Ondanks vooruitgang in strijd tegen corona is sterfkans op IC nog even groot
In september was er nog veel optimisme onder artsen: de kans op overleving op de intensive care voor covid-patiënten leek groter geworden. Tijdens de tweede golf echter zijn er veel meer data beschikbaar gekomen en die vertellen een ander verhaal. Het blijkt dat de sterfkans met corona op de IC nu nog precies dezelfde is als in de eerste maanden van de uitbraak: iets meer dan 30 procent van de patiënten overlijdt.
De winst die wel degelijk geboekt is in de behandeling zie je vooral terug op de 'gewone' verpleegafdeling van het ziekenhuis. Wie daar terechtkomt, heeft nu een duidelijk betere prognose dan in het voorjaar, met name dankzij de inzet van medicijnen als remdesivir en dexamethason.
Waar in maart en april 19 procent van de covidpatiënten op de verpleegafdelingen overleed, was dat in september en oktober (over de laatste maanden zijn de cijfers minder betrouwbaar) gezakt naar 12 procent.
Esther van Daatselaar verloor haar vader een maand geleden aan corona. Zij vindt het kwetsend als ze hoort dat sommige mensen corona een griepje noemen en roept ze op eens op een IC te gaan kijken.
Korter in het ziekenhuis
Er stromen door die betere behandeling ook minder patiënten door naar de intensive care. En de gemiddelde behandelduur is korter geworden, zowel op de gewone afdelingen als op de IC, waardoor er meer patiënten kunnen worden behandeld in hetzelfde aantal bedden.
Maar het slechte nieuws is dat lang niet iedereen baat heeft bij de beschikbare medicijnen en dat het risico op overlijden voor de mensen die zo ziek worden dat ze naar de intensive care moeten, dus precies even groot is gebleven. Bijna een derde overleeft het nog steeds niet.
"Een onaangename constatering", noemt Dave Dongelmans de nieuwe gegevens. Hij is behalve IC-arts in het Amsterdam UMC ook voorzitter van stichting NICE, die de gegevens krijgt van de ziekenhuizen, die analyseert en er zoveel mogelijk lering uit probeert te trekken voor de behandeling.
Er kunnen volgens Dongelmans verschillende redenen zijn dat hij en collega's als Diederik Gommers de situatie in september "door de oogharen gezien" iets te rooskleurig inzagen. Een van die redenen is dat het virus in de zomermaanden meer onder jongeren rondging en dat daardoor ook de gemiddelde patiënt op de IC iets jonger en sterker was. Een andere is dat er toen gewoon minder patiënten en daardoor minder gegevens waren en dat we nu simpelweg veel meer weten.
Dongelmans benadrukt dat er achter de schermen wordt gewerkt aan verbetering van de behandeling, bijvoorbeeld door het ontwikkelen en testen van medicijnen. "Alle aandacht gaat momenteel uit naar de eerste vaccins, maar het is te hopen dat de behandeling van coronapatiënten ook op de IC in de nabije toekomst verbeterd kan worden. Waardoor niet alleen de behandelduur nog korter kan worden, maar ook de kans op overleving stijgt."
