Overleg supermarkt-cao weer afgebroken: 'Geld klotst tegen de plinten'
Een nieuwe onderhandelingsronde over een nieuwe cao voor het supermarktpersoneel heeft niks opgeleverd. Volgende week vrijdag staat een volgende ronde gepland, maar FNV-onderhandelaar Mari Martens acht de kans groot dat er na de lockdown acties komen.
Volgens Martens boden de werkgevers vandaag een procentje meer loon. "Dat zou dan 2,5 procent zijn voor dit jaar. Dat is de helft van wat we vragen. En met terugwerkende kracht voor 2020 wilden ze al helemaal niks. Dat was allemaal te ingewikkeld en onbespreekbaar. En de helft schrappen van de zondagvergoeding moet en zal ook doorgaan. Nou, daar trap ik niet in."
Directeur Patricia Hoogstraaten van het Vakcentrum Levensmiddelen bevestigt dat de partijen er vandaag opnieuw niet zijn uitgekomen. "Maar dat er volgende week weer wordt gesproken, met FNV en CNV, vind ik in ieder geval positief."
De eis van vijf procent loonsverhoging dit jaar vindt Hoogstraaten niet realistisch. "Dat gaat niet gebeuren." En de zondagtoeslag wordt gehalveerd, als het aan het Vakcentrum ligt: "Met compensatie voor de mensen die nu van die regel gebruikmaken."
De vakbonden vertegenwoordigen circa 300.000 supermarktmedewerkers. De al maanden voortslepende onderhandelingen kennen twee struikelblokken: de looneis van de FNV (vijf procent voor één jaar) en de wil van de werkgevers om te beginnen met het afbouwen van de toeslag voor werken op zondag.
'Het geld klotst tegen de plinten'
Supermarkten hebben in 2020 een recordomzet geboekt. Uit cijfers van marktonderzoeker IRI blijkt dat de supers afgelopen coronajaar 45 miljard euro hebben omgezet, een stijging van 11 procent ten opzichte van 2019. En in het nieuwe jaar lijken de klinkende cijfers gewoon door te zetten, met in de eerste week van 2021 alweer een groei van negen procent.
En het is deze omzetstijging - ook mede veroorzaakt door de lockdown van de horeca - die vakbonden FNV en CNV aangrijpen onder het motto: "Het geld klotst tegen de plinten. Daar mag het personeel wel van mee profiteren."
Toch blijven volgens de bonden de supermarktbazen karig. FNV-onderhandelaar Martens: "Als je de afgelopen jaren ook de onderhandelingen bekijkt: het gaat alleen maar om kosten-kosten-kosten drukken. Geld voor andere zaken - zoals het personeel - hebben ze niet, zeggen ze."
'Corona iets tijdelijks'
Hebben de bonden een punt, dat de enorme omzettoename in deze coronatijd een forse loonimpuls verdient? Laurens Sloot, hoogleraar Ondernemerschap in de Detailhandel en verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen zegt dat omzetten inderdaad zijn gestegen en dat personeel hard heeft gewerkt. Maar hij heeft de indruk dat alle supermarkten al coronabonussen hebben gegeven.
Daarbij ziet Sloot corona toch als iets tijdelijks. "Misschien nog een half jaar. Een extra beloning zou dan ook over die periode moeten gaan. Als de FNV zegt: 'extra omzet, dan moet salaris structureel omhoog', wat ga je dan na corona doen als de omzet in de supermarkten weer daalt doordat de horeca bijvoorbeeld weer open is? Komt de FNV dan ook met een statement van: 'de omzet daalt, salarissen kunnen nu naar beneden'. Ik denk niet dat de FNV dat doet."
Dus corona wordt volgens de hoogleraar gebruikt als gelegenheidsargument. "Ik vind corona geen juist argument om daar een forse loonkostenstijging op te baseren. Want daar zitten supermarkten na corona dan ook aan vast."
Een looneis van vijf procent vindt Sloot veel te ver gaan: "Ik kan me daar niet in vinden. Eén à twee procent - wetende dat de inflatie bijna 0 procent is - vind ik persoonlijk juister."