Overname Tata Steel door Zweden van de baan, gebrek aan duurzaamheid
De overname van de Nederlandse hoogovens door het Zweedse SSAB gaat niet door. De Zweden hebben de onderhandelingen afgeblazen. "We kunnen Tata Steel IJmuiden niet in lijn brengen met onze duurzaamheidsdoelstellingen zoals we zouden willen", zegt de hoogste baas van SSAB, Martin Lindqvist.
In november werd bekend dat het Nederlandse onderdeel van Tata Steel, waaronder de staalfabriek in IJmuiden, zou worden afgesplitst van het Britse deel en dat er werd gesproken met het Zweedse SSAB over een mogelijke verkoop. Die gesprekken hebben geen akkoord opgeleverd.
"De synergievoordelen die we in een deal zagen, wegen niet op tegen de kosten en investeringen die we moeten doen", zegt Lindqvist van SSAB. Het bedrijf wil in 2045 op een fossielvrije manier staal produceren. Het was volgens het bedrijf te duur om Tata Steel IJmuiden in dat doel mee te krijgen.
De staalfabriek in IJmuiden was in 2019 verantwoordelijk voor 6,3 procent van de Nederlandse broeikasgasuitstoot, blijkt uit berekeningen van de Nederlandse Emissieautoriteit. De uitstoot van de restgassen die Tata levert aan Vattenfall voor de opwekking van energie is daarin meegenomen. De fabriek stoot net zoveel CO2 uit als ruim de helft van alle personenauto's in Nederland.
Teleurgesteld
De splitsing van het Nederlandse deel van Tata Steel van het andere deel gaat sowieso door. Het is onbekend of er nu wordt gezocht naar een nieuwe koper of dat het Indiase Tata Steel de eigenaar wil blijven.
Het kabinet zegt teleurgesteld te zijn dat SSAB afziet van de overname. "De combinatie van Tata Steel Nederland en het vergelijkbare SSAB leek ons aantrekkelijk. De bedrijven zijn complementair en beide hebben grote ambities voor verduurzaming."
Economische Zaken heeft nog geen informatie van Tata Steel ontvangen over de reden waarom de deal niet is doorgegaan. Over de toekomst zijn de politici duidelijk. "Zoals bekend werkt het kabinet samen met Tata plannen uit voor een groen en toekomstbestendig staalbedrijf op de locatie in IJmuiden. Daarmee gaan we gewoon door."
'Onverwachte tegenvaller'
De Zweden zeggen dat de Nederlandse overheid niet betrokken was bij de overnamegesprekken. Lindqvist van SSAB ziet nog een toekomst voor IJmuiden, los van SSAB. "Het is een fantastische fabriek, met goede producten, een van de beste in z'n soort, maar het past niet in onze strategie."
Cinta Groos, voorzitter van de centrale ondernemingsraad van Tata Steel, noemt het nieuws een "onverwachte tegenvaller". Groos was nog niet op de hoogte van de afgeblazen overnamegesprekken. "Dit is wat mij betreft een enorme verrassing. Ook omdat we vanuit onze bedrijfsleiding geen enkel signaal hebben gehoord."
Volgens Groos is het nieuws een forse tegenvaller voor het bedrijf. "Want we waren hier positief over. We moeten nader bekijken wat dit voor ons betekent."
Gevolgen nog niet duidelijk
Ook vakbonden FNV en CNV reageren verrast. "Dit nieuws is opmerkelijk en teleurstellend. We zijn verrast, maar hebben ook altijd gezegd dat het nog geen gelopen race was. Maar de gesprekken waren serieus genoeg", aldus Roel Berghuis van FNV.
Dat duurzaamheid het struikelblok is voor de Zweden, betekent volgens Berghuis dat IJmuiden nog meer moet doen om duurzamer te worden. "Mogelijk met de overheid, bijvoorbeeld met behulp van het 'Wopke-Wiebesfonds'."
Volgens de vakbond is het hoe dan ook belangrijk dat de Nederlandse en de Britse tak van Tata Steel uit elkaar gaan. "Dat wilde Tata India ook en dat vinden wij ook."
Of er gevolgen zullen zijn voor het personeel van Tata Steel is onbekend. "We gaan wel even opnieuw resetten wat nu." Ook het CNV is benieuwd wat de directie gaat doen. "Of dit zorgelijk is, weten wij nog niet."
