Onrust in Aziatische gemeenschap na bloedbad Atlanta, 'geweld neemt toe'

• Oumaima Abalhaj

  redacteur Buitenland

Sinds het bloedbad in Atlanta waarbij acht mensen met een Aziatische achtergrond in verschillende massagesalons werden doodgeschoten, is de onrust onder de Aziatische gemeenschap in de VS groot. De Amerikaanse president Biden en vicepresident Harris hebben hun activiteiten opgeschort, om vandaag in Atlanta in gesprek te gaan met gezaghebbende figuren uit de Aziatische gemeenschap.

Volgens de politie had de dader geen racistisch motief, maar dat heeft de onrust niet wegnomen. Het afgelopen jaar zijn de racistische incidenten, waaronder beledigingen en fysieke aanvallen, alleen maar toegenomen, blijkt uit een rapport van Stop AAPI Hate, een belangenorganisatie voor Aziatische Amerikanen, dat toevallig verscheen op de dag van de schietpartijen.

In Atlanta gingen Aziaten de straat op om hun zorgen kenbaar te maken:

Sinds de corona-uitbraak is er een stijging van incidenten met fysiek geweld tegen mensen uit de Aziatische gemeenschap, blijkt uit het rapport. Vooral vrouwen zijn het slachtoffer. Ook in Nederland zijn er meldingen dat mensen met een Aziatisch uiterlijk vanwege het coronavirus worden nageroepen en uitgescholden.

De haat tegen Aziaten is niet nieuw, benadrukt Reza Kartosen-Wong, mediawetenschapper aan de Universiteit van Amsterdam. Het gaat volgens hem om een eeuwenoud probleem dat voortkomt uit koloniale vooroordelen. "Aziaten zouden vies zijn. Dat zie je bijvoorbeeld terug in de opmerkingen die gemaakt worden over eten: jullie eten alles. Honden, katten, vleermuizen. Aziaten zouden ook onbetrouwbaar en gevaarlijk zijn."

'Aangewakkerd door Trump'

Het coronavirus fungeert wel als een vliegwiel, ziet Kartosen-Wong. Met name oud-president Trump heeft volgens hem de haat tegen Aziaten aangewakkerd. "Hij verbindt het virus expliciet aan China en de Chinezen: corona-racisme. Wat je dan ziet, is dat iedereen die een Aziatisch uiterlijk heeft, van Koreanen tot Japanners, wordt aangevallen in de VS", zegt Kartosen-Wong.

De Amerikaans-Aziatische Doris Yeung begon een aantal jaar geleden in Nederland met CinemAsia, een Europees filmfestival om de Aziatische films en regisseurs onder de aandacht te brengen. Ze herkent het probleem dat Kartosen-Wong schetst en krijgt er veel berichten over: "Mensen worden hier in Nederland ook geslagen en uitgescholden en door corona is het toegenomen. En Trump heeft die haat ook hier versterkt, door continu de schuld aan China te geven van alles."

Herhaling van vooroordelen

Kartosen-Wong en Yeung zien ook een duidelijk verband tussen vooroordelen en de manier waarop er over minderheidsgroepen, zoals ook Aziaten, gesproken wordt in de media. Ook in Nederland zie je dat terug, benadrukt Kartosen-Wong. Aziaten krijgen bijvoorbeeld nog steeds te maken met opmerkingen als 'spleetoog', 'hanky panky' en 'poepchinees'.

Kartosen-Wong: "Dit zorgt er uiteindelijk voor dat mensen op straat gelegitimeerd worden in hun racisme. Als bepaalde vooroordelen en stereotypen continu worden herhaald in de media, dan is het logisch dat die invloed kunnen hebben op de denkbeelden van mensen."

Yeung gelooft dat als je de Aziaten nooit hoort of ziet, ze dan ook niet bestaan. "En dat is het probleem. Je moet Aziaten includeren en niet erbuiten houden".

Diepgewortelde vooroordelen

Toch zijn beiden hoopvol: dat Biden nu naar Atlanta gaat geeft aan dat de zorgen serieus worden genomen en dat waardeert de Aziatische gemeenschap, vertelt Kartosen-Wong: "Maar het zal niet zo snel leiden tot afname van racisme. Het gaat om bewuste en onbewuste vooroordelen die diepgeworteld zijn in de mens en dat verdwijnt niet zomaar." Wel gelooft hij dat het helpt als de media en de politiek een objectief beeld geven van de Aziatische gemeenschap.

Yeung onderschrijft dat: "Betrek alle rassen op alle vlakken. In de politiek, media, op het toneel. Geef ze een stem en een gezicht, want met representatie kan je vooroordelen wegnemen."