Niet alleen Tweede Kamer twijfelt aan testbewijs: 'Werkt drempelverhogend'

• Gidi Pols

  redacteur Economie

Niet alleen de Tweede Kamer twijfelt aan nut en noodzaak van testbewijzen, ook musea, theaters, dierentuinen en bioscopen die ervan zouden moeten profiteren zijn kritisch. Bovendien zijn er ethische bezwaren tegen een 'testsamenleving'.

Veel branches waren al niet heel positief na de experimenten met testen van afgelopen maand. Ook sectoren die niet aan de testen meededen, zoals de bioscopen, voelen er weinig voor om alleen open te gaan voor mensen met een negatieve testuitslag.

"Wij zien niets in testbewijzen", zegt Jan van der Putten van theater en bioscoop De Verkadefabriek. "We willen geen drempels voor bezoekers. En anderhalve meter afstand houden is hier prima uitvoerbaar." De Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters noemt de plannen van het kabinet "niet passend en onnodig".

Volgens de koepelvereniging is het veiliger om te werken met een goed protocol, zoals eerder tijdens de coronapandemie. "Sneltesten werken drempelverhogend. Bovendien verhoogt dit het risico juist omdat is gebleken dat sneltesten niet 100 procent sluitend zijn."

'Tegen een test'

"Wij zijn tegen de test", zegt Robin de Lange, directeur van Ouwehands Dierenpark op het NOS Radio 1 Journaal. Volgens Ouwehands is slechts 60 procent van de gasten bereid zich te laten testen. Liever wacht de directeur een paar weken totdat de dierentuin voor iedereen open kan. De Lange: "We zijn een park met veel ruimte in de buitenlucht. Een veilig bezoek is prima te organiseren."

Ook het Noordbrabants Museum ziet veel hordes. "Het is te veel gedoe voor gasten", zegt directeur Charles de Mooij. "Met twee apps en een test die je op een half uur afstand moet halen."

Bovendien zijn de musea van mening dat een bezoek zonder test - maar mét protocol - ook veilig is. "Toen we dat vorig jaar deden hebben we nul meldingen van besmettingen gekregen", zegt een woordvoerder van de Museumvereniging. "We gaan liever open zonder testen."

Toch zijn gaan er ook stemmen op vóór het voorstel. "Testen heeft absoluut zin", zegt Jeroen Dona, directeur van de Brabanthallen. Vrijdag ontvangen de hallen 3500 geteste Racoon-fans voor een proefconcert van de band. "Tot voldoende mensen gevaccineerd zijn is testen essentieel om open te kunnen. Afstand houden is hier niet mogelijk."

Dona ziet er alleen heil in als een test gratis is. Anders zou de drempel te hoog zijn. Hij noemt het een "tijdelijk noodzakelijk kwaad".

'Tweedeling'

Maar politiek filosoof Josette Daemen van de Universiteit Leiden vreest dat tijdelijk weleens permanent zou kunnen worden. "In de praktijk zie je vaak dat tijdelijke veiligheidsmaatregelen niet meer worden teruggedraaid", zegt de filosoof die onderzoek doet naar de politieke filosofie van de zekerheid. Een deel daarvan gaat over fundamentele waarden tijdens de pandemie.

Daemen concludeert dat de testsamenleving ethisch twijfelachtig is. "Mensen worden niet letterlijk gedwongen zich te laten testen. Maar de keus is ook niet helemaal vrij om het niet te doen als je een testbewijs op veel plaatsen nodig hebt." Ze vreest bovendien dat testbewijzen voor tweedeling in de maatschappij kunnen zorgen, met een stigma voor mensen die het niet willen.