Veel werkenden wachten op loonsverhoging; cao-overleg loopt vast
Het lukt vakbonden en werkgevers in veel sectoren niet om het eens te worden over een loonsverhoging. Dit jaar zijn er tot nu toe 43 akkoorden afgesloten waarin een loonsverhoging is afgesproken. In voorgaande jaren waren dat er bijna 70.
Bijna de helft van alle medewerkers die onder een cao vallen, werkt in een sector waarin de cao is verlopen en er dus nog geen nieuwe loonsverhoging is afgesproken. Het gaat onder meer om supermarktmedewerkers, metaalwerkers en medewerkers in de transportsector,
Werkgeversorganisatie AWVN noemt de looneis van de FNV als oorzaak. Die vakbond eist in sectoren waar de omzetten hoog zijn 5 procent meer loon.
Gelegenheidsargument
De vakbond wijst naar de houding van werkgevers. "Ze misbruiken de crisis", zegt Zakaria Boufangacha, vicevoorzitter van de FNV. "In sectoren waar het goed gaat trekken werkgevers ook de kaart dat er geen loonruimte is. Dat typeert dit cao-seizoen, dat werkgevers de crisis als gelegenheidsargument gebruiken."
Op dit moment zijn er zo'n 400 lopende cao's, in voorgaande jaren waren dat er meer dan 500.
Monique Tiethof wacht als medewerker in een wasserij op een loonsverhoging. De vorige cao liep afgelopen zomer af en onderhandelingen over een nieuwe zijn vastgelopen. "Het water staat me aan de lippen. Ik verdien 12,36 per uur en het is moeilijk rondkomen.
De werkgevers willen vanwege de coronacrisis een loonsverhoging van 1 procent afspreken, omdat bedrijven die bijvoorbeeld textiel wassen voor de horeca een flink omzetverlies hebben. "We horen altijd dat het niet kan", zegt Monique Tiethof. "Nu wordt corona gebruikt als excuus. Als corona er niet was geweest, hadden ze wel een andere reden aangevoerd om de lonen niet te verhogen."
Vakbond FNV eist minimaal 2 procent en wil voor bedrijven die het zwaar hebben een uitzondering maken. "Bij ons bedrijf wassen we kleding van ziekenhuispersoneel", zegt Peter Liplijn, een medewerker van een andere wasserij. "Daar is het echt wel drukker geworden, personeel wisselt vaker van kleding. Ze zeggen dat het in de sector financieel slecht gaat, maar ik heb daar mijn twijfels over."
Lagere loonstijging
De koopkracht van veel werkenden dreigt in 2022 licht te dalen. Het Centraal Planbureau voorspelt in de laatste raming een minieme koopkrachtdaling van 0,1 procent. De loonsverhoging die in de cao wordt afgesproken maakt voor werkenden het verschil tussen meer of juist minder te besteden te hebben volgend jaar.
In de sectoren waar werkgevers en vakbonden het wel eens worden over meer loon is de loonstijging lager dan in akkoorden die vorig jaar werden gesloten. Gemiddeld gaat het om een kleine 2 procent meer loon tegenover bijna 3 procent een jaar geleden. De eis van 5 procent van de FNV wordt nergens gehaald.
In steeds meer sectoren dreigen er acties. Supermarktmedewerkers, medewerkers in de metaalektro en transportmedewerkers voeren al actie. De FNV bereidt voor 7000 medewerkers bij wasserijen ook acties voor.