Grootste cao-stijging in jaren, maar 2021 wordt veel magerder

De cao-lonen zijn in twaalf jaar niet zo hard gestegen als in 2020. Het gaat om een loonstijging van gemiddeld 3 procent, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Werknemers in de industrie, bouw en horeca kregen er het meeste bij, ruim 3,5 procent.

De salarisverhogingen zijn het gevolg van afspraken die grotendeels voor de coronacrisis zijn gemaakt. De vooruitzichten zijn een stuk somberder. Volgens de voorspellingen van werkgeversorganisatie AWVN komt de gemiddelde loonstijging dit jaar op ongeveer 1,2 procent uit. De prijzen stijgen dit jaar waarschijnlijk met 1,4 procent.

Als die voorspelling uitkomt, dan is dat de laagste cao-stijging sinds 2014. De werkgeversorganisatie had het bij de voorspelling over 2020 bij het rechte eind.

Onzekerheid

Dat de cao-stijging zo terugzakt, komt grotendeels doordat bedrijven onzeker zijn over de toekomst vanwege het coronavirus. Veel cao-onderhandelingen liggen stil of lopen vast sinds het uitbreken van de pandemie. In sectoren waar wèl een cao tot stand komt, is de loonsverhoging die wordt afgesproken over het algemeen een stuk lager.

Een van de sectoren waarin recent een akkoord is afgesproken, is de mode-, interieur-, tapijt- en textielindustrie. De 14.000 medewerkers in deze sector krijgen er in juli van dit jaar een half procent bij. Voor de coronacrisis was er nog een loonsverhoging van 2 procent afgesproken, maar door die afspraak is een streep gezet.

"Ik denk dat wij een afgewogen cao-akkoord hebben afgesloten", zegt Gaby Lamers van B&B Corporate Knitwear in Beneden-Leeuwen vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar dat is niet alles. Medewerkers van bedrijven die wat beter draaien, krijgen er deze zomer eenmalig een bedrag bij."

Lamers schat dat zo'n 70 procent van de bedrijven in deze sector het moeilijk hebben. "Meer loon uitbetalen dan die halve procent zou onverantwoord zijn. Dat zou ervoor zorgen dat bedrijven omvallen." Gelukkig is er volgens hem bij werknemers veel begrip voor de huidige situatie.

Veel sectoren zonder cao

Veel werknemers wachten nog altijd op een nieuwe cao. Uit cijfers van AWVN blijkt dat ruim 720.000 werknemers onder een cao vallen die verlopen is en waar nog geen nieuwe loonsverhoging is afgesproken. Dat geldt bijvoorbeeld voor medewerkers bij supermarkten, de metalelektro, apotheken en kappers. Van nog eens 1,4 miljoen werknemers verloopt deze maand de cao.

De FNV noemt 2020 een "heel bijzonder jaar". De loonsverhoging voor de corona-epidemie was hoger dan ooit, zegt coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid Zakaria Boufangacha, gemiddeld 3,5 procent. "Je zag vervolgens dat door de coronacrisis dit minder werd, maar dat toch gemiddeld grote groepen mensen er koopkracht bij kregen."

Hij vreest dat dit jaar werkgevers de crisis zullen aangrijpen om zoveel mogelijk op de lonen te korten. Terwijl het volgens hem juist belangrijk is dat er wordt geïnvesteerd in de werknemers.