Moord Sarah Everard maakt veel los onder vrouwen: 'Dit had mij ook kunnen overkomen'

Ze wandelde rond 21.30 uur na een bezoek aan een vriendin terug naar huis. Maar thuis kwam ze niet. Sarah Everard (33) werd ontvoerd en vermoord. Het lichaam van de Britse vrouw werd teruggevonden in een bos ten oosten van Londen.

"Het verhaal is in zekere zin te vergelijken met het verhaal van Anne Faber in Nederland en maakt heel veel los", zegt correspondent Tim de Wit in het NPO Radio 1-radioprogramma Nieuws en Co. "Het gevoel dat leeft onder veel vrouwen is: dit had mij ook kunnen overkomen. En het bevestigt dat het 's avonds op straat helemaal niet zo veilig is. Het gebeurde in een keurige wijk die niet bekendstaat als onveilig. Door de strenge lockdownmaatregelen is er niemand op straat en dat vergroot het gevoel van onveiligheid."

De hoofdverdachte is een politieagent van 48. Hij was lid van een team dat onder meer de ambtswoning van de premier beveiligt. "Dat maakt het verhaal nog vreemder, dat nota bene een politieman de hoofdverdachte is", aldus De Wit.

Volgens Annelies Valk, die woont en werkt in Londen, komt het nieuws hard aan. "Sarah Everard deed eigenlijk alles wat je zou moeten doen. Ze droeg lichte kleding en schoenen waar je op kan wegrennen, ze heeft haar vriend nog gebeld en ze liep door grote, verlichte straten."

Door de moord realiseren vrouwen zich volgens Valk dat ze onbewust veiligheidsmechanismen voor zichzelf creëren. "Ik zou bijvoorbeeld nooit in een Uber-taxi stappen als de batterij van mijn telefoon leeg is en ik heb altijd de Find My Friends-optie op mijn telefoon aan. Je hoort deze week meer trucjes van vrouwen om zichzelf veilig te laten voelen. Je stond er niet bij stil dat dat gek was", aldus Valk in Nieuws en Co.

Onder #SarahEverard delen veel vrouwen op social media hun ervaringen. De post Text me when you get home werd gisteren trending op Instagram. Voor veel vrouwen is dit verzoek herkenbaar, als ze alleen naar huis gaan: "Laat je even weten als je thuis bent?"

De moord heeft geleid tot een debat over veiligheid op straat in Groot-Brittannië. Er is een campagne gestart, #ReclaimTheStreets in het VK, waar vrouwen ervoor pleiten om ook 's avonds veilig de straat op te kunnen.

Later vandaag zou een wake gehouden worden in de wijk waar Sarah Everard werd ontvoerd. Maar onder de huidige coronamaatregelen is het niet toegestaan en daarom is de wake afgelast door de organisatie. "Je merkt dat er veel behoefte is om hier bij stil te staan", aldus De Wit. Online krijgt de moord wel veel aandacht.

Het debat wordt niet alleen gevoerd vanuit het perspectief dat je vrouwen moet beschermen, merkt Annelies Valk op. "Op Twitter zie je een plaatje - en niet alleen in het VK, maar ook in Nederland - waar 'protect your daughter' is doorgekruist en dan staat er 'educate your sons' onder. We moeten niet continu dat narratief hebben dat we vrouwen moeten beschermen. Misschien ligt het ook aan de manier waarop mannen vrouwen benaderen."

Ook Marije Cornelissen van UN Women Nederland ziet dat mannen zich steeds vaker solidair verklaren. "Jonge mannen spreken zich steeds meer uit."

Een Brit die dicht bij de plek woont waar Everard vermist raakte vraagt zich af wat hij kan bijdragen:

Toch blijven mannen en jongens volgens Cornelissen vaak buiten beschouwing in het debat. "We zeggen dan: vrouwen maken geweld mee. Alsof dat geweld uit de lucht komt vallen. De daders blijven vaak buiten schot. Veruit de meeste daders zijn mannen, maar (gelukkig) zijn veruit de meeste mannen geen daders. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mannen beseffen wat ze vrouwen aandoen met straatintimidatie? Dat wordt te weinig onderzocht."

Cornelissen ziet het debat over veiligheid op straat ook in Nederland oplaaien, na aanleiding van de dood van Sarah Everard. "Je zag dit ook gebeuren toen de 16-jarige Rotterdamse scholier Hümeyra werd vermoord. Iedere keer wordt het gezien als een incident, terwijl geweld tegen vrouwen structureel geweld is." Jaarlijks worden er wereldwijd 87.000 vrouwen vermoord, komend jaar verwacht UN Women dat dit aantal boven de 100.000 zal liggen, vanwege wereldwijde lockdowns en coronamaatregelen.