Ontvoerd jezidi-meisje (7) zat jarenlang bij IS'er in Turkije
Een meisje van zeven in een roze winterjas met een pop onder haar arm. Aan de hand van een politieagent loopt ze rustig naar een wit busje dat klaarstaat. Weg uit het huis waar ze waarschijnlijk vier jaar lang ontvoerd heeft vastgezeten, als bezit van een IS-strijder. Een IS'er uit Mosul, die na de val van het kalifaat zijn toevlucht zocht in een armoedige wijk in de Turkse hoofdstad Ankara.
Beelden van de reddingsoperatie vorige maand werden uitgezonden door de grote Turkse nieuwszenders. Ook de IS'er zien we uit het pand gehaald worden door agenten met kogelwerende vesten. De man, geïdentificeerd als S.O., zit vast en zal nog voor de rechter komen.
Correspondent Mitra Nazar ging kijken in de wijk waar het meisje gevonden werd:
De Turkse inlichtingendienst kwam hem op het spoor nadat hij het meisje te koop had aangeboden op het darkweb, een verborgen deel van het internet dat door criminelen wordt gebruikt. De politie deed zich voor als potentiële koper en kwam zo achter het adres. Een dag later volgde de inval.
Wie het meisje is, is nog altijd niet bekend. De IS'er gaf haar een andere naam. Ook over haar familie wordt nog in het duister getast. Ze wordt voorlopig opgevangen door de Turkse kinderbescherming. Een jezidi-organisatie probeert erachter te komen of haar familie nog in leven is.
"We weten heel weinig op dit moment, maar we vrezen dat haar verschrikkelijke dingen zijn overkomen", zegt Azad Baris, van de Jezidi Culture Foundation in Turkije. Hij acht de kans groot dat haar moeder ook ergens in Turkije is. "We proberen druk te zetten op de Turkse autoriteiten om haar te zoeken", zegt hij. Intussen heeft de stichting de foto van het meisje verspreid in jezidi-netwerken in Irak en wereldwijd. "We hopen dat iemand haar herkent. Maar het is een lastige zoektocht, ze was heel jong toen IS haar ontvoerde."
Als het niet lukt om haar familie te vinden, wil Baris ervoor zorgen dat ze wordt opgenomen in een jezidi-familie in Irak of elders. "Ze moet weten dat ze niet alleen is. Dat ze een gemeenschap heeft, dat er mensen zijn die voor haar klaarstaan en haar terug willen nemen."
Handel in jezidi's
Het is niet de eerste keer dat ontvoerde jezidi's in Turkije worden teruggevonden. In 2017 werden twee jezidi-kinderen, een broer en zus, bevrijd. De kinderen woonden bij een IS-strijder in Kirsehir, een stad nabij Ankara. Die liep tegen de lamp toen hij de kinderen probeerde te registreren voor een verblijfsvergunning. In de afgelopen jaren zijn zeker tien ontvoerde jezidi-vrouwen bevrijd, zegt de jezidi-organisatie. Ook vrouwen zijn eerder 'te koop' aangeboden op het darkweb, een methode die IS al langer gebruikt voor de handel in jezidi's.
De Turkse autoriteiten zeggen actief te jagen op IS'ers die zich verstoppen in het land. Vooral de laatste tijd worden veel slapende IS-cellen opgerold. In de hele maand februari arresteerde de politie 165 IS'ers op verschillende plekken in het land. Deze week was er nog een grote politieoperatie in Istanbul. Op vijftien adressen in tien wijken werden op hetzelfde moment invallen gedaan. Daarbij werden achttien IS'ers opgepakt, van wie zestien uit het buitenland. Het is onbekend hoelang ze zich al in Turkije ophielden.
Turkije als toevluchtsoord
De vondst van het meisje laat zien dat IS nog steeds aanwezig is in Turkije, zegt Baris. "Het is geen geheim dat veel strijders na de val van het kalifaat hiernaartoe zijn gekomen. IS-terroristen beschouwen Turkije als veilige plek. Dat is geen geheim voor de wereld." Hij vindt dat de Turkse politie te lang te weinig heeft gedaan. "Er zijn wijken waar deze strijders vrij rondlopen, waar ze huizen hebben. En niemand die iets doet."
De wijk Sincan in Ankara, waar het jezidi-meisje werd gevonden, staat al jaren bekend als één van de wijken waar IS'ers zich schuilhouden, zegt onderzoeksjournalist Hale Goluntas. "Vorig jaar is daar ook een jezidi-vrouw uit een IS-huis weggehaald. We weten dat niet alleen IS-strijders, maar ook IS-sympathisanten jezidi-vrouwen in huis hebben als hun tweede of derde vrouw."
IS nog steeds actief
Er zijn rond de 3000 vermiste jezidi's. "Natuurlijk weten we niet hoeveel van hen in Turkije zijn", zegt Gonultas. "Maar het feit dat IS'ers midden in Ankara proberen jezidi-vrouwen en kinderen te verkopen, laat zien dat IS ook hier nog steeds actief is."
Met de laatste reddingsactie laat de Turkse politie wel zien dat ze het serieus nemen, zegt Gonultas. "Dit is een teken dat Turkije werk maakt van het opsporen van vermiste jezidi's." De Turkse politie heeft niet gereageerd op vragen van de NOS.
