamse viroloog Van Ranst te komen, waarna de viroloog en zijn gezin onmiddellijk naar een safehouse werden gebracht.

De sympathisanten van Conings vinden dat hij hulp nodig heeft. De klopjacht op de militair is volgens hen buiten proportie. Ze hopen dat hij veilig terug naar huis kan en dat hem niets overkomt.

'Jürgens Life Matters'

In de groep worden verschillende uitingen van steun gedeeld. Zoals een bumpersticker op een witte auto, met daarop een vuist en de tekst 'Je suis Jürgen'. Een blonde vrouw poseert met een wit bord waarop in zwarte letters staat: 'Jürgens Life Matters'. Een ander toont zijn raam, met daarin de vlag van Vlaanderen, een gekantelde vlag van België en een wit papier waarop staat 'Ik steun je Jürgen'.

In Maasmechelen werden afgelopen weekend marsen gelopen door sympathisanten en ook vandaag staat er weer een op het programma.

Zaterdag liepen ongeveer honderd mensen mee:

Dinsdag werd Conings' auto gevonden, met daarin vier raketwerpers en munitie, in een natuurgebied bij de grens met Nederlands Limburg. Vrijdag werd duidelijk dat hij een boobytrap had achtergelaten in zijn auto.

Niet onschuldig

Politici, het Openbaar Ministerie en het leger leggen de nadruk op die boobytrap, om aan te tonen dat Conings wel degelijk gevaarlijk is. "Hij heeft die bewust gemaakt om mensen iets aan te doen. Hieruit blijkt toch dat hij niet onschuldig is, maar juist iemand die het geweld niet schuwt", zegt ook correspondent Sander van Hoorn.

In de Facebookgroep roept een gebruiker Conings op om niemand wat aan te doen, ook zichzelf niet: "We weten dat jij niet echt zo bent. Je hebt een hart van goud, Jürgen. Iedereen doet wel eens stomme dingen in zijn leven, ik weet uit goede bron dat je nog geen vlieg kwaad zou doen. Hou dit zo. Zou je ook onderdak geven terwijl ik dan ook weet dat ik medeplichtig ben, maar dit zou me dan niet boeien. Waar je ook bent, we staan achter je Jürgen."

Volgens Van Hoorn zijn de mensen die Conings steunen niet te vangen in één homogene groep. "Er is een overlap met mensen die ontevreden zijn over de landelijke politiek en het coronabeleid en er zitten ook Vlaamse nationalisten tussen. Conings wordt door de groep opgevoerd als martelaar, de man die zich verzet tegen de gevestigde orde. Mensen bieden hem ook onderdak aan." In de Facebookgroep zegt iemand dat Nederlandse boeren ook bereid zijn om de voortvluchtige militair een onderduikadres te geven.

Ook steun van andere militairen

Er is ook steun van collega-militairen, tot afgrijzen van de Belgische legerleiding. De hoogste legerbaas van België, Michel Hofman, maakte in een boodschap aan zijn personeelsleden duidelijk dat er binnen Defensie geen plek is voor extremisme. "Wat nu gebeurt, is fundamenteel strijdig met de waarden die we als militairen en burgers bij Defensie verdedigen en uitdragen, en met de eed die we hebben afgelegd."

Ook de Belgische nummer twee van Defensie Marc Thys uitte op Twitter zijn zorgen en frustratie:

Dat er meer militairen met rechts-extremistische ideeën zijn, zorgt niet voor verbazing in België. "Dat het leger meer conservatieve mensen aantrekt, komt door de bestaande structuur van het leger, zegt men. Tegelijkertijd wordt er benadrukt dat het groepje rechts-radicalen maar klein is", zegt Van Hoorn.

'Vlaams Belang moet daden veroordelen'

Ook in de landelijke politiek zijn de meningen verdeeld over de steun voor Conings; de liberalen van Open VLD en het uiterst rechtse Vlaams Belang staan tegenover elkaar.

Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert vindt dat Vlaams Belang-politicus Tom van Grieken de daden van de voortvluchtige militair, en de steun die hij krijgt, openlijk moet afkeuren, om een signaal te geven aan de achterban van de partij.

"Dit soort steun is niet aanvaardbaar. En het is ook aan Vlaams Belang en Tom Van Grieken om dit te zeggen, want het zijn hun volgers die dit doen", zei hij. Hierdoor werkt Vlaams Belang polarisatie en radicalisatie in de hand, vindt Lachaert.

Vlaams Belang schrijft in een reactie op Twitter dat juist Open VLD voor polarisatie zorgt in België. Van Grieken zegt elke link tussen de terreurverdachte en zijn partij te betreuren.