JA21 wil in centrumrechts kabinet met VVD, D66 en CDA

Vandaag is het de beurt aan de kleinere partijen om bij verkenners Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) langs te gaan.

Fractievoorzitter Eerdmans van JA21 heeft de verkenners een kabinet geadviseerd van VVD, D66, CDA en JA21. "We kunnen dan een centrumrechtse meerderheid vormen", zei hij na het gesprek. Eerdmans wil wel dat zijn partij op het gebied van migratie, klimaat- en EU-beleid tegemoet wordt gekomen. "Migratie is ons belangrijkste speerpunt, daar zal er iets wezenlijks moeten veranderen."

Dat D66 een samenwerking niet zo snel ziet gebeuren, begrijpt Eerdmans. "Zij staan ook niet bovenaan ons lijstje. Maar wij zijn niet begonnen om aan de zijlijn te blijven staan." Hij vertelde dat Rutte hem na de verkiezingen heeft gebeld. "Dat was een algemeen gesprek ook om ons te feliciteren."

JA21 heeft drie zetels in de Tweede Kamer en via de fractie Nanninga acht zetels in de Eerste Kamer.

Beweging naar rechts

'Formatieveteraan' Van der Staaij van de SGP wil ook een centrumrechts meerderheidskabinet. Hij heeft de verkenners gezegd een voorstander te zijn van een VVD-informateur die dit onderzoekt. Van der Staaij werkt daar graag aan mee. "Ik verwacht niet dat het balletje richting de SGP rolt, maar wij zijn bereid mee te denken."

Hij denkt aan de huidige regeringspartijen aangevuld met een rechtse partij. "De coalitie kreeg veel steun van de kiezer en er moet rechtgedaan worden aan de beweging naar rechts van de kiezer."

Zonder Rutte

Partijleider Azarkan van Denk ziet juist het liefst een kabinet zonder rechtse partijen. "Zonder de VVD, PVV, Forum en JA21." Volgens hem is Rutte ongeloofwaardig als premier, omdat zijn kabinetten de afgelopen jaren de rechtsstaat met voeten hebben getreden. Vooral vanwege de toeslagenaffaire zou hij wat Denk betreft niet mogen terugkeren in het Torentje.

In plaats daarvan ziet Azarkan liever Kaag als premier, van een kabinet van D66, CDA, PvdA, SP, GroenLinks en ChristenUnie. Voor zijn eigen partij, die drie zetels van de kiezer kreeg, ziet hij geen rol bij de formatie.

Fractievoorzitter Segers van de ChristenUnie was eerder vanmorgen op gesprek. Hij vindt het niet voor de hand liggen dat hij meedoet met de onderhandelingen over een nieuw kabinet. "Ik heb vijf zetels. Er zijn partijen die veel groter zijn dan de ChristenUnie, daar ligt nu de verantwoordelijkheid", zei hij na zijn gesprek met de verkenners.

Hij heeft hun gezegd bezorgd te zijn over de verkiezingsuitslag die volgens hem wijst op een grote verdeeldheid in de samenleving. Daar ligt volgens hem een belangrijke taak voor de nieuwe regeringspartijen. Segers: "Dit moet een kabinet worden dat voorkomt dat de verschillen bittere tegenstellingen worden."

Klimaatcrisis

Als eerste was vandaag fractievoorzitter Ouwehand van de Partij voor de Dieren aan de beurt. Ouwehand is bereid om mee te regeren. "Dat kan met VVD, D66 en alle partijen die de klimaatcrisis willen oplossen", zei Ouwehand bij binnenkomst. Ze wil een groen en progressief kabinet "dat de rechtsstaat respecteert".

Ouwehand: "Als de VVD een beetje opschuift en we met zijn allen afspreken dat we gaan uitvoeren wat we internationaal hebben afgesproken over het klimaatakkoord en de stikstofproblematiek, dan kunnen wij meedoen." Ze wil deskundigen mee laten kijken met het maken van het regeerakkoord, zoals Urgenda-directeur Marjan Minnesma en Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen.

Serieus

Nieuwkomer Volt heeft tegen de verkenners gezegd voor een stabiel kabinet te zijn dat ook een meerderheid heeft in de Eerste Kamer. Het beleid moet progressief, duurzaam en Europees zijn, zei fractievoorzitter Dassen. "We gaan goed kijken wat wij daarin kunnen betekenen. We zijn nieuw maar we gaan onze verantwoordelijkheid niet uit de weg."