Kamer wil snel af van terugvorderen bijstand voor wekelijkse tas boodschappen
Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat er snel een eind komt aan het verplicht terugvorderen van de uitkering van mensen in de bijstand die iets niet goed hebben gedaan. Het CDA en D66 brengen vandaag een plan naar buiten dat precies lijkt op de initiatiefwet waar de ChristenUnie vanmorgen mee kwam. Zij denken dat zij een snellere oplossing hebben.
De drie coalitiepartijen willen dat gemeenten zelf kunnen beslissen of zij een boete opleggen of geld terugvorderen of niet. Zij krijgen in elk geval steun van GroenLinks, SP en PvdA en daarmee is er een Kamermeerderheid. CDA en D66 doen een voorstel om de Participatiewet uit 2014 aan te passen. Ze hopen dat dit nog kan worden behandeld voor het verkiezingsreces op 12 februari begint.
Aanleiding voor de plannen is het bericht van eind december dat een vrouw uit Wijdemeren ruim 7000 euro moest terugbetalen omdat zij geruime tijd wekelijks boodschappen kreeg van haar moeder. Mensen in de bijstand zijn verplicht om alle giften te vermelden. De gemeente concludeerde dat de vrouw dit niet had gedaan en voelde zich genoodzaakt om het hele bedrag terug te vorderen.
Totaal bizar
De verontwaardiging over dit bericht was groot, ook in de politiek. De ChristenUnie kwam vanochtend met een initiatiefwet. Kamerlid Bruins zei dat de participatiewet vaak te hardvochtig uitpakt voor mensen in schrijnende situaties en als de wiedeweerga moet worden gerepareerd. CDA en D66 denken er hetzelfde over. Zij vinden dat gemeenten meer ruimte moeten krijgen om van de regels af te wijken.
"Iedereen voelt aan dat het totaal bizar is om iemand die technisch gezien fraudeert zoveel terug te laten betalen dat een situatie volkomen uitzichtloos wordt. Dat soort schrijnende situaties veroorzaken bij de betrokkenen alleen maar ellende", zegt CDA-Kamerlid Peters.
Genadeloos korten
Zijn collega Van Beukering van D66 wil dat er meer oog komt voor de menselijke maat. Een gemeente moet ervoor kunnen kiezen om mensen die per ongeluk een fout maken, een lager bedrag terug te vragen of alleen te waarschuwen.
De linkse oppositie steunt de plannen. SP-Kamerlid Van Dijk vindt het "een stap in de goede richting". Wat hem betreft had het verder mogen gaan, omdat wethouders weliswaar niet meer verplicht zijn maar er nog steeds voor kunnen kiezen "om mensen in de bijstand genadeloos te korten". Kamerlid Renkema van GroenLinks is blij dat de coalitie na de affaire met de kinderopvangtoeslag in beweging komt, maar ook hij vindt dat er meer moet gebeuren.
Pak luiers
De SP en GroenLinks willen allebei dat er in de Participatiewet een minimumbedrag komt te staan dat mensen als giften boven op hun uitkering mogen ontvangen. Wat de SP betreft gaat het om 1500 euro per jaar. GroenLinks heeft het over 1200 euro per jaar (100 euro per maand). "Dat betekent dat je het niet meer hoeft te melden als je bijstandsuitkering hebt en je krijgt een tas boodschappen of een pak luiers. Of als je kind van opa en oma 50 euro voor zijn rapport krijgt", zegt Renkema, die erop wijst dat de bijstand geen vetpot is.
CU-Kamerlid Bruins zegt op Twitter dat zijn wetsvoorstel al is aangemeld bij de Tweede Kamer. "Dus het kan snel gaan." Maar CDA en D66 denken dus een snellere manier te hebben gevonden. Zij willen hun amendement bespreken in een debat over de Participatiewet, dat nu gepland staat voor 8 februari. Ze gaan ervan uit dat de initiatiefwet van de ChristenUnie pas na de verkiezingen wordt behandeld.
Goede route
Staatssecretaris Van 't Wout van Sociale Zaken wil binnenkort met gemeenten in gesprek gaan over de verplichte boete. "Ik zie ook wel dingen voorbijkomen waarvan ik me afvraag: is dat nou hoe we het bedoeld hebben? Ik ga heel snel met ze om de tafel om te kijken of dit de goede route is."
De voorstellen van de ChristenUnie en de andere partijen heeft hij nog niet gezien en wil hij eerst bestuderen. Hij sluit niet uit dat hij die gaat steunen.