Kabinet: openingsplan vanaf 28 april, maar alleen als het kan
Het kabinet heeft een stappenplan gepresenteerd dat schetst hoe de versoepelingen van de coronamaatregelen doorgevoerd kunnen worden.
Of het ook zo gaat lopen staat lang niet vast. Want het kabinet blijft kijken naar de situatie in de ziekenhuizen, nieuwe virusmutaties en de aantallen vaccinaties. Minister De Jonge: "Het is dus geen zekerheid, het is geen belofte. Maar als het kan, is dit hoe het zou kunnen."
Hij hield dus de nodige slagen om de arm:
Demissionair premier Rutte schetste op de 'coronapersconferentie' het beeld dat er twee werelden bestaan. Hij haalde een ziekenhuisbestuurder aan die zei dat buiten iedereen zich verheugt op versoepelingen, terwijl binnen in de ziekenhuizen mensen sterven en hard wordt gewerkt om 'code zwart' te voorkomen.
"Tegelijkertijd moeten we de belangrijkste werkelijkheid niet uit het oog verliezen. Het einde is echt in zicht", zei Rutte. Om daar op voorbereid te zijn is er het 'openingsplan', zei hij. "Maar het moet wel verantwoord zijn. 21 april komt gewoon echt te vroeg."
Eerste stap
Het openingsplan begint op 28 april. Dan verdwijnt de avondklok en mogen er twee personen op bezoek komen in plaats van een. Buitenterrassen mogen dan weer open en in het hoger onderwijs mag weer fysiek les gegeven worden. Ook bij de detailhandel mag meer dan nu.
Over reizen staat niets in het stappenplan. Daarover zullen apart besluiten worden genomen.
Het kabinet besluit volgende week dinsdag of de eerst stap op 28 april genomen kan worden. Op 7 juli, de een na laatste stap, moet er een situatie zijn ontstaan waarbij vrijwel alles weer kan.
Het kabinet moest na de tegenvaller met het vaccin van AstraZeneca, ook reageren op de berichten over het vaccin van de Amerikaanse farmaceut Johnson & Johnson, het moederbedrijf van coronavaccinproducent Janssen.
"Veiligheid gaat altijd voor", zei demissionair minister De Jonge. "Het nieuws van vandaag stelt ons voor nieuwe vragen." De Jonge kon er op de persconferentie nog niets over zeggen omdat hij op onderzoeksgegevens en adviezen wacht.
Het RIVM gaat ervan uit dat dat er vanaf aanstaande donderdag gewoon geprikt kan gaan worden met het vaccin van Janssen, zoals gepland staat.
Op een persbriefing zei Jaap van Delden, directeur van het vaccinatieprogramma van het RIVM, dat het prematuur is om er nu al uit te gaan van het helemaal wegvallen van Janssen. "Tot er een ander besluit is, geldt het laatstgenomen besluit", zei hij.
Voorzorg
Johnson & Johnson stelt de uitrol van het Janssen-vaccin in Europa uit voorzorg uit vanwege meldingen over een mogelijke bijwerking. Eerder besloot het kabinet vanwege gezondheidsrisico's mensen onder de 60 jaar niet meer te vaccineren met AstraZeneca.
Bij beide vaccins heeft een heel klein aantal mensen, in relatie tot het aantal gevaccineerden, vlak na de vaccinatie last van een zeldzame combinatie van trombose en een verlaagd aantal bloedplaatjes. De meldingen over Janssen lijken op de meldingen over AstraZeneca, die inmiddels zijn bestempeld als bijwerking.
De Jonge zegt alleen af te gaan op wat deskundigen zeggen. "Boven de 60 is AstraZeneca een veilig vaccin", zei hij. "En ik hoop dat blijkt dat het Janssen-vaccin breed ingezet kan worden."
Communicatie
Beide ministers kregen in de persconferentie ook vragen over hun manier van communicatie. Er zouden versoepelingen komen, maar die kwamen niet. En door de 'prikpauze' bij het AstraZeneca-vaccin vertrouwden een hoop mensen het niet meer en belden bijvoorbeeld hun afspraak af.
Demissionair premier Rutte vindt het "ongelukkig" dat vorige week uitlekte dat het kabinet per 21 april een aantal versoepelingen wilde doorvoeren, zoals het einde van de avondklok en het openen van de terrassen.
"We hoopten dat het kon, maar het moest wel verantwoord zijn", zei Rutte. Hij bood verontschuldigingen aan aan burgers en ondernemers die op basis van dat uitgelekte bericht al weer plannen aan het maken waren.
Rutte zei nu dat echt pas na de piek in de ziekenhuizen kan worden versoepeld:
Over de situatie rond het AstraZeneca-vaccin gaven beide ministers aan juist open te willen zijn over hun besluiten, en geen risico's te willen nemen. De Jonge: "Ik kon na de eerste berichten toch niet zeggen 'prik gewoon maar door'? Rutte: "Het klinkt tegenstrijdig, maar juist door hoe we het nu gedaan hebben, willen we dat mensen het vaccinatiebeleid blijven vertrouwen."